24 of 63 cent per kWh: waarom zijn de prijsverschillen tussen publieke laadpalen zo groot?

Elektrisch rijden, is dat voordeliger dan een auto gebruiken die op benzine of diesel loopt? Die vraag is niet gemakkelijk te beantwoorden, want het ligt er maar net aan waar u de auto oplaadt. Tussen én binnen gemeentes kan de prijs bij openbare laadpalen fors verschillen. Hoe kan dat, in zo’n klein land als Nederland?

Jaarlijks onderzoek naar publieke laadpalen

Vergelijkingssite Independer doet elk jaar onderzoek naar de tarieven van publieke laadpalen. En elk jaar komen er opmerkelijke prijsverschillen naar boven, tussen provincies, tussen gemeentes, tussen wijken en stadsdelen en zelfs tussen straten in dezelfde gemeente. In 2023 blijken er bijvoorbeeld 2 laadpalen in dezelfde Utrechtse straat te staan, eentje van 0,75 euro per kilowattuur (kWh) en eentje van 0,40 euro per kWh. Overigens heeft de gemeente Utrecht inmiddels paal en perk gesteld aan dit soort extreme prijsverschillen, met een vast tarief voor openbare laadpalen. Per oktober 2023 is dat 0,35 euro per kWh, exclusief btw.

Zeeland het duurst, Noord-Holland de goedkoopste provincie in 2024

Zulke extreme voorbeelden komen we niet tegen in de uitkomsten van maart 2024. Maar grote prijsverschillen zijn er wel degelijk. Zeeland is de duurste provincie qua publieke laadpalen, met een gemiddelde van 0,47 euro per kWh. In Noord-Holland is een laadbeurt 0,33 euro per kWh, oftewel een verschil van 14 cent per eenheid. Over een heel jaar gezien kan dat uiteraard flink schelen in de portemonnee. Volgens Independer heeft de gemiddelde elektrische auto namelijk een accu van 60 kWh. Een gemiddelde oplaadbeurt in Zeeland of in Noord-Holland, daar kan dus zomaar 8,40 euro verschil tussen zitten.

Friesland levert duurste én goedkoopste gemeente in 2024

Toevallig vinden we het hoogste en laagste tarief van Nederland allebei in de provincie Friesland. Maar ook in dit geval is er sprake van een groot prijsverschil. Súdwest-Fryslân (waar onder meer Sneek en Bolsward onder vallen) scoort in maart 2024 gemiddeld 0,63 euro per kWh, terwijl Ameland uitkomt op een moyenne van 0,24 euro per kWh. Dit zou, bij een accu van 60 kWh, zelfs een verschil van 23,40 euro per oplaadbeurt op kunnen leveren.

Lees ook: Hoe zit het? Waarom zijn elektrische auto’s pas na 90.000 kilometer zuiniger dan brandstofauto’s?

Waar komen de prijsverschillen van publieke laadpalen vandaan?

Een andere kanttekening: deze onderzochte bedragen omvatten alleen het basistarief. Hier kunnen nog btw en andere kosten bovenop komen. Denk bijvoorbeeld aan het starttarief en de mogelijke transactiekosten, afhankelijk van welke laadpas u gebruikt. Daar komt bij dat de (vaak duurdere) snellaadpunten niet zijn meegenomen in het onderzoek van Independer. Verder geldt 1 maart 2024 als peildatum, terwijl de actuele stroomtarieven elke dag veranderen. De hierboven genoemde gemiddeldes zijn dus van die datum en kunnen inmiddels weer anders zijn. Hoe snel dat kan gaan, bewijzen Losser en Terschelling, in 2023 nog de goedkoopste en duurste gemeente van Nederland. 1 jaar later zijn beide gemeentes al niet meer terug te vinden, tussen de 10 duurste en 10 goedkoopste gemeentes.

Maar de belangrijkste verklaring voor al deze prijsverschillen? Dat is het feit dat de openbare laadpalen in handen zijn van particuliere aanbieders, die dus zelf hun tarieven bepalen. Deze aanbieders nemen hun elektriciteit af van energiemaatschappijen, net zoals u dat thuis doet. De stroomtarieven van de energiemaatschappij werken dus ook door in de tarieven van de publieke laadpaal. Ook opvallend: in een ondergrondse parkeergarage (gemiddeld 0,25 euro per kWh) zijn publieke laadpalen vaak een stuk goedkoper dan op bovengrondse parkeerterreinen (0,38 euro per kWh). Daar staat dan weer tegenover dat de parkeerkosten in dit soort ondergrondse parkeergarages duurder zijn.

Daarnaast speelt het beleid van de gemeente een rol. Zo is in Amsterdam groene stroom verplicht voor publieke laadpalen. En deze groene stroom is op zichzelf al duurder dan reguliere elektriciteit, waardoor de tarieven aan de laadpaal ook hoger worden. Tot slot zijn er veel verschillende aanbieders van laadpassen, die elk op een andere manier hun tarieven opbouwen. Dan betaalt u bijvoorbeeld een hoog stattarief, maar een laag bedrag per kWh (of juist andersom). U kunt met behulp van vergelijkingssites nagaan welke laadpas – met of zonder abonnement, met of zonder dekking in het buitenland – het voordeligst is in uw situatie.

Lees ook: Waarom elektrische auto’s bij koud weer een kleiner rijbereik hebben dan bij warm weer

(Bron: Archief, Independer, De Volkskrant, RTL Z, Gemeente Utrecht, AutoWeek, ANWB. Foto: Shutterstock)