Plaatwaarde: de kerst-lp A Christmas Gift For You From Phil Spector

De lp is helemaal terug van weggeweest! En dat is goed nieuws voor iedereen die ze nog op zolder heeft liggen, want sommige oude platen zijn inmiddels veel geld waard. In Plaatwaarde bespreekt lp-kenner Marjolein van Dam elke editie een bijzondere lp. Deze week: A Christmas Gift For You From Phil Spector, met daarop meerdere artiesten.

Bekend in de jaren 60

Phil Spector is de naamgever van de Plaatwaarde-lp van deze week. Zegt deze naam u niet meteen wat? Vermoedelijk kent u hem wel. Spector is in de jaren 60 een bekende platenproducer en is onder andere verantwoordelijk voor Let It Be, de laatste Beatles-lp ooit.

Wall of Sound

Ook is Spector de uitvinder van de zogenoemde Wall of Sound, een opnametechniek waarbij een bombastisch geluid wordt gecreëerd waarbij de instrumenten soms moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn en de zang en instrumenten vaak even hard klinken. Volgens Spector klinken platen die op deze manier zijn opgenomen  bijzonder goed uit de jukeboxen en radio’s van die tijd.

A Christmas Gift For You From Phil Spector

Ook op de kerstplaat die hij in 1963 produceert,  A Christmas Gift For You From Phil Spector, is the Wall of Sound ook duidelijk aanwezig. De liedjes die op deze plaat staan worden gezongen door Bob B. Soxx & the Blue Jeans, The Ronettes, The Crystals en zangeres Darlene Love, allemaal artiesten waarmee Spector begin jaren 60 regelmatig werkt. Enkele nummers die voorbij komen op deze plaat zijn Christmas (Baby Come Home) van Darlene Love, Love’s versie van White Christmas en Sleigh Ride van The Ronettes.

Ongelukkige timing

A Christmas Gift For You From Phil Spector kent meerdere heruitgaven, maar ligt op 22 november 1963 voor het eerst in de platenzaken. Een ongelukkigere dag had de platenmaatschappij niet kunnen kiezen, want op die dag wordt de Amerikaanse president John F. Kennedy vermoord in Dallas. De plaat flopt in eerste instantie dan ook genadeloos.

Kerstklassieker

11 jaar later, in 1972, wordt de plaat opnieuw uitgebracht op het door The Beatles opgerichte platenlabel Apple. Dit keer gaat het iets beter en weet de plaat wel wat los te maken. Daarna volgen er nog tal van andere versies, waarvan de jongste in 2012 uitkomt. Anno 2020 geldt de plaat als een echte kerstklassieker en komen die liedjes die erop staan elk jaar weer voorbij op de radio zodra de kerstdagen voor de deur staan.

Leo taxeert A Christmas Gift For You From Phil Spector

Normaal gesproken taxeert onze vaste lp-kenner Marjolein van Dam op deze plek de Plaatwaarde-lp, maar deze week doet  haar goede vriend Leo Wubbolt dat. Hij is een fanatiek vinylverzamelaar en heeft ook een eigen platenzaak gehad.
Leo: ” De waarde van de originele plaat varieert van zo’n 75 euro voor een exemplaar uit Engeland tot 300 euro voor een Amerikaanse persing. Veel minder waard is de Nederlandse persing, die je kunt kopen voor een bedrag tegen de 10 euro. Opmerkelijk vind ik dat in de periode van 2010 tot 2020 de betaalde prijzen voor originele persingen zijn gedaald. Een trend? Wie zal het zeggen.

Hieronder een beknopte omschrijving van de versies die ik ga noemen, plus de vermelding van opvallende versies. Er zijn zeker 53 verschillende versies uit verschillende jaren. Zelfs als de omschrijving klopt, kan het toch zijn dat het een andere versie betreft, omdat er meerdere kenmerken een rol spelen bij het bepalen van de versie. Daarnaast is de staat belangrijk. Bij alle waardes die ik noem is het criterium een perfecte staat van plaat en hoes. Van de 53 verschillende lp versies kwamen er 17 uit in Amerika, 10 uit Engeland en de rest verdeeld over de wereld. De lp kwam uit in 1963. Opvallend is dat er in dat eerste jaar maar 8 versies uitkwamen, verdeeld over 4 landen. Alle andere uitgaven zijn van latere datum.

