Zo betrouwbaar zijn weerspreuken met dieren als ‘Eén zwaluw maakt nog geen zomer’
Publicatiedatum: 3 september 2023
Er bestaan talloze weerspreuken en termen waarmee duiding aan het te verwachten weer wordt gegeven. Zo ook veel spreuken waarin dieren de hoofdrol spelen. In welke mate zit daar een kern van waarheid in? Door langere tijd het gedrag van dieren te analyseren kunnen inderdaad patronen worden ontdekt. Soms kan op die manier worden voorspeld hoe de weersomstandigheden zich zullen ontwikkelen. In vroeger tijden bijvoorbeeld handig in het geval van oogsten. We bekijken 7 weerspreuken met dieren.
Eén zwaluw maakt nog geen zomer
Er zijn meerdere weerspreuken met zwaluwen. De zwaluw wordt al sinds de oudheid gezien als een teken dat de zomer van start gaat. Tijdens de koude zomermaanden zoekt deze vogelsoort warmer regionen op en eind maart, begin april beginnen ze aan hun trektocht terug naar Nederland. Daarmee zijn ze één van de eerste vogelsoorten die in de lente weer terugkeren. Worden ze op dat moment gezien, dan is de zomer dus inderdaad in aantocht, maar meestal duurt het nog wel enkele weken langer voor er van echt zomerweer sprake is. Dus klopt het dat 1 zwaluw nog geen zomer maakt.
Vliegt de zwaluw hoog, dan blijft het droog / Vliegen de zwaluwen laag, dan krijgen we regen vandaag
Nog zo’n bekende weerspreuk met zwaluwen gaat over de hoogte waarop ze vliegen. Daarmee wordt aangenomen dat wanneer ze op grotere hoogte vliegen, het voorlopig even droog blijft. De reden dat zwaluwen naar hogere regionen stijgen, is dat ze daar dan de insecten aantreffen. Die insecten vliegen hoger wanneer het windstil is en de lucht droog, waarmee de weerspreuk inderdaad voorspellend kan werken voor droog weer. Bovendien vliegen zwaluwen inderdaad lager bij koud en regenachtig weer. Bent u buiten en vliegen de zwaluwen laag, dan bent u gewaarschuwd voor een snel naderende bui.
De beste windmeter is de koe, zij staat altijd met haar kont naar de wind toe
Koeien zijn niet zo dol op wind in combinatie met regen en daarom gaan zij inderdaad met hun kont richting de wind staan. Hiermee houden ze hun neus en ogen uit de wind en hebben ze minder last bij eventuele regen.
Als spinnen buiten vlijtig weven, zullen wij mooi weer beleven
Bij slechte weersomstandigheden zal een spin niet zo snel de moeite doen om een web te spinnen. Grote kans namelijk dat die inspanning voor niets is. Hij zal dan eerder een schuilplek opzoeken en het ongunstige weer uitzitten. Wordt het dan weer mooi weer, met weinig wind, dan wordt de spin weer actief. Ook zijn hun prooidieren dan eerder geneigd om in hun web te belanden. Wanneer u een spin aan het werk ziet met het maken van een web, dan is dat dus inderdaad een vrij goede indicatie dat het wel even mooi weer zal blijven.
In mei leggen alle vogels een ei
Vogels leggen hun eieren zodra het warm wordt en er genoeg voedsel voorhanden is. In vroeger tijden gaat dat inderdaad op voor de maand mei. Inmiddels klopt de spreuk vaak niet meer voor álle vogels. Doordat het steeds vaker in april al warm is en er voldoende insecten en wormen beschikbaar zijn, leggen steeds meer vogels namelijk al in die maand hun eieren.
Hondsdagen
De hondsdagen bevatten wel een dier in de naam, maar zijn niet op de dierlijke viervoeter gebaseerd, maar op de ster Sirius van het sterrenbeeld de Grote Hond. De periode beslaat 4 weken en loopt van 20 juli tot 20 augustus. In deze tijd is het over het algemeen warm, met grote kans op buien en onweer. Ook is de luchtvochtigheid vaak hoog. In vroeger tijden is al bekend dat voedsel tijdens deze periode eerder bederft. Door hier op beducht te zijn, kunt u er rekening mee houden en voedsel bijvoorbeeld niet onafgedekt op het aanrecht laten staan voor u het in de koelkast zet.
Als de bij naar huis toe vlucht, zit er regen in de lucht
Bijen kunnen alleen vliegen met droge weersomstandigheden. Ze voelen het aan of ze zich veilig op grotere afstand van hun korf kunnen begeven of dat ze beter in de buurt kunnen blijven, omdat er regen op komst is. Ze zijn daarmee prima voorspellers voor regenachtig weer.
Conclusie over weerspreuken met dieren
Weerspreuken met dieren zijn misschien niet altijd feilloos, maar er zit zeker een grote kern van waarheid in de spreuken die we hierboven bespreken.
(Bron: archief, Weeronline, Landidee, Nu.nl, Weer Magazine. Foto: Shutterstock)