Overweegt u het dragen van een fietshelm? Zoveel veiliger is dat
Publicatiedatum: 19 april 2022
Het dragen van een fietshelm is in Nederland niet verplicht bij gewone fietsen en e-bikes. Terwijl dat het risico op ernstig letsel aanzienlijk verlaagt. We zetten de voordelen van fietshelm-gebruik op een rij en geven tips waar u op moet letten bij het uitkiezen van een geschikte helm.
Fietshelm vermindert het risico op ernstig letsel en overlijden
Met een fietshelm vermindert u het risico op ernstig letsel of een dodelijke afloop van een ongeval aanzienlijk. Uit onderzoek blijkt dat fietsers met een helm bij een ongeval zo’n 60 procent minder kans maken op ernstig hoofdletsel dan fietsers zonder helm. In het geval van dodelijk hoofd-/hersenletsel gaat het zelfs om 70 procent. Naar schatting scheelt het jaarlijks 85 verkeersdoden en 2500-2600 ernstige verkeersgewonden, wanneer iedereen een fietshelm draagt. In het geval van 70-plussers is de schatting dat het op jaarbasis 45-50 verkeersdoden en 900 ernstige verkeersgewonden scheelt. Volgens het nationaal wetenschappelijk instituut voor verkeersveiligheidsonderzoek (SWOV) kunnen de aantallen nog omhoog, wanneer fietshelmen aan nog hogere eisen moeten voldoen.
Zo maakt een fietshelm het verschil
Zonder fietshelm geeft alleen de schedel bescherming bij een val of aanrijding en in de praktijk blijkt dat zeker niet voldoende. Wie wel een fietshelm draagt, is ten 1e al beschermd tegen het binnendringen van scherpe voorwerpen. De harde, gladde buitenkant zorgt er ook voor dat de helm weinig weerstand heeft en over de ondergrond glijdt. Hierdoor neemt de kans op nekletsel enorm af. Daarnaast biedt de energie-absorberende schuimlaag in de helm bescherming. Die verkleint bij indrukken namelijk de impact op de hersenen. Door een extra laag in de helm die meebeweegt, een MIPS (Multi-Directional Impact Protection Systems), wordt rotatie van het hoofd verminderd.
Zo kiest u een geschikte helm
Vanwege de hogere snelheid dan de gemiddelde fietser worden verkeersdeelnemers op een e-bike regelmatig onderschat door het overige verkeer. Een goede e-bikehelm bevat daarom reflectoren om uw zichtbaarheid en daarmee veiligheid te vergroten. Daarnaast moet de helm goed passen. U kunt hiervoor de omtrek van uw hoofd opmeten, ongeveer 2,5 cm boven uw wenkbrauwen. Vergeet niet, als u brildragend bent, uw (zonne)bril op te zetten bij het passen. De pootjes van uw bril kunt u het beste over de riempjes van de helm dragen. Ook in het geval van een gehoorapparaat is het belangrijk die tijdens het passen te dragen. U heeft dan een helm nodig die de oren goed vrij laat.
Europees CE-keurmerk
Pas de helm bij voorkeur ook wanneer u op uw fiets zit. Uw houding is namelijk ook van belang. Bij een sportieve houding is een andere pasvorm nodig, dan wanneer u gewoon rechtop zit. Een goede indicatie of een fietshelm geschikt is, is een Europees CE-keurmerk. Dit vindt u aan de binnenkant van de helm, gevolgd door EN-1078 (volwassenen) of EN-1080 (kinderen). Tenslotte is ook comfort van belang. Controleer of u de helm strakker of losser kunt zetten, zodat u er bijvoorbeeld ook een muts onder kunt dragen. Helmen met luchtopeningen geven meer ventilatie en er zijn ook fietshelmen met een vizier. Zodat u bijvoorbeeld geen last heeft van wind, regen of rondvliegende insecten. Daarvoor geldt wel dat die uw zicht niet mag belemmeren.
Zo gaat een fietshelm langer mee
Bij een juist gebruik gaat een fietshelm zo’n 3 tot 5 jaar mee. Het is daarvoor belangrijk dat u hem opbergt op een plek uit de zon. Zonlicht tast het materiaal namelijk aan. Is de helm tijdens het fietsen natgeregend, maak hem dan droog voor u hem opbergt. Zorg er verder voor dat u hem nergens hard tegenaan stoot of dat hij op de grond kan vallen. Heeft uw helm een stevige klap gemaakt, dan is hij niet meer bruikbaar en moet u een nieuwe aanschaffen.
