In Vandaag de Dag kunt u belangrijke, fijne, droevige, bijzondere of andersoortige gebeurtenissen vinden die op 1 maart hebben plaatsgevonden.

1796: 1e bijeenkomst van de Nationale Vergadering tijdens de Bataafse Republiek

Vanaf 1795 bezetten Franse troepen van keizer Napoleon de Nederlanden. Als gevolg van het Haags Verdrag van 1795 komen de Nederlanden onder Franse invloed. Die periode wordt de Bataafse Republiek genoemd en duurt tot 1806, als het Koninkrijk Holland wordt gesticht. De oude Staten-Generaal wordt afgeschaft en er komt een tamelijk democratisch gekozen Nationale Vergadering voor in de plaats die een Grondwet moet opstellen. Nog voor die bijeenkomst van de Nationale Vergadering wordt besloten tot de scheiding van kerk en staat en wordt het gelijkheidsbeginsel ingevoerd, waarin gelijke rechten voor Joden en katholieken worden gegarandeerd. Op 1 maart 1796 komen de 126 gekozen leden bijeen. Ze kunnen echter geen overeenstemming bereiken over een Grondwet. Ook de tweede poging een Grondwet op te stellen in 1797 loopt op niets uit. Pas bij de derde poging in mei 1798, na een staatsgreep, komt het tot een goedkeuring van de Staatsregeling oftewel Grondwet.

1954: operatie Castle Bravo

De VS brengen op het Atol Bikini in de Stille Oceaan de eerste waterstofbom tot ontploffing. De operatie krijgt de naam Castle Bravo. De bom is vele malen krachtiger dan verwacht en veroorzaakt de grootste nucleaire vervuiling in de Amerikaanse geschiedenis. Een paar dagen later wordt de eerste badmode geïntroduceerd die later de naam bikini zou krijgen. Dit vanwege de explosieve uitwerking die de bikini in die tijd heeft.

1983: de cent gaat uit de omloop 

De cent wordt definitief uit de omloop gehaald. 3 jaar eerder is de cent officieel afgeschaft. Het kleine muntje wordt nauwelijks meer gebruikt en het is te duur om het te maken. Het vervaardigen van 1 cent kost 3 cent. (Foto: ANP). Luister ook naar het fragment uit Villa VdB over dit geschiedenisfeit.

Geboren op 1 maart:

1922: de geboortedag van Yitzhak Rabin 

Yitzhak Rabin (Jeruzalem, 1922-Tel Aviv, Israël, 1995) was een Israëlische politicus en militair. In 1974 volgt hij president Golda Meir op en wordt hij de vijfde president van Israel. Hij is de eerste president die in Israel is geboren. Daarna is hij minister van defensie. In 1992 wordt hij weer tot president gekozen. Hij zoekt toenadering met de Palestijnen wat zich uit in diverse vredesgesprekken met Yassar Arafat. In 1994 krijgen hij en Arafat de Nobelprijs voor de Vrede. Zijn ambtsperiode wordt bruut beëindigd in 1995, wanneer Rabin wordt vermoord. Zijn sterfdag -4 november- is een dag van nationale rouw. (Foto ANP.)

1927: de geboortedag van Harry Belafonte 

Harry Belafonte wordt in 1927 geboren in de wijk Harlem in New York City. Later verhuist hij met zijn moeder naar haar geboorteland Jamaica. Maar na zijn tienertijd keert Belafonte weer terug naar New York en sluit zich aan bij het leger. Als zanger is hij onder andere bekend geworden door zijn grote hit Banana Boat Song. Naast zanger heeft hij zich ook bewezen als acteur in onder meer Bright Road. Vanaf de jaren 50 zet hij zich actief in voor de zwarte burgerrechtenbeweging. In 1985 is hij de man achter USA for Africa, een muzikale samenwerking van Amerikaanse artiesten om geld in te zamelen tegen de honger in Ethiopië. Ook zet hij zich in voor UNICEF. Harry Belafonte overlijdt op 25 april 2023. Hij is 96 jaar geworden.  (Foto ANP.)

1938: de geboortedag van Aart Staartjes 

Aart Staartjes wordt in 1938 in Amsterdam-Noord geboren. Hij is de chagrijnige buurman meneer Aart in Sesamstraat en onthaalt tot 2001 ieder jaar Sint Nicolaas. Aart Staartjes krijgt landelijke bekendheid door zijn kinderprogramma’s, maar begint zijn creatieve carrière op het toneel. Hij ontdekt zijn liefde voor het toneel, wanneer hij met een schoolvriendje naar een cursus pantomime gaat. Hij wil dan ook graag naar de toneelschool maar zijn vader stuurt hem toch naar de Kweekschool. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan en in 1958 gaat hij toch naar de toneelschool. Hij debuteert in 1961 op het toneel met Meneer Topaze.
Hij speelt daarna bij verschillende toneelgezelschappen, maar zijn liefde voor toneel neemt af, hij vindt het te elitair geworden. Vanaf 1967 presenteert hij de serie Woord Voor Woord over Bijbelse verhalen.

In de jaren 70 is Aart te zien in De Film van Ome Willem met onder anderen Edwin Rutten als Ome Willem. Tevens maakt hij voor de VARA het kinderprogramma De Stratenmaker Op-Zee-Show. Andere successeries waarin hij acteert zijn JJ de Bom en Het Klokhuis. In 1982 presenteert Aart Staartjes voor het eerst de intocht van Sinterklaas. Dit doet hij tot 2001. In de dramaserie in 2006 Waltz speelt hij de serieuze rol van circusdirecteur Willy Waltz. Aart zegt in 2009 te zullen stoppen met het typetje meneer Aart vanwege de gewijzigde aanvangstijd van Sesamstraat. Hij bedenkt zich en meneer Aart woont nog steeds in Sesamstraat. Aart is in 2015 sinds lange tijd weer te horen in de animatiefilm De Notenkraak. Hij spreekt de stem in van de wijze wasbeer.

Aart Staartjes wordt in oktober 2017 getroffen door een herseninfarct. In januari 2020 krijgt hij een aanrijding met zijn brommobiel. Aart Staartjes overlijdt als gevolg van dat ongeval op 12 januari 2020 in Groningen. Hij is 81 jaar geworden. (Foto ANP.)

1943: de geboortedag van Piet Veerman 

Piet Veerman (Volendam, 1943) De Volendamse zanger Piet Veerman is vooral bekend geworden met de popgroep The Cats. Met deze groep toert hij in de jaren 70 de hele wereld af. Hij is niet alleen zanger van de band, maar ook gitarist, tekstschrijver en componist. Het nummer Lea betekent een gigantische hit voor de Volendammers. In 1975 maakt hij zijn eerste soloplaat Rollin’ On A River. Met het nummer Sailin’ Home scoort hij solo een nummer 1 hit. Veerman zit alweer ruim 40 jaar in het vak en is nog vaak te zien op de Nederlandse bühne. In 2015 wordt bij Piet Veerman een deel van een long afgezet vanwege een tumor. Daarom gaat hij het een stuk rustiger aan doen. (Foto ANP.)