Eerste Amerikaanse persing

De eerste Amerikaanse persing heeft catalogus nummer PHLP-4005. Het label is vaalblauw met zwarte opdruk. Het logo van Philles, de platenmaatschappij, staat in zwart links in een halve cirkel. Het catalogus nummer staat rechts naast het spindle gat (het gat in de plaat waarmee u ‘m op de pick-up legt, red.). De hoes is van dik karton. Op de voorkant zie je een kleurenafbeelding van de artiesten. De afbeelding op de achterkant is zwart-wit. Rechtsonder staan de (studio)musici die op het album speelden.

De waarde van de lp is tegen de 300 euro, in perfecte staat. Een fabrieksnieuw exemplaar is in 2009 verkocht voor 439 euro. De waarde van acetaten (proefpersingen, red.) kunnen ook boven de 400 euro uitkomen.

Eerste Engelse persing

De eerste en waarschijnlijk enige Engelse persing uit 1963 heeft het prachtige aubergine gekleurde London-label (de platenmaatschappij, red.) met als catalogusnummer HA-U 8141. Bovenin staan het woord ‘London’, daaronder ‘long playing’ en daaronder ‘American series’. Helemaal bovenin staat ‘Made in England’. Links van het spindle gat staan de muziekrechtenorganisaties vermeld. Rechts staan het catalogusnummer, de uitgeversrechten en de Engelse belastingcode M/T. De hoes is vrijwel identiek aan de Amerikaanse. Linksboven staat het catalogusnummer plus de vermelding mono. De achterkant van de hoes heeft 4 zwart-wit afbeeldingen, die ook op de Amerikaanse persing staan, hetzij met iets andere vormgeving. Rechts bovenin staat het catalogusnummer met de vermelding mono. Rechtsonder staat het London-logo. De hoes is een zogenaamde flip-back, de randen van de voorzijde zijn om de achterzijde geplakt. Een perfect exemplaar is in 2012 verkocht voor 192 euro, maar dat is een uitschieter. De reële waarde ligt tussen de 75 en 85 euro.

Pas in waarschijnlijk 1976 of ’77 kwam er een Nederlandse persing hier in de platenbakken terecht op het Polydor label. De hoes is een echte kersthoes met sterretjes en de Kerstman met zonnebril, die de link moet leggen naar Phil Spector. Het rode label heeft bovenin het Polydor-logo in witte letters. Links en rechts van het spindle gat vind je in een kader de vermelding Stemra, de muziekrechtenorganisatie, het catalogusnummer 2485216, de vermelding stereo en het toerental. De waarde van een perfect exemplaar ligt tegen de 10 euro.

Bijzondere uitgaves.

In 1972 kwam het album op het Beatles gerelateerde Apple label uit. De label van deze uitgave hebben een zwarte achtergrond, met aan de ene kant de afbeelding van een groene appel en op de andere kant, het witte doorgesneden stukje fruit. Rechts van het midden staat het catalogusnummer APCOR 24, met daaronder het originele jaar van uitgifte. Links van het midden staat het toerental en het land, in dit geval de UK. De plaat is zoals het bij Phil Spector hoort in glorieus mono. De waarde van deze lp kan vanzelfsprekend opgejaagd worden door Beatles-verzamelaars, die alles van Apple sparen. De waarde van een perfect exemplaar ligt tussen de 100 en 120 euro, de promoversie tot 175 euro.”

Plaatwaarde in Wekker-Wakker-Weekend!

Jan Rietman vertelt in het MAX-radioprogramma Wekker-Wakker-Weekend! het verhaal achter de platen die Marjolein in Plaatwaarde taxeert. Op 26 december 2020, Tweede kerstdag, behandelt Jan A Christmas Gift For You From Phil Spector. Wekker-Wakker-Weekend! is elke zaterdag van 06.00 tot 10.00 uur te beluisteren op NPO Radio 5.

(Bron: Rolling Stone, NME, Leo Wubbolt)