Zo kunt u amfibieën helpen tijdens de jaarlijkse paddentrek
Publicatiedatum: 22 maart 2025
Ieder voorjaar vindt de jaarlijkse paddentrek plaats. En niet alleen padden, ook andere amfibieën zoals kikkers en salamanders, komen dan uit hun winterslaap om naar het water ’te trekken’. Tijdens deze tocht moeten de dieren alleen vaak met gevaar voor eigen leven, drukke wegen over. Gelukkig zijn er manieren waarop wij ze als mens kunnen helpen.
De paddentrek is meestal in het voorjaar
De naam paddentrek klopt eigenlijk niet helemaal. Ook groene en bruine kikkers en de kleine watersalamander trekken naar het water, het is dus eigenlijk meer een amfibieëntrek. Ze ruiken de algen die in het water voorkomen en weten zo exact waar ze naartoe moeten. De paddentrek is meestal in het voorjaar, wanneer de temperaturen ’s avonds rond de 5 tot 10 graden liggen. De piek van de paddentrek is in maart en april.
De jaarlijkse trek is alleen een gevaarlijke onderneming, omdat het landschap overal door wegen wordt onderbroken. Ook blijven padden vaak nog even stilzitten op een (warm) wegdek om zich op te warmen.
In veel plaatsen worden paddentrekacties georganiseerd
In sommige gebieden zijn er speciale maatregelen genomen om padden (en andere amfibieën) tijdens hun trek te beschermen. Denk aan speciale verkeersborden, paddentrekroutes, tunnels en/of bruggen onder de weg door om de dieren te helpen om veilig over te steken. Dit soort infrastructuur wordt vaak aangelegd door lokale natuurorganisaties in samenwerking met gemeenten.
Ook zijn er verschillende (natuur)organisaties die paddentrekacties organiseren in gebieden waar veel padden de weg over moeten steken. Mocht u hier in de buurt wonen en uw steentje willen bijdragen, is het vaak beter om u hierbij aan te sluiten, dan individueel te werk te gaan. Het zorgt namelijk voor een georganiseerde en efficiënte aanpak.
Waar u op moet letten als u alleen te werk gaat
Laten we ermee beginnen dat u het beste minimaal met z’n tweeën of drieën kunt lopen. Niet alleen efficiënt en gezellig, maar ook fijn als u onverhoopt vervelende automobilisten treft. Wanneer u toch liever alleen aan de slag gaat, zijn er een aantal zaken om rekening mee te houden.
Allereerst trekken de dieren erop uit als het donker is. Meestal van zonsondergang tot een uur of 22.30 uur (afhankelijk van het weer). Wanneer u in een gebied woont waar veel padden trekken, zou u omwonenden kunnen attenderen om (’s avonds) rustig te rijden.
Verder houden padden van vochtigheid. Bij vochtig weer (regen of hoge luchtvochtigheid) trekken ze vaak in grotere aantallen, wat extra aandacht vereist. Van (flinke) kou houden de dieren niet. Bij temperaturen tegen het vriespunt kunt u even gaan kijken, maar wanneer u na een halfuur geen dieren aantreft, kunt u gerust weer terug naar huis.
Laat de dieren tijdens de paddentrek zoveel mogelijk hun eigen gang gaan
Over het algemeen kunt u padden het beste hun gang laten gaan. De dieren weten precies waar ze naartoe willen en hoelang ze daarvoor nodig hebben. De richting die een pad uit wil is te bepalen door te kijken waar het dier, voordat hij een mens ontdekt, naartoe loopt. Meestal blijkt op die plaats dan een vijver, sloot, bos, tuin of parkje te zijn.
Het kan dan ook geen kwaad om de buurt vooraf alvast te ‘verkennen’, zodat u een beter idee krijgt van de mogelijke reisroute van padden. Is er gevaar? Zet de pad dan veilig op de stoep of in de berm aan de kant, maar zet ze niet zelf in het water. Loop liever ook niet in de berm, want voordat u het weet staat u in al uw ijver bovenop een andere pad.
Doe een pad liever niet in een emmer
Het daadwerkelijke overzetten kan daarom het beste gewoon met de hand gebeuren, 1 op 1. Padden in een emmer doen mag alleen als er dermate veel padden (en auto’s) zijn dat elke pad die niet van de weg wordt gehaald, doodgereden wordt. Het verblijf in een emmer bezorgt de dieren, zeker als ze samen zijn, namelijk veel stress. Verder kunnen ze botbreuken en kneuzingen oplopen, zeker als ze op elkaar gedrukt worden.
De giftigheid van padden wordt volgens de Dierenbescherming vaak nogal overdreven. Ze zijn inderdaad giftig, maar zolang u geen open wonden aan uw handen heeft of in de ogen wrijft zonder eerst de handen te hebben gewassen, is er niets aan de hand.
Tot slot: handig om mee te nemen tijdens de paddentrek
Tijdens uw hulp bij de paddentrek, kunnen een aantal spullen handig zijn om bij u te hebben. Denk bijvoorbeeld aan een (bescheiden) zaklantaarn en reflecterend veiligheidsvest. Let alleen wel op: te veel licht kan de dieren afschrikken. Ook warme kleding en stevige schoenen zijn in deze tijd van het jaar prettig. Tot slot kunt u voor de zekerheid een emmer meenemen, maar gebruik deze dus liever niet als het niet nodig is.
(Bron: Dierenbescherming, IVN, Ravon, Natuurmonumenten. Foto: Shutterstock)