Waarom zijn er soms witte strepen achter een vliegtuig te zien?
Publicatiedatum: 10 mei 2024
Vooral op zonnige dagen met een blauwe lucht zijn ze goed zichtbaar: de witte strepen in de lucht achter een vliegtuig. Hoe ontstaan deze vliegtuigstrepen en waarom zijn ze er niet altijd?
Zo ontstaan de witte strepen achter een vliegtuig
Vliegtuigen vliegen vaak op zo’n 10 kilometer hoogte. Daar is het koud, -50 graden gemiddeld. Net zoals auto’s, hebben vliegtuigmotoren ook uitlaatgassen. Die zorgen voor meer waterdamp en roetdeeltjes. Door de koude temperatuur op die hoogte, bevriest de waterdamp. Wat we dus eigenlijk in de lucht zien zijn ijskristallen. Omdat een vliegtuig met hoge snelheid vooruit gaat, ontstaat er een streep.
Wanneer zijn ze wel en niet zichtbaar?
De combinatie van factoren, zorgt ervoor dat de strepen wel of niet zichtbaar zijn. En ook hoe lang ze daarna zichtbaar zijn. Bij een warme, droge lucht zijn er geen sporen. Bij een vochtige en koude lucht wel. En sommige vliegtuigmotoren produceren meer waterdamp dan anderen. Dat maakt ook verschil in de hoeveelheid witte strepen die we zien.
Witte strepen worden ook wel contrails genoemd
De witte strepen worden ook wel contrails genoemd. Dit is een samenvoeging van 2 Engelse woorden: condensation en trails. Naast dat ze wit zijn, kunnen ze door de zon een andere kleur krijgen. Dat is vaak te zien bij zonsondergang. Dan kunnen ze geel of oranje kleuren.
Hoe lang blijven de witte strepen van een vliegtuig zichtbaar?
Bij blauwe luchten zien we de witte strepen dus het meest. Maar het wisselt hoe lang ze zichtbaar zijn. Dat heeft te maken met de luchtvochtigheid op die hoogte. Als de lucht relatief droog is, dan verdwijnen de strepen na een paar minuten en zijn de sporen ook kort. De ijskristallen veranderen dan snel weer in waterdamp.
Wanneer de luchtvochtigheid relatief hoog is, kunnen de witte strepen uren of soms zelfs dagen blijven hangen. Dan kunnen ze uitwaaieren en hoge bewolking worden. In Nederland komt dit regelmatig voor, omdat we niet het meest stabiele weer hebben. Dat is gezien uit waarnemingen van satellietbeelden. Meteorologen kunnen dan ook aan de vliegtuigstrepen zien wat voor weer er op komst is.
Hebben de strepen invloed op het klimaat?
De ene groep mensen vindt het vooral mooi om veel vliegtuigstrepen in de lucht te zien, de andere groep maakt zich zorgen om het broeikaseffect en de klimaatverandering. Het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) doet onderzoek naar de invloed van luchtverkeer op de atmosfeer.
(Bron: KNMI, Nemo Kennislink, Quest, Weeronline. Foto’s: Shutterstock)
