MAX 2Doc: Lezecher: de lange strijd voor een holocaustmonument
Publicatiedatum: 12 augustus 2021
In de documentaire Lezecher: De lange strijd voor een holocaustmonument volgt regisseur Deborah van der Starre Jacques Grishaver in zijn strijd om een moment te laten bouwen in Amsterdam ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Van der Starre is sinds 2010 de voorzitter van het Nederlands Auschwitz Comité en initiatiefnemer van het Holocaust Namenmonument. Het monument van Grishaver moet de namen bevatten van de 102.000 Joden en 220 Roma en Sinti die zijn omgebracht.
Daniel Libeskind
De vergunning om te mogen bouwen wordt echter niet verleend door de gemeente Amsterdam. Maar Jacques Grishaver geeft niet op. 3 jaar later, in 2013 vindt hij wel gehoor bij de Amsterdamse gemeenteraad. Architect Daniel Libeskind toont zich bereid om het monument te ontwerpen.
Beladen monument
Van der Starre neemt de kijker vervolgens in 2014 mee naar New York, waar Grishaver om de tafel zit met Libeskind en zijn vrouw Nina. We zijn erbij als er een persconferentie wordt gehouden en het ontwerp wordt onthuld. En we horen hoe Grishaver zich hiervoor al vanaf 2006 met hart en ziel inzet. Mensen uiten hun twijfels en bewoners vinden het geen prettig idee en zelfs ‘afschuwelijk’ om tegen een dergelijk beladen monument aan te kijken.
Andere locatie voor het Holocaustmonument
Onder druk van de buurt geeft voormalig burgemeester van Amsterdam, Eberhart van der Laan, zich gewonnen. Er wordt besloten opnieuw naar een andere locatie te zoeken. Ruim een jaar later wordt die gevonden aan de Amsterdamse Weesperstraat en Libeskind begint aan een nieuw ontwerp. In 2017 lijkt het dan eindelijk te gaan lukken en staan alle seinen op groen. Maar opnieuw roert de buurt zich, wordt er een comité ‘niet hier’ opgericht en worden er plannen gemaakt voor een alternatief monument; onder de grond.
Wederom tegenstanders
Van der Starre volgt Grishaver in zijn gang naar de rechtbank. Hij tekent zijn frustratie op wanneer de tegenstanders via een kort geding een bouwstop afdwingen. “Treurig, deze mensen wonen allemaal in huizen van dode Joden”, roept Grishaver terwijl hij naar de zitting onderweg is. Als ook de steun vanuit de georganiseerde Joodse samenleving ver te zoeken is helpt het rijk hem met de financiering. Van staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Paul Blokhuis horen we waarom. In 2Doc: Lezecher: De lange strijd voor een holocaustmonument zien we de strijd voor een monument dat er volgens Grishaver ‘allang had moeten zijn’.
In 2Doc: Lezecher: De lange strijd voor een holocaustmonument is te zien op zondag 19 september 2021 om 22.10 uur op NPO 2.
