Historie van 30 april
In Vandaag de Dag kunt u belangrijke, fijne, droevige, opvallende of andersoortige gebeurtenissen vinden die op 30 april hebben plaatsgevonden.
1897: Thomson ontdekt het elektron
Joseph John Thomson maakt de ontdekking van het elektron bekend. Een elektron is een elementair deeltje, dat deel uitmaakt van een atoom of zich vrij in de ruimte bevindt. In 1906 ontvangt Joseph John Thomson de Nobelprijs voor de Natuurkunde voor deze ontdekking.
1905: eerste interland van het Nederlands elftal
Het Nederlandse voetbalelftal speelt zijn eerste officiële interland. België is de tegenstander bij deze wedstrijd. Na 90 minuten is de stand 1-1. Uiteindelijk wint Nederland het duel met 4-1.
1945: Adolf Hitler pleegt zelfmoord
Adolf Hitler pleegt samen met zijn vrouw Eva zelfmoord in de Führerbunker in Berlijn. (Foto: ANP)
1971: 1e vrijmarkt in Amsterdam
Op 10 maart 1966 trouwt prinses Beatrix met de Duitser Claus von Amsberg. Met de oorlog nog fris in het geheugen, valt dat slecht bij een deel van de Nederlanders. Het zorgt voor rellen in Amsterdam tijdens de huwelijksvoltrekking en ook op de Koninginnedag. Ook in de jaren daarna zijn er protesten tijdens Koninginnedag. In die jaren zijn veel Amsterdammers begonnen met hun oude spullen op de verjaardag van de koningin. De gemeente besluit deze traditie naar het centrum van Amsterdam te verplaatsen en een popconcert op de Dam te organiseren. Hiermee krijgt Koninginnedag een positieve impuls en wordt de ruimte voor protesten beperkt. Deze vrijmarkt is oorspronkelijk bedoeld voor kinderen, maar al snel voegen volwassenen en professionele handelaren zich bij de jonge verkopers. De vrijmarkt blijkt een groot succes en is in heel Nederland op Koningsdag een traditie geworden. (Foto: ANP)
1975: einde voor Zuid-Vietnam
Met de capitulatie van de hoofdstad Saigon van Zuid-Vietnam door Duong Van Minh komt een einde aan het bestaan van Zuid-Vietnam. Officieel heet deze staat, die op 26 oktober 1955 wordt uitgeroepen, de Republiek Vietnam. Op 2 juli 1976 wordt het land herenigd met Noord-Vietnam in de nieuwe staat Vietnam. (Foto: ANP)
1980: inhuldiging van koningin Beatrix
Als koningin Juliana afstand doet van de troon, is het de beurt aan koningin Beatrix. Vanaf de jaren 70 begint Beatrix zich intensiever voor te bereiden op haar toekomstige functie als koningin. Dit doet ze door samen met prins Claus veel buitenlandse reizen te maken, waaronder een controversiële reis naar de Sovjet-Unie.
In 1974 wordt de reputatie van het koninklijke huis geschaad. Prins Bernhard heeft mogelijk steekpenningen aangenomen. Dit mondt uit in de Lockheed-affaire. Deze affaire ontstaat in 1976. Prins Bernhard zou in voorgaande jaren 1,1 miljoen dollar aan steekpenningen hebben ontvangen van de Amerikaanse vliegtuigbouwer Lockheed. De affaire komt aan het licht door hoorzittingen in de Amerikaanse Senaat, die onderzoek doet naar smeergeldaffaires waarbij de vliegtuigbouwer betrokken zou zijn.
Na de Lockheed-affaire beginnen Beatrix en Claus zich te verdiepen in de koninklijke hofhouding en maken ze plannen voor een modernisering hiervan. Daarnaast verzamelen ze verschillende adviseurs om zich heen om hen voor te bereiden op het koningschap van Beatrix.
Op 31 januari 1980 maakt koningin Juliana, tijdens een televisietoespraak bekend dat zij op 30 april afstand van de troon wil doen ten gunste van haar dochter Beatrix. Beatrix is op diezelfde dag jarig.
