Vaccinatie: de grote levensredder

Sinds april 2017 leven we met 7.5 miljard mensen op de wereld. In het kader van de geboorte van die 7.5 miljardste mens zet MAX Vandaag voor 6 belangrijke thema’s de vooruitgang die de mensheid in 200 jaar heeft geboekt op een rij. Immers, dankzij die progressie leven mensen langer, gezonder, gelukkiger en met meer zeggenschap over en invloed op hun lot. Deze keer: vaccinatie: de grote levensredder.

Letterlijk miljoenen mensen hebben hun leven te danken aan de ontdekking van het vaccin. Vaccinaties hebben een belangrijke bijdrage gedaan aan het verminderen van de uitbraak van ziekten en blijven belangrijk voor de wereldwijde gezondheid. De lage prijzen van vaccins maken ze speciaal aantrekkelijk als een manier om de gezondheid wereldwijd te verbeteren. Vaccins zijn bereikbaar voor miljarden mensen over de hele wereld.

De Britse arts Edward Jenner is de ontdekker achter het principe van het vaccineren. Hij merkt in 1796 op dat melkmeisjes die door melken aan de handen besmet zijn geraakt met koepokken (Vacca is Latijn voor koe), de ziekte pokken niet krijgen. Via experimenten ontdekt hij dat een opzettelijke besmetting met koepokken mensen bescherming geeft.

Turkije

In die tijd bestaat een vorm van opzettelijke besmetting in Turkije al. Boeren smeren hun handen in met het vocht van de blaasjes van patiënten met een milde vorm van pokken. De boeren krijgen dan zelf ook de milde variant, maar worden beschermd tegen de ernstige vorm. Jenner krijgt kennis van dit verhaal.

Het valt de arts op dat melkmeisjes, ook al besmet hij ze opzettelijk, nooit de ziekte krijgen. Hij ziet het verband: melkmeisjes komen door hun werk regelmatig in aanraking met koepokken. Zo komt Jenner op het idee mensen opzettelijk in te enten met koepokken, om ze zo te beschermen tegen de gevaarlijke menselijke variant.

Runderpest

Ook de Nederlander Geert Reinders heeft een belangrijke rol gespeeld in het ontdekken van het principe achter vaccineren. Hij ontdekt als eerste de vaccinatie tegen runderpest in 1774. Het werk van Reinders is bij Jenner bekend. Reinders geldt als één van de grondleggers van de immunologie.

Mensen in de rijkere landen hebben nog steeds voordeel van de toepassing van vaccinaties. Maar het kan zijn dat dat voordeel mogelijk in de vergetelheid is geraakt doordat de ziekten hun dreiging hebben verloren na de introductie van vaccins.

Afname ziektegevallen

Uit een onderzoek uit 2007 voor de Verenigde Staten zien we de afname in gevallen van ziekten die kunnen worden voorkomen door middel van een vaccin. Voor de meeste ziekten geldt een afname van bijna 100 procent. Ziekten als difterie, polio of pokken komen in de VS niet meer voor. Andere ziekten zoals mazelen en rode hond zijn na de introductie van het vaccin tot 2007 met meer dan 99.9 procent teruggedrongen.

Uitzonderingen zijn hepatitis A (afname 87 procent), acute hepatitis B (80.1 procent) en invasieve pneumokokken (34.1 procent).

Afname overlijden

De afname van het percentage mensen dat overlijdt als gevolg van door vaccinatie voorkombare ziekten sinds de introductie van het vaccin voor die betreffende ziekte is nog hoger. Voor de introductie van het vaccin tegen difterie ligt het aantal doden als gevolg van die ziekte in de VS jaarlijks op 1822. Na de introductie van het vaccin sterven geen mensen meer in de VS aan difterie.

Mazelen, pokken en kinkhoest

Voor de introductie van het vaccin sterven in de VS jaarlijks 440 mensen aan mazelen en aan pokken 39. Na de introductie sterven geen mensen in de VS meer als gevolg van deze ziekten. Aan kinkhoest sterven jaarlijks na introductie van het vaccin nog 27 mensen aan de ziekte, tegen 4034 ervoor.

Aan de hand van bovenstaande gegevens behoeft het dus geen betoog dat miljoenen mensen hun leven hebben te danken aan de ontdekking van vaccinatie.

Rota Virus

Het Rota virus is het meest voorkomende virus dat diarree veroorzaakt. In 2011 sterven 527.000 kinderen als gevolg van die ziekte. Mexico introduceert in de periode 2006/2007 het vaccin tegen het virus. In 3 jaar tijd neemt de sterfte van kinderen onder de 5 jaar als gevolg van diarree af met 56 procent!

Negenvoudige daling mazelen wereldwijd sinds 1980

In 1983 is nog slechts 50 procent van de kinderen over de wereld ingeënt tegen mazelen. Dat percentage is in 2014 gestegen tot 84 procent. In 1983 krijgen nog 3.8 miljoen kinderen de mazelen over de wereld. In 1994 zijn dat er minder dan 1 miljoen. In 2009 is het aantal kinderen dat mazelen krijgt door vaccinatie zelfs teruggedrongen naar minder dat een half miljoen. Door het inenten van kinderen met het vaccin tegen mazelen is de ziekte vanaf 1980 negenvoudig gedaald.

India

In 1987 krijgen meer dan een kwart miljoen Indiërs de mazelen. Door vaccinatie is dit aantal afgenomen in 2014 tot bijna 25.000, een tienvoudige daling.
In dat land is in 1980 slechts 6 procent van de kinderen gevaccineerd tegen difterie, tetanus en kinkhoest. In 2015 is 87 procent van de Indiase kinderen ingeënt tegen deze ziekten. Gevolg is de daling van het aantal kinderen dat besmet zal raken met 1 of meer van deze ziekten en dus uiteindelijk een drastische daling in het percentage kindersterfte.

(Bron: Our World In Data, Universiteit van Oxford, Wikipedia)

Bekijk ook: Extreme armoede: een afnemend probleem
Alfabetisering: dé basisvoorwaarde voor ontwikkeling
Democratie verovert de wereld
Verdere afname in wereldwijde kindersterfte