Op pad met de elektrische auto: 5 aandachtspunten om voordelig op te laden
Publicatiedatum: 19 september 2023
De elektrische auto wint steeds meer terrein in Nederland. In de zomer van 2023 zijn er naar schatting ruim honderdduizenden exemplaren in omloop. Maar het aantal openbare laadpalen in Nederland is niet evenredig meegegroeid. Als u een elektrische auto zo voordelig mogelijk op wil laden, is dat dus een kwestie van goed plannen. Waar moet u zoal aan denken?
Hoeveel laadpalen zijn er in Nederland?
Circa 2 op de 3 gebruikers van een elektrische auto heeft thuis een eigen laadpaal. Bovendien zijn er zo’n 140.000 publieke laadpalen en 5.000 snelladers, blijkt in augustus 2023 tijdens een telling. Thuis de auto opladen is vaak de goedkoopste optie, mede doordat veel elektrische rijders thuis zonnepanelen hebben. Ook dynamische energietarieven zijn in trek bij elektrische rijders. Zij kunnen thuis hun auto opladen, op het moment dat de stroom goedkoop is. Daarnaast is de accu van de elektrische auto ook te gebruiken als thuisbatterij, waar u zelf opgewekte elektriciteit in op kunt slaan.
Weinig tot geen laadpalen bij benzinepomp
Ook buitenshuis kunt u dus opladen. Als u met de elektrische auto op pad gaat, zijn er meerdere openbare laadpunten die u desgewenst kunt gebruiken. Deze vindt u in de buurt van de snelwegen, maar ook binnen de bebouwde kom. Via een speciale routeplanner van de ANWB ziet u hoe ver u kunt komen met een bepaald batterijpercentage. Ook met Google Maps, als u ‘laadpaal’ of ‘charging station’, kunt u opzoeken of er laadpalen in de buurt van uw gekozen route staan.
Houd er wel rekening mee dat u lang niet altijd terecht kunt bij de benzinepomp. Het kan gebeuren dat u bij een tankstation een paar laadpalen tegenkomt, maar in principe blijven tanken en opladen gescheiden werelden. “Er is een harde strijd gaande tussen uitbaters van laadstations en de tankwereld”, vertelt Wiebe Alzerda Winkel, van adviesinstantie BZO Tankstations, aan RTL Nieuws. Volgens hem willen uitbaters van tankstations wel extra laadpalen plaatsen, omdat elektrisch rijden steeds populairder wordt. Maar producenten van laadpalen willen benzinepompen en grote laadstations juist gescheiden houden, uit angst voor extra concurrentie. Benzinestations waar u ook uw auto op kunt laden, daar zijn er dus relatief weinig van.
Grote verschillen tussen en binnen gemeentes
Een ander opvallend gegeven is dat de tarieven bij openbare laadpalen flink uiteen kunnen lopen. Neem bijvoorbeeld de 0,25 euro per kilowattuur (kWh) in Losser, tegenover 0,60 euro per kWh op Terschelling, zoals blijkt uit een analyse van vergelijkingssite Independer. Het opladen blijkt het duurst in de provincie Utrecht, met een gemiddeld tarief van 0,51 euro kWh (al zijn de tarieven in hoofdstad Utrecht flink gedaald, na publicatie van dit onderzoek). Het gemiddelde in Overijssel, de goedkoopste van de 12 provincies, komt uit op 0,31 euro per kWh.
Daarnaast kunnen er opvallend hoge prijsverschillen zijn in dezelfde stad, dezelfde wijk en zelfs in dezelfde straat. Zo zijn de onderzoekers, in een Utrechtse straat, zowel een laadpaal van 0,75 euro per kWh als een laadpaal van 0,40 euro per kWh tegengekomen. Maar inmiddels heeft de gemeente Utrecht dus ingegrepen. Voor openbare laadpalen in de stad geldt een basistarief van 0,33 euro per kWh, al kunnen daar nog wel extra kosten bovenop komen, zoals een starttarief en transactiekosten. Tot slot kan het schelen of u in een ondergrondse parkeergarage (gemiddeld 0,43 euro per kWh) of op een parkeerplek aan de straat (gemiddeld 0,36 euro per kWh) uw elektrische auto oplaadt.
Met de elektrische auto op vakantie
Volgens de ANWB heeft Nederland de grootste ‘laaddichtheid’ van alle Europese landen. Maar als u met een elektrische auto de grens over gaat, is het soms lastiger om een laadpaal te vinden. Dat heeft Meldpunt-presentatrice Elles de Bruin bijvoorbeeld ondervonden tijdens een ritje naar Engeland. Wel neemt het aantal openbare laadpalen in Europa elk jaar toe. In de zomer van 2023 komt u bij een autorit van Utrecht naar Marseille gemiddeld 34 laadpalen per 100 kilometer tegen. En rijdt u via Parijs naar Barcelona, dan zijn dat 54 laadpalen op elke 100 kilometer. Houd er tijdens uw reis rekening mee dat de snellader bij de snelweg vaak een veel duurder alternatief is, ook in België. En stel dat u een stukje met de veerboot moet, ga dan na of u daar ook met een elektrische auto op mag.
Koud en warm weer hebben invloed op rijbereik elektrische auto
Verder dient u nog rekening te houden met de weersomstandigheden. Simpel gezegd: hoe kouder het is, hoe meer energie de elektrische auto moet verbruiken om op temperatuur te komen. En dat gaat ten koste van de actieradius en het rijbereik. Maar ook hoge temperaturen, waardoor u de airconditioning van de auto meestal nodig heeft, hebben vaak invloed op de actieradius. In een eerder artikel over elektrische auto’s leggen we uit hoe u zich hierop voorbereidt, voordat u de weg op gaat.
Boete voor laadpaalkleven?
De opkomst van elektrische auto’s heeft ook invloed op de Nederlandse taal. Zo heeft het Genootschap Onze Taal in 2018 gekozen voor ‘laadpaalklever’ als woord van het jaar. Laadpaalkleven wil zeggen dat u een openbare laadpaal onnodig lang bezet houdt, terwijl uw auto al volledig opgeladen is. Maar is dit ook strafbaar? In 2022 hebben verschillende juridische instanties zich over die vraag gebogen. Een automobilist uit Noordwijk heeft zijn opgeladen auto bijna 2 uur aan een laadpaal laten staan en ontvangt hiervoor een boete van 95 euro. Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden is het hiermee eens, maar wordt teruggefloten door de Hoge Raad.
Hoe lang uw auto aan een openbare laadpaal mag staan, hangt van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) per gemeente af. Maar sommige gemeentes zien de laadpaal als een reguliere parkeerplek, waar u parkeergeld voor moet betalen. Hoe dit precies zit, leest u in dit artikel over laadpaalkleven van onze collega’s van Meldpunt.
(Bron: Archief, MAX Meldpunt, MAX vakantieman, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, Klimaatakkoord, ANWB, RTL Nieuws, Independer, Algemeen Dagblad, Gemeente Utrecht, De Volkskrant, VRT. Foto: Shutterstock)