Operatie Manna: hoop in bange oorlogsdagen

De belangrijke Tweede Wereldoorlog-operatie Manna wordt op 25 april, bijna 73 jaar na dato, op bijzondere wijze herdacht in Hallo Nederland. Wat houdt deze operatie precies is? En waarom is deze zo belangrijk geweest voor Nederland? 

Mislukte bevrijding van Nederland

Het is 1944. De Tweede Wereldoorlog is nog in volle gang, maar de Duitsers worden steeds meer terugdrongen. In september 1944 lijkt de bevrijding voor Nederland dichterbij dan ooit door operatie Market Garden. Gelieerde landings-en grondtroepen proberen belangrijke bruggen in Nederland te veroveren om de Duitsers op die manier terug te dringen richting Duitsland. Helaas mislukt de operatie grotendeels, waardoor alleen het zuidelijke deel van Nederland bevrijd wordt. Voor het dichtbevolkte, westerse deel breekt een zware tijd aan, want de Duitsers laten amper nog voedselkonvooien door. In november 1944 versoepelen zij de regels, maar dan is het eigenlijk al te laat. De waterwegen waarover het voedsel aangeleverd kan worden bevriezen door de kou en zodoende ontstaan er grote voedseltekorten.

Operatie Manna

De winter van 1944 op 1945 kennen wij inmiddels als de Hongerwinter, een periode die bijzonder lang duurt. Pas in februari 1945 komen vanuit Zweden de eerste voedselpakketten met meel voor witbrood. Een belangrijke actie die samen met Operatie Manna het einde van de Tweede Wereldoorlog inluidt. Operatie Manna vindt plaats op 29 april 1945 en bestaat uit een aantal voedseldroppingen door Engelse en Australische bommenwerpers boven vooraf aangewezen plaatsen in West-Nederland, waaronder Terbregge (bij Rotterdam) en Gouda. Er wordt veel voedsel uit de vliegtuigen gegooid, maar niet overal gaat dit even goed. In Rotterdam valt er onder meer een zak meel door een dak van een huis.

Afspraak

Operatie Manna is mogelijk door een akkoord tussen de bezetter en de geallieerden. De afspraak is dat de bommenwerpers enkel voedsel mogen gooien en geen parachutisten. Doen zijn dit wel, dan worden de vliegtuigen direct aangevallen door Duitse troepen. Ondanks de duidelijke afspraak, vertrouwen de 2 partijen elkaar niet. Zo plaatsen de Duitsers wapens die vliegtuigen uit de lucht kunnen schieten naast de afgesproken droppingsplekken. Deze hoeven gelukkig niet gebruikt te worden, want de operatie verloopt voorspoedig.

Hoewel Manna niet in staat is om het hongerprobleem in West-Nederland te verhelpen, krijgt men wel hoop door deze actie. Deze hoop wordt op 5 mei 1945 bezegeld met de officiële bevrijding van Nederland.

Hallo Nederland

Omdat het zo’n bijzondere operatie is, wordt er in 2006 een monument voor opgericht in Terbregge. Bij dit monument vindt op 25 april 2018 een bijzondere ontmoeting plaats tussen de Britse piloot van 1 van de Engelse voedselbommenwerpers uit Operatie Manna en 2 mannen uit Terbregge die het voedsel destijds uit de lucht zien komen. Het is de allereerste keer dat piloot Bill Moore voet op Nederlandse bodem zet na zijn daad in 1945. Hallo Nederland spreekt met alle 3 de heren en is erbij als zij elkaar ontmoeten.

U ziet Hallo Nederland om 18.30 uur op NPO 2.

(Bron: ANP, redactie Hallo nederland, Volkskrant, haagsetijden.nl, isgeschiedenis.nl)