Nederlandse successen tijdens de 24 uur van Le Mans, deel 1

2 dagen per jaar in juni staat Frankrijk in het teken van de meest legendarische en gevaarlijkste lange afstandsrace op de autosportkalender: de 24 uur van Le Mans. Speciaal gebouwde auto’s, de zogenaamde prototypes, en sportwagens strijden een dag en een nacht lang om de eeuwige roem. 2 Nederlanders mogen zich scharen in het rijtje van mannen die 1 van de 3 parels uit de kroon van de autosport op hun naam hebben gezet: jonkheer Gijs van Lennep en Jan Lammers. In een tweeluik gaan wij in op de geschiedenis van Le Mans en de overwinningen van de 2 mannen.

Slijtageslag

Le Mans is de slijtageslag voor mens en machine, die sinds 1923 jaarlijks op het circuit De la Sarthe  plaatsvindt. De bolides in de Koningsklasse, de Le Mans Prototype 1 (LMP 1), leggen soms in 1 dag meer dan 5.000 kilometer af. Om die afstand te overbruggen, rijden de heren en dames over het 13.6 kilometer lange circuit rondjes met een gemiddelde snelheid van boven de 220 kilometer per uur.

Graham Hill

De 24 uur van Le Mans is zoals gezegd 1 van de 3 parels uit de kroon van de autosport. De andere 2 zijn de Grote Prijs van Monaco voor Formule 1-wagens en de Indianapolis 500 mijl in de Verenigde Staten, de Indy 500. Er is slechts 1 man in de geschiedenis die alle 3 de parels weet te winnen en dat is de Britse oud-Formule 1 wereldkampioen Graham Hill, de vader van eveneens oud-wereldkampioen Formule 1 Damon Hill.

Geschiedenis

In 1923 wordt de 1e 24 uur van Le Mans verreden, met de bedoeling om de wedstrijd elke 3 jaar te organiseren. Maar door het succes besluit men dat het een jaarlijks terugkerend festijn wordt. Na de Eerste Wereldoorlog zijn vele voormalige luchtmachtpiloten en andere liefhebbers van snelheid op zoek naar een nieuwe uitdaging. Die vinden ze in het racen van snelle auto’s. In de loop der jaren groeit Le Mans uit tot een spektakel van wereldformaat, waar vooral de grote merken als Ferrari, Porsche, Audi, Bentley, Toyota en Ford hun opwachting maken en successen boeken.

Ramp

In 1955 vindt de grootste ramp uit de geschiedenis van de autosport plaats. Een Austin Healey wijkt uit voor een Jaguar en ziet daarmee de aanstormende Mercedes 300 SLR van de Fransman Pierre Levegh over het hoofd. Levegh katapulteert zich over de Austin Healey. De Mercedes vliegt het publiek in, de brandstoftanks scheuren en vatten vlam. 82 mensen, onder wie Levegh, vinden de dood. Mercedes besluit de autosport de rug toe te keren, om pas 30 jaar later weer haar opwachting te maken.

Dodelijke slachtoffers

Met de hoge snelheden en de nachtrace zijn (dodelijke) ongelukken op De La Sarthe niet uit te sluiten. Want ondanks de verbeterde veiligheid voor de coureurs en de toeschouwers is in 2013 nog een dode te betreuren, de Deen Allan Simonsen, die in de 3e ronde van de race in ‘13 met 170 kilometer per uur de macht over zijn Aston Martin verliest en verongelukt. Hij is daarmee het 117e dodelijke slachtoffer sinds 1923.

The Flying Dutchman

In de jaren 60 domineren Ferrari en Ford Le Mans. Eind jaren 60 besluit Porsche om mee te doen aan de hoogste klasse van lange afstandsraces. In 1971 resulteert dit in de overwinning in de LMP-1 van de 12-cilinder boxer Martini-Porsche 917-K, met aan het stuur de Oostenrijker dr. Helmut Marko en onze eigen Flying Dutchman jonkheer Gijs van Lennep.

Porsche

“Ik werd in 1970 gewoon in het diepe gegooid. Ik was gek op die Porsche met z’n 4.5 liter motor en 600 pk. Daar kon ik echt heel goed mee overweg. Toen op het rechte eind reed je 340. Het aller moeilijkste was ’s ochtends van donker naar licht, met van die mistflarden. Je lijf wil eigenlijk gaan slapen maar in je hoofd wil je door en dan moet je jezelf wel eens een tikkie geven”, aldus Van Lennep in het programma Herinneringen aan Le Mans.

Winst

In 1971 is hij de 1e Nederlander die Le Mans wint en dan meteen in de hoogste klasse. Van Lennep: “Tijdens die race gingen er heel wat (Porsches, red.) kapot.” De koelingsventilator blijkt in een aantal Porsches niet goed te zijn bevestigd. Als Porsche dit door heeft, veranderen de monteurs per pitstop 1 van de 4 bouten. “Door de vele uitvallers kwamen wij ’s ochtends om een uur of 4 aan kop te rijden en om 10 uur begin je te denken: ‘dit gaat wel erg goed’. Dat je moet je dus niet doen, want dan gaat het echt verkeerd. Je moet rijden tot 4 uur, als de vlag valt.”

Record

2 uur voor het einde stelt Porsche Van Lennep en Marko voor om òf niet meer te remmen òf de remmen te vervangen, zodat ze naar de overwinning kunnen fluiten. De twee besluiten voor het 1e en remmen alleen als het echt nodig is. Zo brengen ze de Porsche binnen en winnen daarmee de 24 uur van Le Mans in een recordafstand van 5.335.113 kilometer. Dit record blijft staan tot 2010. Kenners verkiezen in 1999 de Porsche 917 als de beste autoracewagen van de eeuw. Het is de enige sportwagen die in die tijd een Formule 1-wagen weet te verslaan op verschillende circuits.

Max Verstappen

Leuk detail is dat dr. Helmut Marko sinds 1999 hoofd is van het Red Bull Development Program en daarmee Max Verstappen onder zijn hoede heeft. Als Max in 2016 zijn eerste Formule 1-overwinning behaalt, is Marko degene die Max als eerste feliciteert en omarmt.

Jacky Babyface Ickx

In 1976 is Van Lennep weer van de partij op Le Mans. Ditmaal is zijn copiloot de Belg Jacky Babyface Ickx. Ze besturen de Porsche 936 en leiden de wedstrijd tot er iets fout gaat. Van Lennep: “Er gaat tijdens zo’n race natuurlijk van alles mis. Er brak (bij ons, red.) een riem voor de aandrijving van de inspuitpomp. Nou, Ickx dus stationair naar de pits en we hebben er een nieuwe riem omgelegd. Toen lagen we dus nog 11 ronden voor. Wij reden een superrace en wonnen.” Het is voor Gijs van Lennep zijn laatste professionele race. Hij rijdt vanaf dat moment alleen als amateur. Ickx heeft ooit zijn moeder meegenomen voor een rondje in de 917. Na dat rondje vindt hij zijn moeder bewusteloos op de passagiersstoel: zij is flauwgevallen van de angst.

Lees verder over het 2e Nederlandse succes, Jan Lammers!

Meer beelden van vroeger zien? Neem eens een kijkje in het online archief van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid.