Bloot op tv, met alle gevolgen van dien

Op 9 oktober 1967 is er voor het eerst een naakt persoon op tv te zien in het VPRO-programma Hoepla! De uitzending met het blote fotomodel Phil Bloom wordt een historisch tv-moment, maar zorgt destijds vooral voor veel verontwaardiging onder de bevolking, bij de pers én in politiek Den Haag.

Wild, maar niet zó wild

Er bestaan maar 2 afleveringen van Hoepla! Niet veel, maar dat heeft een reden. Hoewel 1967 een ‘wild’ jaar is, is het bloot uit Hoepla! net iets te wild voor veel Nederlanders. In de eerste aflevering van het programma, dat gemaakt wordt door Amsterdamse kunstenaars, is al een semi-naakte Phil Bloom te zien. Het enige wat zij draagt zijn een paar tactisch geplaatste plastic bloemen. De uitzending doet veel stof opwaaien en sommigen spreken er schande van. Een krant probeert de boel te sussen door te schrijven dat Bloom niet echt naakt is, maar een huidskleurige maillot draagt. Ondanks alle geschrokken reacties, krijgt het jongerenprogramma ook positieve reacties en dus komt er een 2de aflevering van Hoepla!

Mysterie rondom de opname

Ook hiervoor vragen de makers Phil Bloom om haar opwachting te maken. 1 minuut, om precies te zijn, maar dit keer moet zij wel volledig naakt gaan. De bedoeling is dat zij in evakostuum een recensie uit dagblad Trouw voorleest over Hoepla’s eerste aflevering. De scène wordt al op 22 september 1967 opgenomen, maar is nooit uitgezonden. Er gaan 2 verhalen rond waarom dit nooit is gebeurd. Het eerste scenario is dat de VPRO bezwaar maakt nadat de omroep op uitgelekte foto’s ziet dat er een auto-advertentie op de krant staat die Bloom vasthoudt en daarom wil dat de makers de scène opnieuw opnemen met een krant zonder advertenties. Een ander mogelijk scenario is dat Trouw op de uitgelekte foto’s ziet dat de krant in verband wordt gebracht met een naaktmodel. Het dagblad is hier niet blij mee en dreigt een rechtszaak aan te spannen tegen de VPRO. Daarom besluiten de makers om in te binden: Bloom zal de recensie niet uit Trouw voorlezen, maar uit het Vrije Volk. Deze krant is het Hoepla!-team immers wel goed gezind. Welk scenario de grootste kern van waarheid bevat, zullen we misschien nooit weten, maar feit blijft dat de scène over moet.

De uitzending

Op 9 oktober 1967 is de inmiddels al veelbesproken uitzending dan eindelijk op tv en deze zorgt voor nog meer commotie dan de eerste. In aflevering 2 zijn jodelzangeres Olga Lowina en dichter Clinge Doorenbos te gast, maar het enige wat de kijkers zich na afloop herinneren is die ene minuut waarin model Phil Bloom het Vrije Volk dichtslaat en naakt in beeld komt. Hoewel de uitzending ontzettend goed is bekeken, wordt er de dag erna schande van gesproken in verschillende kranten. De Telegraaf -in 1967 met 500.000 abonnees een van de grootste kranten van Nederland- verwijst de Hoepla!-uitzending naar het land van de pornografie. Voor veel leden van de VPRO is het ook de druppel: de omroep ziet het ledenbestand met 5000 teruglopen in een paar dagen tijd.

Kamervragen

En dan zijn er ook nog de politici in Den Haag. Verschillende partijleden stellen Kamervragen naar aanleiding van de uitzending. Zo zegt SGP-lid Van Dis het volgende tegen de toenmalige minister van Cultuur, Marga Klompé: “U zult wel begrijpen, waar het over gaat, zodat ik geen verdere explicatie behoef te geven. Ik begrijp niet dat de vrouwelijke minister van cultuur, recreatie en maatschappelijk werk gedoogt dat de eerbied voor de vrouw – ook door allerlei plaatwerk – zo omlaag wordt gehaald. De regering behoort hier krachtig in te grijpen. Zeker een regering die een vernieuwing van de ethiek en de moraal voorstaat. Door deze televisie-uitzending dreigt het aantal misdrijven toe te nemen.” Deze kritiek doet veel Kamerleden in lachen uitbarsten, maar hier stoppen zij snel mee als een lid van het Gereformeerd Politiek Verbond (GVP) verkondigd dat hij niet snapt dat er gelachen wordt om volledig terechte kritiek. Ook minister-president Piet de Jong van de KVP vindt de 2de Hoepla!-uitzending ‘niet getuigen van goede smaak’, maar verbieden wil hij het programma niet.

Een verbod is uiteindelijk ook niet nodig, want Hoepla! sterft een stille dood. Hoewel het programma ten onder is gegaan, heeft het wel de weg vrijgemaakt voor andere tv-shows. Zodoende is naakt op tv nu niet meer raar, maar heel gewoon. Of beter: Blootgewoon.

Hallo Nederland besteedt op 9 oktober 2017 aandacht aan 50 jaar bloot op tv. Hierin komt Phil Bloom zelf aan het woord. U ziet Hallo Nederland iedere werkdag om 18.30 uur op NPO 2.

(Bronnen: Eindhovens Dagblad, Het Parool, de Volkskrant, oplagecijfers Telegraaf, Reformatorisch Dagblad)