Hoe zit het? Waarom springt het Nederlandse stoplicht in één keer van rood naar groen?

Ogenschijnlijk simpele vragen zijn vaak het moeilijkst om te beantwoorden. In de rubriek Hoe zit het? proberen wij elke week het antwoord te vinden op zulke vraagstukken. Deze keer: Waarom springen stoplichten in Nederland in één keer van rood naar groen? 

Oranje stoplicht

Misschien is het u weleens opgevallen, in andere landen zoals Duitsland springt het stoplicht niet direct van rood naar groen, maar kleurt het licht ook nog even oranje om aan te geven dat het snel groen zal worden. Maar waarom gebruikt Nederland het oranje licht eigenlijk alleen omgekeerd, wanneer het licht van groen naar rood springt?

Ontruimingstijd

Het oranje licht zorgt ervoor dat er genoeg ontruimingstijd is, in deze tijd wordt ervoor gezorgd dat het kruispunt of de weg vrij wordt gemaakt. Pas wanneer al het verkeer van het kruispunt af is kan het volgende verkeerslicht op groen springen. Deze zogenoemde ontruimingstijd wordt voor elk voertuig op de weg heel precies berekend, door rekening te houden met de rijsnelheid. En dat is belangrijk, want is de ontruimingstijd te kort? Dan kunnen er onveilige situaties ontstaan, maar is de tijd te lang? Dan krijgt men het idee dat zij voor niets voor het stoplicht staan.

Reactietijd

Wanneer dat stoplicht dan op groen springt hebben bestuurders vaak nog even tijd nodig om te kunnen reageren en weg te rijden. Dit kan het verkeer een beetje ophouden. Daarom kiezen ze er in bijvoorbeeld Duitsland voor om alvast aan te geven dat het licht spoedig groen zal worden. Dit doen zij met het oranje licht; vlak voor het licht van rood naar groen springt wordt het dus nog even oranje. Maar waarom is dat in Nederland dan eigenlijk niet het geval?

Onduidelijkheid

Marco van Burgsteden van CROW, kennisplatform voor infrastructuur, openbare ruimte en verkeer en vervoer legt dat uit aan nieuwswebsite Nu.nl. “Stel u komt de hoek om en u ziet dan pas een oranje verkeerslicht, is dat dan om te stoppen of om te signaleren dat u bijna mag rijden? Met andere woorden: is het net van groen naar oranje of van rood naar oranje gegaan?” In Nederland wordt het oranje licht dus alleen gebruikt om aan te geven dat het licht rood gaat worden.

Die onduidelijkheid is niet de enige reden dat we het oranje stoplicht in Nederland niet tussen rood en groen licht gebruiken. Volgens Van Burgsteden kost het gebruik ook meer tijd en vermindert het de doorstromingscapiciteit. “Zo is in Duitsland inmiddels al bepaald dat dit aankondigingsoranje niet langer dan seconde mag duren, omdat het eigenlijk tijd afsnoept van de groentijd.”

Geen betere doorstroming

Bij Nederlandse stoplichten mist dus die ene seconde oranje licht tussen rood en groen, want hier springt het verkeerslicht direct op groen. Daardoor staat u in Nederland in feite minder lang stil voor het stoplicht, althans, wanneer u een snel reactievermogen heeft. En ook naar dat reactievermogen is onderzoek gedaan. Dat onderzoek wijst uit dat het verspringen van rood naar oranje en dan op groen niet tot een snellere reactietijd en daarmee betere doorstroming leidt. “Het is eerder zo dat bestuurders minstens net zo snel, zo niet sneller weg zijn bij een verkeerslicht als het direct van rood naar groen verspringt”, stelt Van Burgsteden. Dit betekent bijvoorbeeld ook dat er voor bestuurders van voertuigen met een startstopsysteem geen voordeel meer te behalen is bij stoplichten. Deze auto’s hebben namelijk nog geen seconde nodig om de motor weer op te starten.

Opnieuw afstellen

Daarnaast zou dat extra oranje licht er ook voor zorgen dat er een hele andere berekening voor de afstelling van de stoplichten en ontruimingstijd moet worden gemaakt. Van Burgsteden: “Daardoor loopt het tijdsverlies over de dag genomen flink op.” Al deze redenen zorgen er dus voor dat Nederlandse stoplichten het oranje licht tussen rood en groen overslaan.

(Bron: Nu.nl, CROW, ANWB, TopGear)