Waarom hebben wij in coronatijd behoefte aan tv van toen?
Publicatiedatum: 1 april 2020
Oppassen!!!, Zeg ‘ns aaa, Eén van de Acht: deze en meer programma’s van vroeger zijn in deze coronatijd weer dagelijks te zien in het NPO-programma Heimwee TV. Hoe komt het dat we juist nu zoveel behoefte hebben aan tv van vroeger?
Terug naar toen
Door de coronaciris moet iedereen zoveel mogelijk binnenblijven, kunnen ontmoetingen met familie of vrienden niet doorgaan en zit een vakantie er voorlopig niet in. Voor veel mensen is het dus niet echt een leuke periode. Daardoor kan een verlangen naar betere tijden ontstaan, een emotie die valt onder de noemer nostalgie.
Nostalgisch in slechte tijden
De Nederlandse wetenschapper Tim Wildschut doet aan de Britse universiteit van Southampton onderzoek naar dit fenomeen. Uit zijn onderzoek blijkt dat nostalgie vooral de kop opsteekt als iemand negatieve gevoelens ervaart. Ook nieuws over grote problemen als de coronacrisis werkt nostalgie in de hand.
Behoefte aan rust
Tv van toen kan in zo’n situatie uitkomst bieden. “Ik denk dat mensen na het lezen en horen van al het coronanieuws behoefte hebben aan iets wat totaal ergens anders over gaat”, aldus presentator Ron Brandsteder, die jarenlang programma’s presenteert die in het collectieve geheugen gegrift staan. Denk bijvoorbeeld aan de Showbizzquiz en Ron’s Honeymoon Quiz. Brandsteder denkt ook dat het rustige karakter van veel programma’s van vroeger mensen juist nu erg aanspreekt. “Alles gaat zo snel tegenwoordig. Er zijn zoveel keuzemogelijkheden en er is minstens zoveel aanbod. Deze crisis drukt ons met de neus op de feiten. Ik denk dat mensen het daardoor ook fijn vinden dat de programma’s van vroeger een langzamer tempo hebben. Dat geeft rust.”
Fijne herinneringen
Daarnaast bewaren veel mensen hele heldere, fijne herinneringen aan de programma’s uit hun jeugd. Deze herinneringen zijn makkelijk op te roepen door het programma waarmee zij verband houden. Dat tv-programma’s deze impact hebben, komt volgens neuropsycholoog Erik Scherder omdat wij emotionele gebeurtenissen extra goed onthouden. “Als een bepaald tv-programma veel positieve emoties losmaakt, zal je dat programma niet zo snel meer vergeten. Daarnaast onthouden mensen ook de eerste keren heel goed. Stel dat iemand begin jaren 70 opgroeit en in die tijd voor het eerst een show als Eén van de acht ziet. Dat was daarvoor nog niet vertoond op die schaal, dus dat onthoud je goed. Ook de setting waarin men naar zo’n programma gekeken werd kan ervoor zorgen dat de herinneringen eraan alleen maar versterkt worden. Keek iemand altijd met het hele gezin naar een show en werd dit als heel prettig ervaren? Dan roept het tv-programma herinneringen op aan die fijne momenten.”
Heimwee TV
Tv van toen is dus om verschillende redenen juist nu weer relevant. Wilt u zelf programma’s van vroeger terugkijken? De NPO zendt in deze coronatijd elke dag tussen 09.00 en 14.00 uur Heimwee TV uit. Heimwee TV bestaat uit verschillende afleveringen van verschillende programma’s uit vervlogen tijden.
(Bron: universiteit van Southhampton, Ron Brandsteder, NPO, Erik Scherder)
