Een dag ter ere van moeders: Moederdag

In het oude Griekenland is er al een dag ter ere van moeders, maar de oorsprong van de Moederdag zoals wij die kennen is afkomstig uit Amerika.

Maria

In het klassieke Griekenland wordt Rhea, de Moeder der Goden vereerd en de katholieke kerk vereert Jezus’ moeder Maria al eeuwen. In Amerika wordt de Moederdagtraditie populair als Anna Marie Jarvis in 1907 haar moeder begint te eren, die tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog voor medicijnen en goederen voor andere moeders zorgt. In 1914 wordt de 2e zondag in mei na een jarenlange lobby van Anna Marie Jarvis officieel door de Amerikaanse president Woodrow Wilson benoemd tot de nationale feestdag ‘Mother’s Day’. Vanaf die dag krijgen moeders in Amerika op die dag bloemen, in die tijd veelal anjers.

Bloemen en taarten

In Nederland wordt de Moederdagtraditie in 1922 overgenomen en officieel vanaf 1928, maar pas in 1931 op de 2e zondag van mei. De Koninklijke Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde ziet het als een grote kans om de bloemenverkoop er flink mee te bevorderen. In 1926 zijn zij de eersten die inspelen op Moederdag, tot ongenoegen van de banketbakkersbranche. De Nederlandsche Banketbakkers Vereeniging introduceert hierna speciale Moederdagtaarten, die in elke banketbakkerij te koop zijn. Tot de Tweede Wereldoorlog blijven taart en bloemen de traditionele Moederdagcadeaus. In de jaren ’60 is een verschuiving te zien naar huishoudelijke apparaten. Ook is en blijft het traditie dat moeders ontbijt op bed krijgen en de kinderen en vaderlief de huishoudelijke klussen voor een dagje op zich nemen. Ook worden de voorafgaand door de kinders zelfgemaakte cadeaus op deze dag gegeven.

Medaille

Moederdag wordt in vele landen gevierd, maar niet allemaal op de 2e zondag in mei. Er zijn ook landen waar het op andere dagen in april, mei of juni gevierd wordt. In Duitsland komt net als in de meeste andere West-Europese landen het fenomeen Moederdag op in de jaren 20. Onder nationaal-socialistisch bewind verandert de dag echter van karakter. In 1935 roept Hitler Moederdag uit tot nationale feestdag. Als datum kiest hij niet voor de 2e zondag in mei, maar voor de verjaardag van zijn eigen moeder: 30 augustus. Moeders van grote gezinnen krijgen vanaf dit moment medailles uitgereikt onder het motto ‘Das Kind adelt die Mutter’. Met 4 of 5 kinderen is er een bronzen medaille, bij 6 of 7 kinderen een zilveren en moeders die 8 of meer kinderen baren krijgen een gouden medaille. Het gebruik raakt uiteindelijk al snel in vergetelheid.

Meer beelden van vroeger zien? Neem eens een kijkje in het online archief van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid.

(Bron: isgeschiedenis.nl en Npogeschiedenis.nl)