Hoe zit het? Waarom hebben wij blauwe zwaailichten en geen rode?
Publicatiedatum: 3 september 2024
Ogenschijnlijk simpele vragen zijn vaak het moeilijkst om te beantwoorden. In de rubriek Hoe zit het? proberen wij elke week het antwoord te vinden op zulke vraagstukken. Deze keer: waarom hebben wij blauwe zwaailichten en geen rode?
Rode of blauwe zwaailichten?
Een ambulance of politieauto die met loeiende sirenes en blauwe zwaailichten langs komt rijden, het is niet iets waar we van opkijken. In verschillende Europese landen is het gebruikelijk om hulpverleners met deze kleur zwaailichten uit te rusten. Wereldwijd is rood een vaak voorkomende kleur, maar er zijn dus meerdere Europese landen waarin hulpverleners met blauwe lichten rondrijden. Naast Nederland zijn dat onder meer Duitsland, Polen, Oostenrijk en Zwitserland.
Waarom zijn we overgeschakeld van rood naar blauw?
Meerdere media zijn al eens in de geschiedenis van de blauwe zwaailichten gedoken, zoals onze collega’s van MAX vakantieman en de Zwitserse krant Blick. ‘Dat onze politie-, brandweer- en andere hulpverlenersvoertuigen blauwe waarschuwingslichten hebben, danken we aan onze noorderburen. En aan het meest donkere tijdperk uit hun geschiedenis’, hebben de Zwitsers geconstateerd. Want deze gewoonte is ontstaan in Duitsland, in de jaren dat de nationaalsocialisten (nazi’s) het voor het zeggen hebben.
De blauwe lichten (het zijn in die tijd nog geen zwaailichten) zijn pas in zwang geraakt nadat Adolf Hitler in 1933 aan de macht komt. Al snel ruilt de Duitse politie zijn rode waarschuwingslichten in voor blauwe exemplaren. De brandweer volgt later dit voorbeeld. Hiermee lijkt het Derde Rijk zich al voor te bereiden op een oorlog. Het blauwe licht is van dichtbij uitstekend te zien – en onderscheidt zich bovendien van de gebruikelijke rode en witte autolichten – maar is van een grotere afstand juist onherkenbaar. De blauwe lichten zijn dus niet zichtbaar voor overvliegende vliegtuigen van de vijand.
In de daaropvolgende jaren breekt inderdaad de Tweede Wereldoorlog uit, Nederland is van 1940 tot 1945 bezet gebied. Maar ook na de bevrijding blijven de hulpverlenersvoertuigen met blauwe lichten rondrijden. In Europa is men overtuigd geraakt van de toegevoegde waarde van deze kleur, ondanks de ontstaansgeschiedenis.
Gele, groene of blauwe zwaailichten: wel of geen voorrang geven?
In de loop van de jaren maakt het ‘stationaire’ blauwe licht plaats voor zwaailichten. Deze flitsende lichten trekken extra aandacht van andere weggebruikers. Hierdoor weten ze dat er iets urgents aan de hand is en dat ze de voertuigen met blauwe zwaailichten direct voor moeten laten. Bovendien zijn de hedendaagse zwaailichten anders afgesteld dan die uit de jaren 30, zodat ze wel te zien zijn voor helikopters van hulpverleners.
De zogeheten voorrangsvoertuigen – dat zijn ambulances, politie- en brandweerauto’s – zijn te herkennen aan hun blauwe zwaailichten. Voor personenauto’s is het uiteraard verboden om met een sirene en blauw zwaailicht te rijden. Welke kleuren zwaailichten zijn er nog meer in Nederland? De commandovoertuigen die de ambulance, politie- of brandweerauto begeleiden, doen dat met een groen zwaailicht. Tot slot kunt u ook gele zwaailichten tegenkomen bij voertuigen van de hulpdiensten, bijvoorbeeld de takelwagens die u helpen bij pech onderweg. Voertuigen met groene of gele zwaailichten gelden niet als voorrangsvoertuigen.
(Bron: MAX vakantieman, Algemeen Dagblad, Blick, RTV Rijnmond, Veilig Verkeer Nederland, Rijksoverheid. Foto: Shutterstock)
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Ik lees uw artikel over blauwe zwaailichten. Interessant verhaal. De Duitsers zijn onze noorderburen. Dan zijn de Belgen onze oosterburen. Dat maakt het verhaal helemaal Interessant. Vriendelijke groet. Jan Strik.
Ohoh… rectificatie. Het was een Zwitserse onderzoek en opmerking. Sorry voor mijn te snelle reactie.
“Voor personenauto’s is het uiteraard verboden om met een sirene en blauw zwaailicht te rijden.”
Er rijden nogal wat personenauto’s van de politie en andere diensten, zoals de auto’s waarmee staatslieden vervoerd worden, met blauw zwaailicht en/of sirene.
Je kun ze overigens gewoon kopen bij Ali.
De boete valt wel mee. Die is lager dan op de vluchtstrook rijden.
Een tijdje geleden was ik op weg en zag in de verte een aantal heftige blauwe zwaailichten met hoge snelheid aan komen racen.
Natuurlijk ga je dan aan de kant en zo nodig of mogelijk de berm in, want een medemens wellicht in nood….. Lees ik later in de krant dat het ging om vervoer van een buitenlandse hotemetoot die op de vliegbasis nabij onze stad een handtekeningetje moest zetten onder een verkoopcontract van wat afgedankte straaljagers. Dat noem ik misbruik van regels en voel me nog steeds bedonderd.