Wat gebeurt er met de gekapte bomen in het bos?

Wie regelmatig door het bos loopt, zal het ongetwijfeld weleens tegen zijn gekomen: een flinke stapel gekapte bomen. Waarom worden bomen gekapt en wat gebeurt er daarna mee? Er bestaan een hoop misvattingen hierover.

Veel te doen over gekapte bomen

Over het omzagen van bomen is veel te doen. Want in de strijd tegen klimaatverandering zou het misschien logischer klinken om juist meer bomen te planten en niks te kappen. Maar er spelen meerdere redenen een rol om bomen te kappen.

Waarom worden bomen gekapt?

Eén van de redenen is de leeftijd van de boom. Als er te veel bomen van ongeveer dezelfde leeftijd staan, moeten deze soms plaatsmaken voor jongere bomen. Zo blijft het bos toekomstbestendig. Hierbij speelt mee dat een bepaalde boom soms gekapt moet worden om een andere boom de ruimte te geven.

Ook bepaalde ziektes spelen een rol in het kappen, zoals de essentaksterfte. Bomen die hierdoor aangetast zijn, kunnen zomaar omvallen en dat zorgt voor gevaarlijke situaties. En daarnaast speelt de biodiversiteit een rol. Soms is het nodig om een deel van het bos om te vormen naar andere natuur, zoals heide of stuifzand.

Lees ook: Beter onderhoud van bomen moet treinstoringen voorkomen

Vroeger zijn er andere regels dan nu

Vroeger worden bossen aangeplant met veel bomen van dezelfde soort en van dezelfde leeftijd. Omdat houtoogst destijds belangrijk is, wordt gekozen voor een buitenlandse boomsoort die snel groeit en sterk is. Tegenwoordig is duidelijk dat deze soorten de oorspronkelijke bomen verdringen en minder aantrekkelijk zijn voor insecten. Daarom kiest Natuurmonumenten er in sommige gevallen voor om hier bomen te kappen en open plekken te creëren.

Nieuw bos creëren

Op zo’n open plek komt de zon dan weer op de grond terecht en zo krijgen jonge bomen en planten de ruimte om te groeien. “Deze nieuwe bomen planten we niet aan, dit ontstaat op een natuurlijke manier. Door uitzaaiing van de omliggende bomen”, vertelt boswachter van Natuurmonumenten Hugo Kornegoor op de website van de natuurorganisatie. “Of uit zaden die vogels verspreiden of een vergeten nootje uit de wintervoorraad van een eekhoorn. Uiteindelijk is een meer natuurlijk bos met verschillende soorten en leeftijden beter bestand tegen ziektes, plagen en klimaatverandering.”

Lees ook: Zo herkent u de bomen in het bos

Misvatting over gekapte bomen

“Veel mensen denken dat dit hout rechtstreeks wordt gebruikt als brandhout of biomassa. Dat is echt een misvatting”, vertelt boswachter bij Staatsbosbeheer Ine Nijveld in een video van de Algemene Vereniging Inlands Hout (AVIH). Volgens haar wordt het hout gebruikt voor huizenbouw en meubels. Hout wat van mindere kwaliteit is, wordt verwerkt tot karton en papier. “Kortom: producten die we met z’n allen gebruiken. Een mooi product van eigen bodem.” De opbrengsten van de houtverkoop wordt gebruikt voor het beheer van de gebieden van de natuurorganisatie.

Labels op stapels bomen

Ziet u een stapel gekapte bomen in het bos liggen? Staatsbosbeheer plaatst tegenwoordig labels op 1 van de stammen. Hierop is te zien waar het hout voor gebruikt gaat worden. Dit kan zaaghout, pallethout, papier, OSB, MDF, haardhout, langhout of biomassa zijn. Door middel van tekst en een QR-code kunt u hier verder uitleg over krijgen.

Bomen in de natuur laten liggen

Natuurmonumenten laat een groot deel van de gekapte bomen in het bos liggen. Dood hout geeft namelijk ruimte voor insecten en andere dieren, planten en paddenstoelen. De rest van het hout wordt gebruikt voor picknickbanken, bordpalen, uitkijktorens of voor het houtwerk van gebouwen in natuurgebieden. Wat uiteindelijk niet nodig is, wordt verkocht als timmerhout en houtsnippers. Met de opbrengst daarvan wordt een deel van het natuurbeheer betaald.

(Bron: Staatsbosbeheer, Algemene Vereniging Inlands Hout, Natuurmonumenten. Foto’s: Marco van de Burgwal/Staatsbosbeheer)