Limburgs Dagblad: afscheid van een bijna 100-jarige krant

Na bijna 100 jaar verdwijnt hij: het Limburgs Dagblad. Op 29 december 2017 verschijnt voor het laatst de krant uit de oostelijke mijnstreek, om dan definitief op te gaan in De Limburger uit Maastricht. Afscheid van de oudste krant van Limburg.

Het Limburgs Dagblad is sinds 2008, op de naam na, identiek aan dagblad De Limburger. Op de 29e december ontvangen de ongeveer 18.000 abonnees voor het laatst hun van oorsprong Heerlense krant met de vertrouwde naam.

Naamswijziging

Dat voor de naamswijziging in De Limburger is gekozen, heeft volgens Han Brinkman van De Limburger te maken met de grotere bekendheid en bereik van die krant. Brinkman: “Op 1 januari 1996 zijn De Limburger uit Maastricht en het Dagblad voor Noord-Limburg uit Venlo al gefuseerd. De Limburger is daarmee het grootste regionale dagblad van Nederland geworden. In het begin was er nog sprake van 2 ‘bloedgroepen’. Bij benoemingen, vooral van chefs, werd sceptisch gekeken of er wel voldoende ex-De Limburger mensen bij zaten. Inmiddels speelt de zogenaamde bloedgroependiscussie niet meer zo.”

Telegraaf

Het Limburgs Dagblad is al in de jaren ’70 overgenomen door de Telegraaf (TMG). Als de regionale kranten van het voormalige Audet/VNU, waaronder De Limburger, begin jaren 2000 worden verkocht, belandt De Limburger ook bij TMG. Er wordt gekozen om de beide kranten onder één dak te huisvesten, waarbij de beide redacties aanvankelijk nog een jaar los van elkaar werken. Daarna is het één redactie geworden voor beide titels. In 2016 komt een extern bureau tot de conclusie dat er te veel titels zijn van kranten in Limburg die allemaal onder één paraplu opereren. Voor het merkbeleid is het beter dat al die titels verdwijnen en dat er één overblijft: dat wordt dus De Limburger.

Emotie

Dat in 2008 al niet afscheid is genomen van de titel Limburgs Dagblad heeft te maken met emotie. De trouwe lezers van het Limburgs Dagblad zijn vaak voormalige mijnwerkers of familie van vroegere mijnwerkers. De Limburger daarentegen vertegenwoordigt meer het establishment. Daarnaast is tijdens de oorlog het Limburgs Dagblad niet verschenen hetgeen bij veel Limburgers een grote affiniteit met de krant heeft opgeleverd.

Oorsprong

Het Limburgs Dagblad ziet het daglicht op 26 oktober 1918. De krant is opgericht voor de arbeider en dan voornamelijk de mijnwerker. Brinkman: “De regio Heerlen wordt in die tijd gedomineerd door de aanwezigheid van meerdere steenkolenmijnen. Heerlen – de bakermat van het Limburgs Dagblad – is dan nog een dorp, maar groeit uit tot een stad. Opmerkelijk detail is dat in de beginjaren aan het abonnement een gratis ongevallenverzekering is gekoppeld!”

De krant heeft een uitgesproken katholieke signatuur in het overwegend katholieke Limburg. De katholieke beginselen hebben lang in het redactiestatuut gestaan.

Van katholiek naar progressief

Vanwege die katholieke beginselen ligt een verwantschap met traditionele confessionele partijen als de KVP en later het CDA voor de hand. Maar formeel is daarvan geen sprake. Brinkman: “Tot in de jaren 60 heeft de krant een behoudend imago. Dat verandert vooral door de komst van nieuwe directeur/hoofdredacteur Jules van Neerven. Het Limburgs Dagblad krijgt vanaf dat moment een links/progressief beeld, vooral ontstaan door een kritische opstelling ten opzichte van de ‘notabelen’ in Limburg.”

Mijnsluitingen

Door de snel stagnerende kolenmarkt en de vondst van enorme gasvoorraden in het Groningse Slochteren, besluit de overheid in 1965 zowel de staatsmijnen als de particuliere mijnen binnen 10 jaar te sluiten. Als gevolg hiervan verliezen duizenden Limburgers hun baan.

Brinkman: “De mijnsluitingen hebben een impact op de Limburgse samenleving gehad die zijn weerga niet kent. Een ongekend hoog aantal banen kwam te vervallen en daarvoor moest vervangende werkgelegenheid komen, beloofd door toenmalig minister van Economisch Zaken Joop den Uyl. In eerste instantie ging het natuurlijk om nieuwe banen in de oude mijnstreken (regio Heerlen en regio Sittard-Geleen), maar ook de komst van de Universiteit naar Maastricht was heel belangrijk voor het herstel van de regio.” Het Limburgs Dagblad bericht uitgebreid over deze moeilijke periode voor Limburg. Het betekent veel werk voor de redacteuren alsmede landelijke aandacht voor de krant.

DDR-spion

Landelijke en internationale aandacht krijgt het Limburgs Dagblad eind jaren 70 als de politie een DDR-spion in Limburg oppakt. Brinkman: “Mijn toenmalige chef Rob Peters zit in die tijd op een tafeltennisvereniging, evenals een Duitser die plotseling niet meer op de vereniging verschijnt. Hij blijkt te zijn opgepakt wegens spionage. Rob Peters is de eerste die hierover bericht. Het doel van de Duitser was waarschijnlijk spioneren bij de NAVO-basis in Brunssum. De spion is later veroordeeld.”

Succesvolle periode

De jaren 70 en 80 van de vorige eeuw mogen de succesvolste in de geschiedenis van het Limburgs Dagblad worden genoemd. Brinkman: “Het aantal abonnees loopt in die tijd op tot circa 80.000. De krant is toen uitgebouwd tot een succesvolle uitgever, niet alleen van dagbladen maar ook van weekbladen in Limburg en gedeelten van Brabant en Gelderland.”

Afscheid

Hoewel zoals gezegd De Limburger en het Limburgs Dagblad alleen nog in naam verschillen, valt op 29 december definitief het doek voor het Limburgs Dagblad. Het maakt de voormalig medewerker wat weemoedig. Brinkman: “Als ex-LD’er denk ik dat de (oud-)werknemers van het Limburgs Dagblad meer het gevoel hadden deel uit te maken van een familie. Die band is bij De Limburger niet zo sterk aanwezig.”

Met vriendelijke dank aan Han Brinkman van De Limburger.

(Bron: Limburgs Dagblad, De Limburger, De Volkskrant, Radio 1-journaal, Wikipedia.)