Opstand Sobibor 80 jaar geleden, herdenking in Polen en Kamp Westerbork

In 2023 is de opstand in vernietigingskamp Sobibor 80 jaar geleden. Dit jaar vormt de herdenking van de opstand ook het sluitstuk van de herinrichting van het herdenkingscentrum Sobibor. Samen met Polen, Slowakije en Israël heeft Nederland gewerkt aan het opnieuw inrichten van deze gedenkplaats.

Opstand Sobibor

Vanaf 1942 hebben de nazi’s in concentratiekamp Sobibor in 1,5 jaar tijd meer dan 170.000 Joden vermoord. Waaronder ruim 34.000 Joodse gevangenen uit Nederland, die vanuit kamp Westerbork daar naartoe gedeporteerd zijn. Op 14 oktober 1943 is een kleine groep gevangenen in opstand gekomen tegen hun SS-bewakers. 300 van hen hebben het kamp kunnen ontvluchten. Ongeveer 60 van hen hebben de oorlog uiteindelijk overleefd. De overigen zijn tijdens hun vlucht neergeschoten of gedood door mijnen. Nog eens 300 gevangenen hebben niet kunnen of durven vluchten. Na de opstand zijn de achtergebleven gevangenen nog dezelfde dag geëxecuteerd. Om hun sporen uit te wissen is het kamp vervolgens door de nazi’s ontmanteld en zijn er op de plek jonge bomen aangeplant.

Toespraak Rutte

Demissionair minister-president Mark Rutte en staatssecretaris Maarten van Ooijen (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) zijn donderdag 12 oktober in Polen aanwezig bij de jaarlijkse herdenking. De premier houdt tijdens de herdenking in Sobibor een toespraak en legt een krans. Na afloop spreken de bewindspersonen met nabestaanden. Ook krijgen ze een rondleiding over de hernieuwde gedenkplaats en bezoeken ze de expositie in het museum. Demissionair minister Hanke Bruins Slot (Buitenlandse Zaken) reist vanwege de ontwikkelingen in Israël en Gaza niet af naar Polen voor de herdenking in Sobibor, laat een woordvoerder donderdagochtend weten.

Uitzending NOS

De NOS doet zaterdag 14 oktober op NPO 1 vanaf 17.13 tot 17.53 uur verslag van de herdenking in Sobibor en de gelijktijdige herdenking in voormalig kamp Westerbork. Verder zijn er reportages te zien met nabestaanden van overlevenden en slachtoffers van kamp Sobibor. Ook is er aandacht voor het jarenlange onderzoek van archeologen, dat heeft geleid tot de herinrichting van het voormalig kampterrein.

(Bron: ANP, NOS, IsGeschiedenis, RTV Drenthe. Foto: ANP)