NS betaalt na 73 jaar schadevergoedingen aan overlevenden en nabestaanden Holocaust

Na jaren van onderhandelen gaat de NS over tot het betalen van schadevergoedingen aan de overlevenden en nabestaanden van de Holocaust. De NS heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog in opdracht van de bezetter 102.000 Nederlandse Joden vervoerd naar kamp Westerbork, waar vandaan de meesten op transport zijn gegaan naar concentratiekampen elders in Europa. 

Franse schadevergoeding

Dat de NS nu gaat betalen, komt mede door de tomeloze inzet van voormalig Ajax-fysiotherapeut Salo Muller. Als hij in 2014 hoort dat het Franse spoorwegbedrijf SNCF ruim 48 miljoen uittrekt om de mensen die zij tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben gedeporteerd mee te compenseren, besluit de Joodse Muller om actie te ondernemen. Zelf is Muller bijna zijn hele familie verloren in de periode 40-45, doordat de NS hen op transport stuurt naar Westerbork.

In gesprek met de NS

Muller besluit de NS een brief te schrijven waarin hij kritiek uit op de manier waarop het bedrijf heeft gehandeld tijdens de Tweede Wereldoorlog en schrijft hierin ook dat hij een eenzelfde schadevergoeding niet meer dan redelijk zou vinden. De NS is in eerste instantie niet van plan om op zijn verzoek in te gaan, omdat het bedrijf de vergelijking met de Franse SNCF niet terecht vindt. Deze reactie maakt Muller alleen maar strijdlustiger. Hij gaat in gesprek met de NS en spreekt uiteindelijk 3 keer met president-directeur Roger van Boxtel. Niet zonder succes, want de NS heeft bekend gemaakt dat er een speciale commissie komt die erop toe ziet dat de slachtoffers van de transporten en hun nabestaanden een schadevergoeding krijgen. Muller noemt de uitkomst buitengewoon. “Ik ben trots op mezelf. Ik heb slapeloze nachten gehad. Ik heb me ingezet, ondanks dat mensen hebben gezegd: ga niet trekken aan een dood paard, je bent stapelgek, je bent 80 geweest, ga lekker genieten, laat die affaire rusten. Ook heb ik van enkele goede mensen steun gekregen”, aldus de voormalig fysiotherapeut tegenover RTL Nieuws.

Zwarte bladzijde

De NS noemt de Tweede Wereldoorlog in een verklaring ‘een zwarte bladzijde uit de geschiedenis’ en laat weten dat de gesprekken met Salo Muller ervoor hebben gezorgd dat de NS zich is gaan beseffen dat de vraag naar een individuele tegemoetkoming leeft. Hoe hoog de vergoeding wordt, is nog onduidelijk.

Rol van de NS tijdens de Tweede Wereldoorlog

Zoals al beschreven vervoert de NS tijdens de Tweede Wereldoorlog in opdracht van de Duitsers duizenden Joden naar kamp Westerbork. Het bedrijf verzet zich niet tegen het bevel van de bezetter en verdient zelfs veel geld aan de transporten. Uit onderzoek van het programma Brandpunt uit 2015 blijkt dat de bezetter zo’n 409.000 gulden moet betalen aan de NS, wat gelijkstaat aan zo’n 2,5 miljoen euro.

Salo Muller in Tijd voor MAX

Salo Muller is op 3 mei 2018 te gast in Tijd voor MAX om te vertellen over wat er met zijn familie is gebeurt in de Tweede Wereldoorlog. Hij vertelt hierin ook over de door NS uitgevoerde transporten.

(Bron: archief, redactie Tijd voor MAX, NOS, de Volkskrant, RTL Nieuws)