Rond 1980 is er in Nederland sprake van grote maatschappelijke onrust. De economische situatie is moeilijk en er heerst grote woningnood. In Amsterdam is een grote kraakbeweging actief die 30 april 1980 uitroept tot actiedag onder het motto ‘geen woning, geen kroning’. De feestelijke inhuldiging van Beatrix wordt overschaduwd door het kroningsoproer in de Amsterdamse binnenstad; krakers en de Mobiele Eenheid leveren ware veldslagen in de straten. Hoewel de rellen de hoeken van de Dam nog wel bereiken, kunnen ze de voortgang van de plechtigheden niet verhinderen. Dit zogenaamde kroningsoproer is één van de grootste rellen in de Nederlandse geschiedenis. (Foto: ANP)
2009: aanslag op Koninginnedag
Door een aanslag eindigt Koninginnedag 2009 in Apeldoorn dramatisch. Een personenauto rijdt door de omheining langs de koninklijke route en raakt daarbij 23 mensen die langs de koninklijke route staan. Hierbij zijn 17 gewonden gevallen en 8 doden, onder wie de bestuurder. De auto, bestuurd door Karst T., passeert een open bus die op dat moment de Koninklijke familie naar Paleis het Loo brengt en komt met een grote klap tot stilstand tegen het monument De Naald. De Koninklijke familieleden zien het ongeluk gebeuren en worden direct naar Paleis het Loo gebracht. Na het incident geeft de burgemeester van Apeldoorn aan dat alle festiviteiten voor de rest van de dag worden afgelast. Ook Rotterdam last alle officiële festiviteiten af. In Amsterdam, waar jaarlijks duizenden mensen Koninginnedag vieren, stoppen de grote evenementen eerder en is het programma versoberd. (Foto: ANP)
2013: inhuldiging van Koning Willem-Alexander
Koningin Beatrix kondigt begin 2013 aan afstand te doen van de troon. Haar opvolger is haar oudste zoon Willem-Alexander die op 30 april 2013 Koning der Nederlanden wordt. Zijn vrouw Máxima is vanaf dat moment koningin. (Foto: ANP)
Geboren op 30 april:
1909: de geboortedag van koningin Juliana
Juliana, koningin der Nederlanden (Den Haag, 1909 – Soestdijk, 20 maart 2004) heeft een beschermde opvoeding genoten. De prinses trouwt op 7 januari 1937 met de flamboyante prins Bernhard van Lippe Biesterfeld. Het Koninklijk paar krijgt 4 kinderen. Van 30 augustus 1948 tot 30 april 1980 is Juliana koningin der Nederlanden. Ze wordt opgevolgd door haar oudste dochter Beatrix. Prinses Juliana overlijdt op 20 maart 2004 op 94-jarige leeftijd. Op de dag af precies 70 jaar na haar grootmoeder Emma. Op 30 maart wordt ze bijgezet in de grafkelder van de Nieuwe Kerk in Delft. (Foto: ANP)
1939: de geboortedag van Pieter van Vollenhoven
Pieter van Vollenhoven (Schiedam, 1939) is de echtgenoot van prinses Margriet. Tijdens zijn studie rechten in Leiden leert hij prinses Margriet kennen. Op 10 maart 1965 wordt de verloving bekendgemaakt en op 10 januari 1967 trouwen ze in Den Haag. Pieter van Vollenhoven en prinses Margriet gaan in Apeldoorn wonen, waar ze bij Paleis het Loo een bungalow laten bouwen. (Foto: ANP)
1946: de geboortedag van Paul Haenen
Op 30 april 1946 wordt in Amsterdam Paul Haenen geboren. Hij is een veelzijdig artiest uit Nederland. Paul Haenen verwerft vooral bekendheid met zijn theatershows, zoals Smakelijke Voortzetting en televisieprogramma’s als Haenen voor de Nacht.
In 1974 maakt Paul Haenen voor de KRO een serie programma’s met ongelofelijke verhalen: Waar Gebeurd?. Deze verhalen worden verteld door mensen die ze echt hebben meegemaakt. Paul Haenen maakt veelvuldig gebruik van typetjes, onder wie Margreet Dolman en Dominee Gremdaat. Ook is hij al jaren de stem van Bert van Bert en Ernie uit Sesamstraat. Dit doet hij samen met Wim T. Schippers, die de stem van Ernie spreekt.
Paul Haenen is de initiator van het advertentievrije blad Mens & Gevoelens. Zijn partner Dammie van Geest is hiervan de uitgever en Margreet Dolman de eindredacteur. In het blad kunnen ervaren en onervaren auteurs onthullende, ontroerende en persoonlijke ontboezemingen kwijt in de vorm van poëzie, proza en ingezonden brieven. Mens & Gevoelens wordt opgevolgd door Margreet, de dvd. Hierop interviewt Margreet onder meer bekende Nederlanders. Margreet Dolman is sinds 2008 weer te zien bij Cultura.
In 2011 verschijnt de dvd-box Paul Haenen Tot Nu Toe. Het is een overzicht van zijn werk op de televisie. Paul Haenen wordt in 2014 benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. (Foto: ANP)
1953: de geboortedag van Alfred van den Heuvel
Alfred van den Heuvel (Amsterdam, 1953) is een Nederlandse acteur. Hij is bekend van rollen in zowel het theater als op de televisie. In 1980 studeert hij af aan de toneelschool in Maastricht. Hij werkt onder meer bij de Haagse Comedie en bij theatergezelschap Purper. Voor de televisie werkt hij jarenlang bij het programma Ook Dat Nog!, Binnenlandse Zaken, De Sylvia Millecam Show en Kinderen Geen Bezwaar. (Foto: ANP)
1968: de geboortedag van Babette van Veen
Babette van Veen (Utrecht, 1968) is een Nederlandse actrice en zangeres. Na haar middelbare school studeert ze aan de kleinkunstacademie in Antwerpen. Ze is vooral bekend geworden met haar rol als Linda Hamans-Dekker in de soapserie Goede tijden, slechte tijden. Met haar collega’s Guusje Nederhorst en Katja Schuurman zit ze in de meidenband Linda, Roos & Jessica en scoort ze een nummer 1-hit met Ademnood. In 2005 brengt ze haar eerste cd uit, getiteld Winter. Deze wordt in 2009 opgevolgd door Vertrouwelijk. Babette van Veen staat bij de Tweede Kamerverkiezingen 2017 op de kandidatenlijst voor de Partij voor de Dieren. Ze wordt echter niet verkozen. Bij de verkiezingen van 2021 is ze lijstduwer voor de Partij voor de Dieren. (Foto: ANP)