In Vandaag de Dag kunt u belangrijke, fijne, droevige, bijzondere of andersoortige gebeurtenissen vinden die op 4 december hebben plaatsgevonden.

1952: hevige smog in Londen

Door een combinatie van rook en mist overlijden minstens 4.000 mensen in Londen. Van 4 tot en met 8 december hangt een deken van dikke mist over de Engelse hoofdstad, een verschijnsel dat de naam smog draagt. Smog is een samentrekking van de woorden smoke (rook) en fog (mist).

1956: The Million Dollar Quartet

Elvis Presley, Jerry Lee Lewis, Carl Perkins en Johnny Cash ontmoeten elkaar in de Sun Studios in Memphis, Tennessee. Ze besluiten een jamsessie te houden en spelen en zingen country, countrygospell en rock & roll. Sun-eigenaar Sam Phillips neemt de sessie op, die later op plaat verschijnt. Het is waarschijnlijk de eerste keer dat een supergroup bijeenkomt: een band bestaande uit reeds bekende en succesvolle artiesten. Deze eenmalige bijeenkomst van het beroemde viertal krijgt de naam The Million Dollar Quartet mee.

1964: Beatles For Sale ligt in de winkel

The Beatles brengen Beatles For Sale uit. Het is de vierde plaat van The Fab Four. De plaat is in relatief korte tijd opgenomen omdat The Beatles veel optreden.

1971: brand tijdens een concert van Frank Zappa

Tijdens een concert van Frank Zappa and The Mothers of Invention in het Montreux Casino in Zwitserland schiet iemand een lichtkogel af. Het casino brandt in zijn geheel af. Deep Purple zou na het optreden in het casino met een mobiele studio van The Rolling Stones de plaat Machine Head opnemen. Dit gaat niet door en de band neemt op een andere plek de plaat op. Over het voorval tijdens het concert van Frank Zappa maakt Deep Purple een onvergetelijk nummer. Smoke On The Water is sindsdien één van de grootste rockhits aller tijden (some Stupid with a Flare Gun, burned the Place to the Ground, Smoke On The Water and Fire in the Sky). Iedere beginnende rockgitarist leert het nummer spelen. Volgens Deep Purplegitarist Ritchie Blackmore spelen de meesten het echter niet op de juiste wijze.

1980: officieel einde van Led Zeppelin

Na de dood van drummer John Bonham houdt Led Zeppelin officieel op met bestaan. Wat The Beatles zijn voor de jaren 60 is Led Zeppelin voor de jaren 70. Het beroemdste nummer van Led Zeppelin is het monumentale Stairway To Heaven. Het Britse popprogramma Top of the Pops gebruikt het nummer A Whole Lotta Love als openingstune. In 2007 geeft Led Zeppelin nog eenmaal een concert ter nagedachtenis van de overleden oprichter van Atlantic Records, Ahmet Ertegün. Achter de trommels zit Jason Bonham, de zoon van John Bonham. Er zijn 20.000 kaarten beschikbaar voor het concert, terwijl er ongeveer 20 miljoen aanvragen zijn.

2014: Koning Willem-Alexander slaat commando Gijs Tuinman tot ridder

Gijs Tuinman ontvangt van koning Willem-Alexander de Militaire Willemsorde, waardoor hij door de koning tot ridder wordt geslagen. Tuinman ontvangt de hoogste Nederlandse militaire onderscheiding vanwege dapper en succesvol optreden in Afrika en Afghanistan. Bij een intensief vuurcontact uit een moeilijk vast te stellen richting geven Tuinman en 1 van zijn mannen zich bewust bloot, zodat de tegenstander zijn eigen positie verraadt. Hierdoor worden 2 valleien vrijgemaakt van de Taliban, zodat een belangrijke verbindingsweg voor langere tijd is veiliggesteld. Een andere operatie richt zich op een bergdorp waar zich Talibanstrijders schuilhouden en waar een grote hoeveelheid wapens zijn verborgen. Op aanwijzing van Tuinman wordt de tegenstander verrast door met helikopters op het marktplein te landen en tegelijkertijd door schutters met een helikopter dicht bij het doel te droppen. Door die tactische beslissing kunnen meerdere Talibanstrijders worden opgepakt en worden veel wapens in beslag genomen. Bij een verkenningsoperatie lopen Tuinman en zijn mannen in een hinderlaag, waarbij 1 van hen zwaar gewond raakt. Tuinman organiseert luchtsteun van Nederlandse gevechtshelikopters, waarna een reddingsteam uitrukt om onder vijandelijk vuur de gewonde korporaal terug te brengen, zonder verdere verliezen. Gijs Tuinman draagt de rang van luitenant-kolonel.

Geboren op 4 december:

1946: de geboortedag van Geert Mak

Geert Mak (Vlaardingen, 1946) is een Nederlandse jurist, journalist en geschiedschrijver. In 1992 breekt hij bij het grote publiek door met het boek De Engel van Amsterdam. In 2004 verschijnt het boek In Europa, over de ontwikkelingen in het 20e-eeuwse Europa. In dit boek van 1223 pagina’s besteedt hij vooral veel aandacht aan de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Mak wint hiervoor de NS Publieksprijs voor het Nederlandse Boek 2004. In 2007 schrijft Geert Mak Het Boekenweekgeschenk. In Europa heet de VPRO-serie waarin Mak in 2007 en 2008 te zien is. Het is een reeks uitzendingen over Europa in de 20e eeuw. Reizen Zonder John, Op Zoek Naar Amerika is de titel van het boek dat in 2012 van zijn hand verschijnt. John is John Steinbeck die 50 jaar eerder een reis door de VS beschrijft in Travels with Charley: In Search of America.

