Wanneer zijn er veel kwallen? Dit en meer weetjes over de kwal
Publicatiedatum: 20 juli 2024
De ene periode zijn er veel kwallen langs de Nederlandse kust, het andere moment amper. Hoe komt dat? Wanneer zijn er veel kwallen? En welke soorten komen we hier tegen. We zetten verschillende weetjes op een rij.
Welke soorten kwallen zijn er in Nederland?
We hebben 4 veelvoorkomende soorten kwallen in ons land:
- Oorkwallen
- Kompaskwallen
- Blauwe haarkwallen
- Zeepaddenstoelen
Deze soorten komen op verschillende momenten in het jaar voorbij. Zo is de oorkwal vooral in het voorjaar en in de vroege zomer te zien. De kompaskwal en blauwe haarkwal komen in de zomer voor. En de zeepaddenstoelen zijn er vooral in de nazomer en herfst.
Oorkwallen
Een oorkwal is volgens Kwallenradar de bekendste kwal die vaak aanspoelt langs onze kust. Hij is transparant en ongeveer 25 tot 40 centimeter groot. U kunt hem herkennen aan 4 roze-paarse ringen onder de hoed. Dit zijn geslachtsorganen. Hij heeft tentakels, die netelcellen hebben. Hiermee vangt de oorkwal zijn prooi. Deze stekels kunnen ook mensen steken, maar ze zijn niet dik genoeg om door onze huid heen te dringen. Hierdoor kunt u geen last krijgen van deze soort.
Kompaskwal
De kompaskwal is ook een veelvoorkomende soort die in Nederlandse wateren leeft. Hij is te herkennen aan bruine strepen, die een soort V-vorm hebben. Deze kwal heeft lange tentakels, van zo’n 2 meter. Maar ze kunnen tot wel 5 meter lang worden. Een steek van deze soort doet behoorlijk pijn en kan striemen op de huid achterlaten.
Blauwe haarkwal
De blauwe haarkwal is makkelijk te herkennen door z’n blauwe kleur. Al kan hij soms ook zilverwit of geel zijn. Deze soort heeft een ‘hoed’ die 30 centimeter in doorsnede kan worden. De tentakels zijn ongeveer 1 meter lang, het kunnen er wel 60 tot 65 zijn. De blauwe haarkwal kan ons mensen heel pijnlijk steken.
Zeepaddenstoelen
De zeepaddenstoel is er dus pas in de nazomer en herfst. Ook deze is goed te herkennen door zijn vorm. Hij heeft een grote hoed, met daaronder een dikke ‘steel’. Echte tentakels heeft deze soort niet. Hij kan een doorsnede van 90 centimeter krijgen en tot wel 11 kilo wegen. Doordat hij geen echte tentakels heeft, kan hij ons als mensen ook niet prikken.
Wanneer spoelen kwallen aan?
Kwallen zwemmen niet, ze voeren mee op de stroming van het water. Wanneer er een aflandige wind is, spoelen ze vaak aan. Hierbij wordt de wind van land naar zee geblazen, maar de onderstroom gaat naar land toe. Hierdoor spoelen kwallen dus aan. Dus bent u op het strand en is er aflandige wind? Let dan extra goed op.
Kunt u veilig het water in als er kwallen zijn?
Dat ligt er dus aan welke soorten kwallen er zijn. Niet alle soorten doen ons pijn. Wilt u zeker zijn dat u niet gestoken wordt? Ga dan niet het water in op die dag.
Wat kunt u het beste doen tegen een kwallenbeet?
Spoel de huid af met zeewater of gebruik warm water. Dokter Ted adviseert water van zo’n 40 tot 45 graden. De warmte zorgt ervoor dat de eiwitten in het gif afbreken. Zorg ook dat de cellen of tentakels van de huid verdwijnen. Dit doet u door met een (bank)pas over uw huid te schrapen. Wanneer u gaat wrijven, verergert u het alleen maar. Daarna kunt u een middel gebruiken tegen een insectenbeet, om de jeuk te verminderen. Wanneer u klachten krijgt als hoofdpijn, overgeven of ademhalingsproblemen bent u mogelijk allergisch. Neem dan direct contact op met de huisarts of EHBO-post op het strand.
Helpt het om te plassen over een kwallenbeet?
Vroeger is wel gezegd, dat u het beste kunt plassen over een kwallenbeet. Dit vanwege de warmte en het zuur van de urine. In urine zit echter ook ammoniak en dat zorgt er juist voor dat de pijn erger wordt. Het is dus onjuist dat het helpt om te plassen over een kwallenbeet.
Waar zijn op dit moment kwallen langs de kust?
Wilt u naar het strand en weten waar (veel) kwallen zitten op het moment? De Kwallenradar houdt dit bij. Ze geven aan of er weinig of veel kwallen zijn of dat er een kwallenplaag is. Zo gaat u voorbereid op pad.
(Bron: archief, Kwallenradar, Weeronline, Ecomare, Quest. Foto’s: Shutterstock)
