Nederland en de Tour de France

Vanaf zaterdag 2 juli 2016 wordt de 103e Tour de France gereden. Dit jaar is de start vanaf Mont Saint-Michel. Hoe vaak werd het startsein in Nederland gegeven en welke Nederlanders behaalden tot nu toe de grootste successen? Duik met ons mee in de geschiedenis van de tour.

1e tour

De allereerste Tour de France ooit werd in 1903 gereden. Henri Desgrange organiseerde deze tour, om meer lezers te werven voor zijn fietstijdschrift L’Auto. Dit blad was in een felle strijd verwikkeld met concurrent Le Vélo en medewerker Georges Lefèvre opperde het idee van de wielerwedstrijd bij zijn hoofdredacteur Desgrange. Die zag er een uitgelezen kans in om zijn blad goed in de markt te zetten. Aan deze 1e editie deden destijds 60 renners mee en na een ronde van Parijs via onder andere Lyon, Toulouse en Nantes keerden 21 ervan na bijna 2500 kilometer weer terug in Parijs. De overige renners waren tussentijds afgevallen. De Fransman Maurice Garin boekte de allereerste tourwinst ooit.

Misstanden

Bijna was de geschiedenis van de Tour de France voortijdig gestrand. De 2e editie ging met zoveel misstanden, akkefietjes en vals spel gepaard, dat Desgrange er bijna de brui aan gaf. Maar aangezien hij niet met zo’n slechte smaak in de mond wilde eindigen, kwam hij het jaar erop met een vernieuwde tour. De ritten werden uitgebreid van 6 naar 11 en de jaren erna bleef hij bijschaven. In 1910 trok het peleton voor het eerst door de Pyreneeën. Desgrange was hiertoe geïnspireerd door een journalist, die de Col du Tourmalet had verkend en daarbij bijna het leven had gelaten. De renners waren minder enthousiast over de ontberingen die hierbij op hun pad kwamen en maakten Desgrange voor moordenaar. Het verhinderde hem niet om een jaar later een heftige alpenrit toe te voegen. Uiteindelijk overleed de stichter van de Tour de France in 1940. Hij maakte niet meer mee dat in 1948 de tour voor het eerst op televisie werd uitgezonden.

Startplaatsen

In 1951 wordt er voor het eerst niet vanaf Parijs gestart. Het peleton gaat dan vanaf Metz van start. In latere jaren wordt er regelmatig zelfs helemaal buiten Frankrijk gestart: België, Luxemburg, Duitsland, Zwitserland, Engeland, Ierland, Italië, Spanje, Monaco en Andorra zijn al aangedaan. Ook aan Nederland viel verschillende keren de eer te beurt: in 1954 vanaf Amsterdam, in 1973 vanaf Scheveningen, in 1978 vanaf Leiden, in 1996 vanaf Den Bosch, in 2010 vanaf Rotterdam en in 2015 vanaf Utrecht.

Nederlandse winnaars

Het duurde tot 1968 tot een Nederlander de winst pakte in de tour, Jan Janssen was de gelukkige. Erna duurde het 12 jaar tot Joop Zoetemelk hem dat na deed. Zoetemelk had al 5 2e plaatsen weten te behalen, maar in 1980 wist hij dan toch echt de gele trui te bemachtigen. Voor de laatste Nederlandse gele truidrager moeten we terug naar 1989. Erik Breukink won dat jaar de proloog in Luxemburg.

Grootste winnaars

4 renners hebben elk 5 overwinningen in de tour weten te behalen, de Fransen Jacques Anquetil en Bernard Hinault, de Belg Eddy Merckx en de Spanjaard Miguel Indurain. Amerikaan Lance Armstrong won de tour maar liefst 7 keer, maar moest zijn overwinningen van 1999 tot 2005 inleveren, nadat hij bekende doping te hebben gebruikt. Voor deze edities werden erna geen nieuwe winnaars aangewezen.

Doden

Dat de tour rijden niet gevaarloos is, bewijzen de verschillende doden die er te betreuren zijn in de geschiedenis van de wielerronde. In 1935 komt bij een val in een ravijn de Spaanse renner Armando Cepeda als eerste om het leven. In 1995 is voor het laatst een dode gevallen. Op 18 juli 1995 liep de Italiaan Fabio Casartelli bij een valpartij tijdens een afdaling zwaar hoofdletsel op. Hij overleed enkele uren na het ongeluk. Aangezien hij geen helm droeg is het dragen van een helm erna verplicht geworden.

Records

• Vaakst gestart: George Hincapie, Stuart O’Grady en Jens Voigt startten alleen 17 keer.
• Vaakst gefinisht: Hincapie viel slechts 1 keer uit en is daarmee, samen met Joop Zoetemelk, de renner die het meest in Parijs aankwam (16 keer). Zoetemelk stapte namelijk nooit af.
• De langste Tour ooit: werd in 1926 gehouden, 5.745 kilometer, verdeeld over 17 etappes. Zoals van ‘19 tot ‘24 gebruikelijk was volgden de wielrenners de contouren van Frankrijk, tegen de klok in.
• De langste etappe in de geschiedenis: is de 5e rit van de tour uit 1920: 482 kilometer. Met ruim 19 uur was de Waal Firmin Lambot de snelste.
• De oudste Tourwinnaar ooit: is Firmin Lambot. De Belg was 36 jaar, 4 maanden en 9 dagen toen hij in 1922 won. Cadel Evans is de oudste naoorlogse winnaar. Bij zijn winst in 2011 was hij was 34 jaar, 5 maanden en 10 dagen.
• De hoogste berg ooit in de tour: is met 2.715 meter de Col de la Bonette in de alpen. In 1962, 1964, 1993 en 2008 zat die in het parcours.

Nederlanders in 2016

Aan de editie van 2016 doen er 15 Nederlanders mee. Dat zijn er 5 minder dan in 2015, toen in Utrecht liefst 20 coureurs in eigen land begonnen. De renners van dit jaar zijn: Laurens ten Dam, Roy Curvers, Tom Dumoulin, Ramon Sinkeldam, Albert Timmer, Wilco Kelderman, Bert-Jan Lindeman, Dylan Groenewegen, Timo Roosen, Sebastian Langeveld, Tom-Jelte Slagter, Dylan van Baarle, Wout Poels, Bauke Mollema en Stef Clement.

Wat is uw mooiste herinnering aan de Tour de France?

Meer beelden van vroeger zien? Neem eens een kijkje in het online archief van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid.

(Bron: ANP, wielrenwereld.com, touretappe.nl )