In 2016 verschijnt De levens van Jan Six- een familiegeschiedenis. De opvolger van het succesvolle boek In Europa komt op 5 november 2019 uit en heet Grote Verwachtingen. Het gaat over het optimisme dat is ontstaan rond de eeuwwisseling, maar gaandeweg is verdwenen.

1949: de geboortedag van Jeff Bridges

Jeff Bridges (Los Angeles, Californië, VS, 1949) is een Amerikaans filmacteur. Hij speelt een grote reeks aan verschillende rollen in de meest uiteenlopende films. In 1971 vestigt hij zijn naam als acteur met één van de hoofdrollen in The Last Picture Show van Peter Bogdanovich. Hij wordt voor deze rol genomineerd voor een Oscar voor Beste Mannelijke Bijrol. Andere films waar Jeff Bridges in speelt, zijn King Kong, The Fisher King, American Heart, Fearless en The Big Lebowski. In totaal is hij 4 keer genomineerd voor een Oscar. In 2010 wint hij de prijs dan eindelijk voor zijn rol in Crazy Heart. Jeff Bridges is zoon van de overleden acteur Lloyd.

1952: de geboortedag van Jan Rietman

Op 4 december 1952 wordt in Doetinchem Jan Rietman geboren. Hij is een Nederlandse pianist en componist en presentator van radio- en televisieprogramma’s. Jan begint als pianist in 1969 bij Blue Stars en is korte tijd lid van Dynamic Organ Trio. In 1971 treedt hij toe tot Moan, de band die midden jaren 60 is opgericht door Herman Brood. Moan richt in 1971 nog een band op die later van zich laat spreken: Long Tall Ernie and the Shakers. Ze maken enige singles en brengen lp’s uit. In 1974 wordt Jan lid van Unit Gloria. In deze band zitten onder meer Bonnie St. Claire en Robert Long. Enige tijd later richt hij met Adriaan van den Berg The Magic Box Band op. Jan is steeds meer in de studio te vinden en speelt mee op nummers van Mouth and McNeal. Hij verlaat The Magic Box Band en wordt toetsenist bij Hans Vermeulen’s Rainbow Train. In 1977 gaat Jan Rietman bij de NCRV het programma Los Vast presenteren. Binnen dit programma krijgt André van Duin een eigen programma: De Dik Voormekaar Show. Ook werkt Jan Rietman mee aan de eerste LP van Luv’. In 1990 doet hij de buitenpresentatie van de Surpiseshow van Henny Huisman.

In 1995 brengt Rietman een soloalbum uit: Don’t Shoot The Pianoplayer. Dit album verkoopt boven verwachting zeer goed. Aan het eind van de jaren 90 verzorgt hij met zijn band de muziek in het programma Moppentoppers van RTL4. Met zijn band brengt hij tevens het album Heroes and Friends uit. Hierop zijn artiesten als Guus Meeuwis, Henk Westbroek en Anita Meijer te horen. Jan Rietman is actief als muzikant voor diverse televisieprogramma’s, zoals Het Gevoel Van… Het wordt 2 jaren achter elkaar het best bekeken KRO-programma. Vanaf 2005 treedt Jan Rietman op door het hele land met de theatertournees Swinging With The Stars en Don’t shoot the pianoplayer. Het wordt een “muzikale reis door de tijd waarin ieder zijn verhaal ontdekt.”

In 2009 komt zijn solovoorstelling Open Boek uit. Open Boek is geen boek maar een cd met grotendeels door Jan zelf geschreven liedjes. De show gaat over Rock & Roll, zijn jeugd, zijn ouders en alles wat hij heeft meegemaakt. Ook in 2010 gaat Jan op tournee met Open Boek. Rock & Roll Met Een Traan heet de cd van Jan die in 2012 verschijnt. Daarnaast vormt hij met onder anderen Jan Tuyp en Marga Bult de band Rock & R’All Stars. Vanaf oktober 2013 is Jan Rietman presentator van Wekker-Wakker-Weekend van Omroep MAX. Hij is elke zaterdag te beluisteren op Radio 5 Nostalgia. Ook duikt hij, vergezeld door een icoon uit de muziek, in de archieven van Los Vast in de podcast Los Vast, de podcast. (Foto: MAX/Stijn Ghijsen)

1968: de geboortedag van Irene van de Laar

Irene van de Laar (Valkenswaard, 1968) is een Nederlandse televisie-presentatrice en voormalig model. Ze wordt ontdekt bij een modellenwedstrijd die georganiseerd is door Linda de Mol. Ze vertegenwoordigt Nederland bij de Miss Universe Verkiezing 1994. Irene van de Laar debuteert in 1995 als presentatrice van De Nachtrijder op de televisie bij SBS 6. Later presenteert ze bij RTL5 het programma Trendies. In 2011 wordt ze geëerd met de Lifetime Achievement Award van de Dutch Model Awards.