Reizen door de EU kan straks niet meer anoniem

Met het vliegtuig, de bus, de trein of de boot reizen kan binnenkort niet meer anoniem. Overheden van verschillende EU-landen gaan de gegevens van reizigers opslaan. Het verzamelen van deze gegevens moet het opsporen van (potentiële) terroristen makkelijker maken. Alles voor de veiligheid, maar dat registreren heeft ook een keerzijde. 

Alleen vluchtgegevens

Het verzamelen van gegeven gebeurt in het land van vertrek en aankomst. Nederland begint met het registreren van gegevens van vliegtuigpassagiers. De naam, reisdata, het reistraject, ticketinformatie, contactgegevens en de reisagent waarbij de vlucht geboekt is worden vastgelegd. Ook hoe de reis betaald is, het stoelnummer en informatie over de bagage wordt geregistreerd. Vooralsnog gaat het alleen om vliegverkeer, maar het is zeer aannemelijk dat in de toekomst ook de gegevens van passagiers voor de bus, trein en boot worden verzameld.

Kritische noot

Maar aan al die veiligheid zit volgens het Europese Hof van Justitie, de Raad van State, de Raad voor de Rechtspraak en de Autoriteit Persoonsgegevens een keerzijde. Zij hebben zich al kritisch uitgelaten over de mogelijkheden die landen nu krijgen. De wet is volgens het Hof van Justitie in strijd met de grondrechten van burgers. Gegevens moeten wat hen betreft beter worden afgebakend, vooral als deze worden verstrekt aan andere landen.

Pi-NL

Gegevens kunnen onder de nieuwe wet 5 jaar bewaard worden. Landen moeten voor het bewaren en verwerken van deze gegevens een speciale organisatie oprichten, zogeheten Passenger Information Unit. Voor Nederland wordt dit de Passagiersinformatie-eenheid Nederland (Pi-NL). Deze organisaties moeten ook een speciale privacyfunctionaris aanstellen.

België is al begonnen met registreren

In België zijn ze al begonnen met het registreren van gegevens. Onze zuiderburen zijn hier maandag 16 april mee van start gegaan. Zij verzamelen alle gegevens, dus naast vluchtgegevens ook die van de bus, trein en boot. De voortvarendheid van de Belgen heeft alles te maken met de aanslagen op vliegveld Zaventem in 2016. Toen kon een van de aanslagplegers zich ongezien verplaatsen. Om die reden wordt ook het autoverkeer in België nauwlettend in de gaten gehouden. Bij de grenzen staan camera’s en nummerborden worden opgeslagen.

Uitbreiden

In het wetsvoorstel dat er nu ligt is nog geen sprake van het registeren van alle vervoersgegevens. Alleen vluchtgegevens worden vastgelegd. De mogelijkheden om de registratie uit te breiden worden wel onderzocht, zegt een woordvoerder van minister Grapperhaus aan het AD. Over het wetsvoorstel moet nog gestemd worden, maar als het erdoor komt wordt de wet op 25 mei 2018 in Nederland van kracht.

(Bron: AD)