Engelandvaarders vertellen hun verhaal

Op 4 mei herdenken wij elk jaar alle Nederlandse oorlogsslachtoffers sinds de Tweede Wereldoorlog. Gelukkig zijn er ook veel mensen die een oorlog overleven. Mensen zoals Rudi Hemmes en Ellis Brandon. Zij zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog uitgeweken naar Engeland en vertellen speciaal voor het project Klim naar vrijheid alles over hun tocht.

Rudi Hemmes

Rudi Hemmes bestempelt de inval van de Duitsers als een ‘ongehoorde rotstreek’. Al vanaf het begin van de oorlog wil hij zich verzetten tegen de bezetter. Daarom hangen hij en zijn vriend Bob overal briefjes op met daarop teksten als ‘weg met de Duitsers!’

Bij de RAF

Helaas heeft dit geen effect en besluiten de twee het over een andere boeg te gooien. Zich aanmelden voor de Engelse luchtmacht, de RAF, lijkt ze een goede stap. Maar daarvoor moeten zij naar Groot-Brittannië, en hoe komen zij daar in oorlogstijd? Vliegen is geen mogelijkheid en de vrienden hebben ook geen boot. Lopen en het openbaar vervoer lijken de enige opties.

In het gevang

Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan, want het is oorlog en de grens overgaan is niet ongevaarlijk. Uiteindelijk doorkruisen Rudi en Bob heel Nederland, België, Frankrijk, Spanje én Portugal.

Hoewel zij onderweg vaak geholpen worden, brengt Hemmes ook behoorlijk wat nachten door in gevangenissen. Vooral in Spanje gebeurt dit geregeld. “Ik denk dat ze alle kloosters in Spanje hadden veranderd in gevangenissen”, zegt de Engelandvaarder over de hoeveelheid detentiecentra hij onderweg tegenkomt.

Via Spanje worden Rudi en Bob naar Lissabon gebracht. Daar worden de vrienden gescheiden, want Bob gaat met de boot naar Engeland en Rudi met het vliegtuig. Deze slopende reis duurt bijna een jaar. In het bovenstaande filmpje vertelt Hemmes tot in detail over de tocht.

Ellis Brandon

De bekende verzetsstrijder Herman Friedhoff is de vriend van Ellis Branson als de oorlog uitbreekt. Hij gaat meteen bij het verzet en vraagt haar ook om mee te doen. Naar eigen zeggen is het vanzelfsprekend dat zij ”ja” zegt op dit verzoek. Zodoende wordt zij koerier en brengt zij de illegale kranten Het Parool en Vrij Nederland rond. Het gaat haar makkelijk af, maar de Gestapo krijgt Herman in het vizier.

Vluchten

Een inval in het ouderlijk huis van mevrouw Brandon volgt. Op dit moment zijn zowel zij als Herman hier aanwezig. Gelukkig voor de twee zijn zij boven als er beneden wordt aangebeld. Herman ontsnapt snel en ook Ellis kan ontkomen.

Helaas voor de twee is het gevaar niet geweken, dus zien zij vluchten als enige optie. Zij gaan de grens over naar België, waar zij zich enorm verbaast over de manier van leven. Hier eten mensen nog gewoon taartjes, iets wat in Nederland al heel lang niet meer mogelijk is.

Van Portugal naar Engeland

Geholpen door het Belgische verzet reizen Herman en Ellis verder naar Frankrijk en vervolgens naar Spanje. Daar aangekomen voelt Ellis zich bevrijd, maar zij is er nog niet. Portugal volgt nog en daar neemt zij een vliegtuig naar Engeland. Een uitgebreidere versie van haar verhaal, ziet u in het filmpje hierboven.

Het project Klim naar Vrijheid vertelt naast deze 2 verhalen, ook die van 8 andere Engelandvaarders. Het hele project is ook te bekijken in het Nationaal Oorlogs- en verzetsmuseum te Overloon (Noord-Brabant). In dit museum vindt u ook nog veel meer info over de Engelandvaarders.

(Bron: Klim naar de Vrijheid)