In Vandaag de Dag kunt u belangrijke, fijne, droevige, bijzondere of andersoortige gebeurtenissen vinden die op 17 januari hebben plaatsgevonden.

1773: James Cook komt aan op de Zuidpoolcirkel

James Cook bereikt als eerste mens de Zuidpoolcirkel. Hij maakt in totaal drie grote reizen waarvan de tweede hem zo ver zuidelijk brengt dat hij als eerste de zuidpoolcirkel overschrijdt.

1929: strip met Popeye

De strip- en cartoonheld Popeye verschijnt voor het eerst in stripvorm. Hij is één van de beroemdste getekende figuren in de wereld. Door zijn voorliefde voor spinazie stijgt de verkoop van de groente in de VS in de jaren dertig van de vorige eeuw met dertig procent.

1944: de Slag om Monte Cassino

Met de Slag om Monte Cassino begint één van de langste en bloedigste slagen van de Tweede Wereldoorlog. Het beroemde klooster op de top is een belangrijke strategische positie. Na verschillende bestormingen bombarderen de geallieerden het klooster hetgeen verandert in een ruïne. Aan geallieerde zijde verliezen 54.000 man het leven. Als het klooster is veroverd, ligt de weg naar Rome open.

1991: operatie Desert Storm

De aanval op Irak, en daarmee de eerste Golfoorlog, begint. Grootscheepse luchtaanvallen vinden plaats. De hele wereld is getuige want onder andere CNN blijft ter plaatse uitzenden. De aanval is Desert Storm genoemd.

Geboren op 17 januari:

1899: de geboortedag van Al Capone

Al Capone (New York, VS, 1899), ook wel bekend als Scarface, was de bekendste en meest beruchte gangster uit de geschiedenis van de Verenigde Staten. Lange tijd lijkt Capone ontastbaar, totdat hij in 1931 wordt veroordeeld voor belastingontduiking. Het leven van Capone is talloze malen verfilmd, opgeschreven en op muziek gezet. Met name de film The Untouchables, waarin Robert de Niro de rol speelt van de gangsterbaas spreekt tot de verbeelding. Het uiterlijk, de manieren en het gewelddadige karakter van Capone vormen de blauwdruk voor maffiabazen in Hollywood-films. Hij komt in 1939 vervroegd op vrije voeten wegens slechte gezondheid. Al Capone overlijdt op 25 januari 1947.

1927: de geboortedag van Eartha Kitt

Eartha Kitt (North, VS, 1927) was een Amerikaanse zangeres, actrice en cabaretster, best bekend van haar rol als Catwoman in de jaren ’60-serie Batman en van haar sexy kersthit Santa Baby. De beroemde regisseur Orson Welles noemde haar ooit ‘de meest opwindende vrouw ter wereld’. Begonnen als jazz-zangeres werkt ze enkele jaren in het Europese nachtclubcircuit alvorens haar filmdebuut te maken. Ze wordt ontdekt door Orson Welles en de twee beginnen een stormachtige relatie die tot halverwege de jaren ’50 duurt. Eind jaren ’60 en talloze films en musicals later is Kitt ongekend populair bij het grote publiek, dat zich echter tegen haar keert als gevolg van haar positie in het Vietnamdebat. Begin jaren ’80 keert Kitt weer triomfantelijk terug op de planken met haar hitsingle Where is My Man. Eartha Kitt overlijdt in 2008.

1942: de geboortedag van Muhammad Ali

Van een schildersjongen op het platteland van Kentucky tot gevierd sportheld. Geen enkele bokser in de geschiedenis spreekt zo tot de verbeelding als Muhammad Ali. Zijn uitzonderlijke prestaties in de ring in combinatie met zijn charismatische verschijning daarbuiten maken hem tot een icoon van de idealistische jaren ’60 en ’70. Hij is voorman van de zwarte emancipatiebeweging en is gekozen tot Sportman van de Eeuw. Hij wordt geboren als Cassius Clay in de Amerikaanse staat Kentucky. Clay wint zijn eerste gevecht en vestigt in de drie jaar daarna een record door 19 gevechten achter elkaar te winnen. Daarbij valt vooral de ongewone stijl van de lange bokser op. In plaats van zich te verschuilen achter zijn handschoenen vertrouwt Clay op zijn vermogen om stoten te ontwijken.

Zijn eerste wereldtitel pakt Clay tegen verdedigend kampioen Sonny Liston. Tegelijkertijd vestigt hij zijn reputatie als ‘lastpost’ door bekend te maken dat hij zich bekeert tot de Islam en voortaan Muhammad Ali genoemd wil worden. Ali weigert zich te melden voor dienstplicht op gronden van zijn religieuze en politieke overtuiging. De twee meest memorabele gevechten die Ali in zijn carrière vecht zijn de kampioensgevechten tegen George Foreman en Joe Frazier, bijgenaamd Rumble in the Jungle en The Thrilla in Manila. Beide keren wint Ali en hij blijft wereldkampioen zwaargewicht tot hij verliest tegen de Olympisch kampioen Leon Spinks. Ali vecht nog enkele jaren door, maar wordt begin jaren ’80 geveld door de ziekte van Parkinson. Voor zijn verdiensten voor de sport en de burgerrechtenbeweging ontvangt Ali in 2005 de Amerikaanse Medaille voor de Vrijheid van Meningsuiting uit handen van president George W. Bush.