Op de website van Veilig Verkeer Nederland vindt u nog meer tips en voordelen van het dragen van een fietshelm.
Dag van de fietshelm
Op woensdag 20 april 2022 vindt de 1e Landelijke Dag van de Fietshelm plaats. Het is een initiatief van Artsen voor Veilig Fietsen, in samenwerking met het HersenStrijd fonds en de Hersenstichting. Op deze dag worden door het gehele land activiteiten georganiseerd om fietsers meer bewust te maken van het belang van het verbeteren van de veiligheid op de fiets en het belang van de helm. Speciale aandacht is er voor kwetsbare fietsers zoals kinderen en (oudere) E-bikers. Op de website vindt u een overzicht van de activiteiten.
Webinar: Waarom draag jij (g)een helm?
Het MAX-radioprogramma De MAX! spreekt 19 april 2022 met neuroloog Myrthe Boss van Artsen voor Veilig Fietsen. Op woensdag 20 april 2022 om 19.30 uur is een webinar te volgen waar Myrthe Boss één van de sprekers is. Onderwerpen die aan bod komen zijn: wat is hersenletsel? En hoe draagt de fietshelm bij aan de fietsveiligheid? U kunt de webinar volgen via deze link.
Op 19 april 2022 besteedt De MAX! aandacht aan dit onderwerp. U hoort De MAX! elke werkdag tussen 18.00 en 20.00 uur.
(Bron: Veilig Verkeer Nederland, Hersenstichting, Hersenstrijd, Fietsen 123, SWOV. Foto: Shutterstock)
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Een fietshelm helpt niet bij vallen met de fiets.
De reden hiervoor is dat zeer veel gebruikers dat ding verkeerd dragen en bijvoorbeeld de slapen niet beschermd worden.
Ook helpt hij niet bij schade aan de rest van het lijf behalve bij de schedel als er tenminste de juiste helm op de juiste manier gedragen wordt.
Dus weer een maatregel die alleen maar geld kost.
Dat is een beetje als suggereren dat rookmelders geen zin hebben omdat niet iedereen ze op de juiste plek monteert.
Er zijn overigens fietshelmen en fietshelmen. Elke helm met een keurmerk biedt goede bescherming, maar er zijn wel verschillen in kwaliteit en bescherming. Je hoort nogal eens de klacht bij sommige helmen dat mensen vinden dat ze een champignon op hun hoofd hebben. Dat is dan omdat die helmen bij de slapen nog een stuk breder zijn. En ja, dat ziet er dan minder charmant uit maar als je toch een helm op je hoofd zet, waarom dan niet meteen eentje die nog wat meer bescherming biedt? Uiteindelijk draag je een helm immers niet als fashion statement maar omwille van je eigen veiligheid.
Het meest gehoorde argument tegen verplichte fietshelmen is overigens niet dat helmen geen veiligheid bieden. Dat ze veiligheid bieden staat uit onderzoek wel vast. Wat sommige onderzoeken uitwijzen is dat mensen meer risico nemen op de fiets juist omdat ze een helm dragen, en door dat extra risico zou het netto resultaat van de introductie van verplichte helmen weer minder worden. Als dat al waar is, dan is dat een argument van de grote getallen. De individuele gebruiker die wel een helm opzet maar niet roekelozer gaat rijden, zal er baat bij hebben.
En ja, het kost geld. Rookmelders kosten ook geld. Brandblussers ook. Veiligheid is nou eenmaal nooit 100% gratis.
Volgens veiligheid.nl was er bij slechts 15% van de fietsongelukken sprake van hersenletsel, en zou daarvan in 33% van de gevallen een fietshelm geholpen hebben.
Een fietshelm is symptoombestrijding, en is dus maar relevant voor een heel klein deel van de ongelukken. Beter kun je je richten op de snelheid van e-bikes, stabiliteit, etc. Dan kun je ook de botbreuken en andere verwondingen naar beneden krijgen.
Maar specifieke groepen doen er wel verstandig aan om een fietshelm te dragen (mountainbikers, racefietsers, ouderen op e-bikes)