Waarom mist en herfst onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn

In de herfst en winter is het vaker mistig dan in andere jaargetijden. Soms blijft het tijdens deze seizoenen de hele dag door mistig. Waarom is dat eigenlijk zo?

Ontstaan van mist

Mist is eigenlijk een verzameling van kleine waterdruppeltjes. Hoe meer waterdruppeltjes, hoe dichter de mist. De waterdruppeltjes die samen mist veroorzaken, ontstaan als de lucht in de avond en nacht sterk afkoelt, waardoor de luchtvochtigheid 100 procent wordt. De atmosfeer, de dunne deken van lucht die de aarde omringt, kan zoveel vocht moeilijk verwerken, dus ontstaan er waterdruppeltjes. De waterdruppeltjes samen vormen mist.

Dit gebeurt overigens alleen als de omstandigheden goed zijn. Dat wil zeggen dat er niet te veel, maar ook niet te weinig wind moet staan en het moet vrij onbewolkt zijn. Wolken werken als een isolerende laag, waardoor de lucht minder goed afkoelt. Harde wind zorgt ervoor dat de lucht alle kanten op wordt geblazen, waardoor ook dit een belemmerende factor is.

Mist kan het zicht behoorlijk belemmeren.

Waarom juist in de herfst?

Anno 2021 worden er minder mistige dagen geteld dan pakweg 40 jaar geleden, maar de herfst en de winter zijn nog steeds koploper wat dit betreft. Dat komt omdat de nachten in die periodes relatief koud en lang zijn, waardoor de lucht veel tijd heeft om af te koelen. In de lente en zomer is het vaak een stuk warmer en gaat de zon veel vroeger op, waardoor eventuele mist ook snel weer verdwijnt. Omdat de zon in de herfst en winter veel minder kracht heeft, kan het vaak de hele dag door mistig blijven.

Soorten mist

De mistsoort die we in het najaar en winter veel zien, heet stralingsmist. Dat ontstaat dus als lucht sterk afkoelt en er waterdruppeltjes worden afgezet om al het vocht kwijt te kunnen.

Dit is niet de enige soort mist. Er zijn ook soorten die juist ontstaan als warme, vochtige lucht zich over een koud oppervlakte beweegt, zoals vaak in de buurt van water gebeurt. Dit type mist zien we minder in koudere periodes, omdat de lucht dan gewoonweg niet zo warm is.

(Bron: KNMI, Weeronline, EOS Wetenschap)