Muhammad Ali overlijdt op 3 juni 2016.

1944: de geboortedag van Françoise Hardy

Françoise Hardy (Parijs, Frankrijk, 1944) was een Franse zangeres. Ze wordt beroemd met het nummer Tous Les Garçons et les Filles. Het lied wordt geroemd mede doordat er weinig of niet aan is gesleuteld. Hierdoor klinkt het tamelijk amateuristisch. De zangeres is zelf nooit echt blij geweest met de opname. In 1963 ontvangt ze uit handen van Godfried Bomans een Edison. De Nederlandse schrijver is duidelijk zeer onder de indruk van de Franse schone. Hij krijgt de lachers op zijn hand als hij “Tsjonge jonge” voor de Française vertaalt met “Garçon garçon“. Dan richt Bomans zich tot het publiek met de woorden: “Mijn vader zei altijd: je mag er wel naar kijken”. Françoise Hardy overlijdt op 11 juni 2024. Ze is 80 jaar geworden. (Foto: ANP)

1949: de geboortedag van Dick Nanninga

Dick Nanninga (Groningen, 1949) was een Nederlands voetballer. Hij staat bekend als een kopsterke spits. Nanninga begint zijn carrière bij GVAV. Daarna volgen onder meer Veendam en Roda JC. Het meest bekend is Nanninga van de verloren WK-finale van 1978. Hij is samen met Johan Neeskens de enige Nederlander die in een WK-finale weet te scoren. Hij brengt Oranje acht minuten voor tijd langszij de Argentijnen. In juli 2012 wordt de voormalige spits opgenomen in het ziekenhuis. Zijn linker onderbeen moet worden geamputeerd. Hij raakt in juli in een coma om daar pas een maand later uit te ontwaken. Door complicaties is in september 2014 ook zijn rechter onderbeen geamputeerd. Zijn toestand verbeterd niet en uiteindelijk overlijdt Dick Nanninga op 21 juli 2015 in het Belgische Maaseik.

1949: de geboortedag van Andy Kaufman

Andy Kaufman (New York, VS, 1949) was bij het grote publiek bekend als de wereldvreemde Latka in de comedyserie Taxi. Maar Andy was veel meer. Hij begint als komiek op het podium met imitaties van bekende personen als het typetje Latka. Hij kondigt aan dat hij een bekend persoon gaat imiteren. Met dezelfde stem zegt hij dan bijvoorbeeld: “Hallo, I’m mister Carter, President of the United States”. Na een paar van dit soort typetjes kondigt hij aan dat hij Elvis gaat imiteren. Hij draait zich om, verkleedt zich razendsnel en geeft dan een perfecte imitatie van The King, dit tot stomme verbazing van het publiek. Elvis zelf vond Andy de beste Elvis-imitator. Ook was Andy het alter ego van de lompe Tony Clifton die zelfs na Andy’s dood (?!) blijft optreden. Dit is (waarschijnlijk) Andy’s broer of Andy’s jeugdvriend Bob Zmuda. Andy speelt in Saturday Night Live waar hij, tot woede van de andere acteurs, een volledig andere personage uitbeeldt dan was afgesproken. Ook worstelt hij met vrouwen, dit tot woede van de feministische beweging die hun sterkste vrouwen voor een echte knokpartij met Andy de ring insturen. Er zijn mensen die er nog steeds van overtuigd zijn dat Andy zijn eigen dood heeft genept. Wat is waar en wat niet? Andy overlijdt in 1984 op 35-jarige leeftijd aan een zeldzame vorm van longkanker. Na zijn dood heeft REM een hit met Man on the Moon, een lied over Andy. In een film met de gelijknamige titel wordt Andy fantastisch vertolkt door Jim Carrey. Andy belooft tien jaar na zijn overlijden terug te keren op aarde. Op een feest ter ere van dit feit is Andy niet aanwezig. Tony Clifton wel….

1962: de geboortedag van Jim Carrey

Jim Carrey (Newmarket, Canada, 1962) is een Amerikaans acteur. Op de middelbare school mag hij tien minuten per dag gek doen op voorwaarde dat hij de rest van de dag zich rustig houdt. Zijn eerste film stamt uit 1985 maar hij breekt door in 1994 met Ace Ventura: Pet Detective. Daarna volgt Dumb and Dumber en The Mask. Hij speelt ook serieuze rollen waarvoor hij veel lof oogst. Zo speelt hij in The Truman Show en in Man on the Moon. Hij speelt daarin Andy Kaufman die toevallig op dezelfde dag is geboren.