Hondsdolheid (rabiës) tijdens uw reis, hier moet u op letten

In Nederland komt rabiës ofwel hondsdolheid vrijwel niet meer voor, maar wereldwijd overlijden jaarlijks zo’n 60.000 mensen aan besmetting met het virus dat wordt overgedragen door honden, katten, vleermuizen en apen. Wie reist in een gebied waar rabiës voorkomt, doet er verstandig aan geen dieren aan te raken, te aaien of te voeren. Voor wie toch geïnfecteerd raakt begint een race tegen de klok.

Binnen 48 uur dodelijk

Het aantal mensen dat sinds de jaren 60 in Nederland met rabiës in een ziekenhuis is opgenomen telt nog geen 10. De meeste meldingen komen uit Indonesië, Thailand en Vietnam. Hoogleraar Reizigersgeneeskunde Leo Visser tegenover het ANP: “Gelukkig zien we zelden hondsdolheid in Nederland, maar de Nederlandse reiziger is zich vaak te weinig bewust van het gevaar van bijtverwondingen op reis en moet dan ook goed geïnformeerd worden.” Hondsdolheid wordt vrij gemakkelijk van dier op mens overgedragen en is, als het niet binnen 48 uur behandeld wordt dodelijk.

Door rabiës geïnfecteerd op reis en dan?

Met de kennis dat de ziekte in vrijwel 100 procent van de gevallen dodelijk is, is haast geboden. Iemand merkt pas dat er rabiës is opgelopen als het al te laat is. Reizigers die gebeten of gekrabd worden in besmette gebieden moeten daarom direct naar een lokale arts en daarna zo snel mogelijk contact opnemen met de alarmcentrale van hun zorgverzekering. De alarmcentrale doet de soms zeer lastige zoektocht naar artsen die de benodigde medicatie beschikbaar hebben. Als de medicatie ter plaatse niet te krijgen is zal de alarmcentrale u terug naar Nederland halen. De ziekte moet behandeld worden met een reeks injecties, volgens een strak tijdschema.

Nachtmerrie tijdens huwelijksreis

Het pasgetrouwde stel Sharon en Jordy belandt tijdens hun huwelijksreis in een nachtmerrie als hun 6-jarige dochter Nina, die mee op reis is, na amper 4 dagen wordt blootgesteld aan het dodelijke rabiës-virus. Bij Groeten van MAX vertellen zij op maandag 4 juni 2018 om 20.30 uur op NPO 1 hun verhaal. Nina moet behandeld worden met 5 vaccinaties Verobab en 1 vaccinatie MARIG. De vaccins en met name MARIG zijn lang niet overal te verkrijgen en Sharon en Jordy reizen halsoverkop met Nina terug naar Nederland, waar hun dochter na de behandeling gelukkig volledig herstelt. Helaas heeft de reis nóg een vervelend staartje. Het stel heeft geen annuleringsverzekering afgesloten, dus de reissom zijn zij sowieso kwijt. Maar dan blijkt dat zij ook de extra reiskosten die zij gemaakt hebben niet vergoed krijgen, waaronder de vliegtickets en hotelkosten bij het ziekenhuis. Dit doordat zij niet hebben afgewacht of de alarmcentrale een oplossing ter plaatse zou hebben, maar zelf het heft in handen hebben genomen en de vliegtickets geboekt hebben.

Medische noodzaak

De Alarmcentrale adviseert Sharon en Jordy om naar Singapore te vliegen, waar goede ziekenhuizen zijn, maar omdat niet met zekerheid gezegd kan worden dat de vaccins daar voorradig zijn, vliegen de ouders dus terug naar Nederland. Iedere ouder zal die beslissing begrijpen, maar verzekeringstechnisch vliegen Sharon en Jordy hierdoor zonder medische noodzaak terug, waardoor de verzekering niets hoeft te betalen. In het fragment van de uitzending van Groeten van MAX hierboven ziet u hoe dit uiteindelijk afloopt.

Nederlands onderzoek

Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en alarmcentrale Eurocross starten een gezamenlijk onderzoek naar rabiës. Het onderzoek richt zich op de oorzaken van rabiësbesmetting, de soorten injecties die worden gegeven, of er gemakkelijk aan die middelen te komen is en wat ze kosten. De laatste jaren is het aantal meldingen van Nederlanders op reis toegenomen. In 2016 heeft Eurocross opvallend veel meldingen gekregen van hondsdolheid na een beet door een hond of een aap en in 2017 zijn er zelfs 60 procent meer meldingen van rabiës geweest dan in 2016. Koorts, hoofdpijn en misselijkheid zijn de eerste symptomen, een stijve nek en verlammingen zijn verschijnselen in een later stadium. Na verwonding door een dier moet de behandeling binnen 24 uur starten. Tenzij men is gevaccineerd, maar ook dan moet er snel (binnen 72 uur) behandeld worden. Na die tijd is behandeling niet langer mogelijk.

Advies RIVM

Bij een beet of als u gekrabd bent geeft het RIVM als advies om de wond minstens 5 minuten met water en zeep uit te wassen. Bel daarnaast beslist een dokter, want hoe sneller de behandeling begint, hoe groter de kans op genezing.

Huisdieren en hondsdolheid

Als u een dier uit het buitenland mee terug neemt naar Nederland of als u uw eigen huisdier meeneemt op vakantie moet u ook bedacht zijn op rabiës. Dit onderwerp hebben wij in een eerder artikel behandeld. Bekijk ook de vakantietip Met de hond op vakantie van Groeten van MAX.

(Bron: Groeten van MAX, archief, ANP, NOS)