De Nederlandse Bouwkunst door de ogen van Paul Rem: de bouwkunst van Haarlem
Door de eeuwen heen hebben verschillende bouwstijlen hun intrede gedaan in ons land. Het resultaat zijn steden vol prachtige gevels, markante huizen, kerken en andere gebouwen die met recht kunstwerken mogen heten. In de reeks Nederlandse Bouwkunst door de ogen van Paul Rem, neemt architectuurhistoricus Paul Rem u mee langs deze parels van de stad en vertelt u meer over de historie van de Nederlandse bouwkunst. In deze aflevering neemt Paul Rem u mee langs de verschillende bouwstijlen in Haarlem.
Neoclassicisme
In deze aflevering staat de architectuur van de late 18e eeuw centraal, het neoclassicisme. Paul Rem neemt u mee langs de parels van Haarlem. In de stad zijn panden en gevels te vinden met de zo kenmerkende Lodewijk XIV-stijl die hij ook laat zien in Hoorn & Enkhuizen. Deze stijl wordt opgevolgd door de Lodewijk XV-stijl. Een korte periode is deze bouwstijl in trek. Kenmerkend voor deze stijl, die veel wegheeft van de Lodewijk XIV-stijl, is het drukke ‘gedoe’ boven de deur; levendige, asymmetrische ornamenten. Paul Rem legt uit waar u de stijl verder aan kunt herkennen.
Lodewijk XIV-, XV- en XVI-stijl in Haarlem
De drukken Lodewijk de 15e stijl wordt al snel opgevolgd door de evenwichtige Lodewijk de XVI-stijl. In een aantal gevels in Haarlem zijn alle 3 de stijlen terug te vinden. Deze laatste stijl is volgens Paul Rem elegant. Mooie parellijstjes en rozetten op deuren. Met ovalen en mooie sierlijsten die allemaal weer verwijzen naar het oude Rome; het Colosseum in Haarlem!
Teylers Museum
Een toonbeeld van het neoclassicisme in Haarlem is het huis van Pieter Teyler van der Hulst waar nu het Teylers Museum is gehuisvest. Het 1e en oudste museum van Nederland. In het museum is wetenschap en kunst samengebracht. Het museum dat na de dood van Pieter Teyler is gebouwd, is een ode aan de klassieke en Romeinse bouwkunst. Paul Rem neemt u ook mee langs het Teylers hofje, vernoemd naar Pieter Teyler. Het hofje biedt achter een bijzondere voorgevel ruimte aan 24 kleine woonhuisjes. Kijk vooral naar boven naar de gevel en bekijk de hoge muren als u er onderdoor loopt!
Romeinse en Griekse bouwkunst komen samen
Aan het eind van de 18e eeuw wordt naast de Romeinse bouwkunst ook de Griekse bouwkunst opnieuw ontdekt. In feite is deze laatste bouwkust de bakermat van de klassieke bouwkunst. De zuil wordt weer hersteld in zijn functie en dat is terug te zien bij Huis Eindenhout in Haarlem. Maar er is altijd baas boven baas en dat is zien aan Paviljoen Welgelegen, nu onderdeel van het provinciehuis Noord-Holland. In alle opzichten een toonbeeld van neoclassicisme.
Paul Rem vertelt
Architectuurhistoricus Paul Rem deelt met u zijn kennis over de Nederlandse bouwkunst. Want wat ziet u als u naar de gevels in Haarlem kijkt? Hoe herkent u historische bouwstijlen? Wat is de functie van een bepaalde stijl en wat zegt het over het gebouw en de tijd waarin het is gebouwd? Laat u door Paul Rem meenemen langs de parels van de Nederlandse bouwkunst. Bekijk de video en u zult verrast zijn!
In de reeks Nederlandse Bouwkunst door de ogen van Paul Rem, neemt hij u ook mee door Utrecht, Hoorn & Enkhuizen, Groningen en Amsterdam.
(Foto: MAX)