Waar komen de namen Oosterschelde en Westerschelde vandaan?
Publicatiedatum: 6 december 2020
De Ooster- en Westerschelde in Zeeland, daar heeft u ongetwijfeld weleens van gehoord. Maar de Oosterschelde ligt helemaal niet ten oosten van de Westerschelde, maar ten noorden. En de Westerschelde, die ligt niet in het westen, maar ten zuiden van de Oosterschelde. Dat is niet helemaal logisch, dus waar komen deze namen eigenlijk vandaan?
Julius Caesar
De eerste persoon in de geschiedenis die over de Schelde schrijft is de Romeinse Julius Caesar. Tijdens één van zijn Gallische veldtochten komt hij deze wateren het eerst tegen en hij noemt de rivier de Scaldis. Deze naam is mogelijk verwant aan het Oud-Germaanse woord voor riet. Maar het kan ook zijn dat de naam Scaldis een Keltische oorsprong kent. In dat geval betekent het schitterend. In zijn verslagen spreekt Caesar geen enkele keer over Oostelijke en Westelijke vertakkingen van de Scaldis rivier. Dit komt mogelijk doordat deze vertakkingen in de Romeinse tijd nog helemaal niet bestaan. Door de eeuwen heen heeft de provincie Zeeland, waartussen de Ooster- en Westerschelde lopen, er namelijk steeds anders uitgezien door het botsende wateren van de zoute Noordzee en Zoete Schelde. Daarom kan het ook goed zijn dat de 2 Scheldes ooit 1 rivier waren.
Eerste keer op de kaart
Pas in 1635 duiken de namen Wester Schelde en Ooster Schelde voor het eerst op op een landkaart. Deze kaart laat zien dat Schelde vroeger voor het Zeeuwse eiland Zuid-Beverland in 2 delen splitste. Eén van de takken (nu de Westerschelde) loopt in die tijd direct naar het westen, waar het water overgaat in een grotere zeearm die De Honte heet. De andere tak van de Schelde (nu de Oosterschelde) buigt in die tijd oostwaarts om het eiland, om daarna pas weer richting het westen te stromen en zich weer bij de Westerschelde tak te voegen.
Zo ziet Zeeland met de Ooster- en Westerschelde er tegenwoordig uit.
Dammen en dijken
Vandaag de dag is dit echter niet meer het geval. De bouw van dammen en dijken sinds 1867 heeft er namelijk voor gezorgd dat de oostwaartse afslag van de Schelde niet meer bestaat. Sindsdien loopt de Schelde alleen nog maar via de Westerscheldearm de Noordzee in. Daardoor wordt ook de naam De Honte niet meer gebruikt en heet al het water daar Westerschelde. Waar Ooster- en Westerschelde het tegenwoordig dus een beetje onlogische namen lijken hebben zij eigenlijk een hele logische oorsprong.
(Bron: Quest.nl, Nationaal park Oosterschelde, Wikimedia)
