Waar komt het wisselvallige weer vandaan?

Nog even de weersvoorspelling bekijken voor we de deur uitgaan, is voor sommigen een dagelijkse gewoonte. Het kan immers plots gaan regenen tijdens een ommetje op een zonnige dag. Maar hoe kan het dat het weer in Nederland zo wisselvallig is? Wij zochten het voor u uit.

Het Nederlandse klimaat

Als we het over het ‘het weer’ hebben, spreken we van een weersituatie op een bepaalde plek. Dit wordt bepaald door het klimaat van een gebied. Door de ligging aan zee, het ontbreken van bergen en het feit dat ons land op een soort scheidslijn van warm en koud weer ligt, valt Nederland onder het gematigde zeeklimaat, met hele jaar door kans op regen en milde winters en zomers.  

Weer en wind

Naast het klimaat bepaalt het verschil in luchtdruk ook wat voor weer het wordt. Onder invloed van de zon wordt lucht warm en stijgt het op. Hierdoor is de luchtdruk aan de grond laag. Dit wordt een lagedrukgebied genoemd. Als ergens op aarde de luchtdruk hoog is, verplaatst de lucht zich naar een lagedrukgebied. In het lagedrukgebied stijgt die warme lucht op, koelt het af en condenseert het. Door condensatie van waterdamp ontstaan er wolken die zorgen voor regenbuien. Omgekeerd is het in een hogedrukgebied vaak warm en droog. De verplaatsing van die luchtdrukken veroorzaakt wind.

Botsing van luchtdrukgebieden

Door de draaiing van de aarde, buigt de wind vanuit het zuiden rechts en de wind vanuit het noorden links om ons land. Omdat Nederland precies tussen een lage- en een hogedrukgebied ligt, botst er warme, vochtige lucht uit het zuiden tegen koude, droge lucht uit het noorden. Deze botsing zorgt voor stijging en daling in de luchtdruk. Dit is wat het wisselvallige weer veroorzaakt.

Klimaatverandering

Naast de botsing van de luchtdrukken zorgen ook de klimaatveranderingen door het versterkte broeikaseffect voor onvoorspelbaar en wisselvallig weer. Door de zon wordt de lucht warm en stijgt het op, maar door het versterkte broeikaseffect kan niet alle warme lucht de aarde verlaten. Broeikasgassen houden een deel van de warmtestraling van de zon vast. Dit effect is een natuurlijk proces, maar wordt door bijvoorbeeld uitlaatgassen uit auto’s, fabrieken en ontbossing versterkt. Hierdoor komen er meer gassen als koolstofdioxide in de lucht. De veranderde atmosfeer zorgt ervoor dat die warmte op de aarde blijft, met als gevolg een stijging van de temperatuur op aarde. Het gevolg is niet alleen hogere temperaturen, er valt ook meer neerslag en er zijn zwaardere stormen.

Straalstroom

De zware stormen die door het versterkte broeikaseffect ontstaan, blijven normaal gesproken in de tropen, maar slaan, door de veranderingen in de luchtdrukgebieden en de straalstroom, af naar het noorden en komen boven Nederland terecht. De straalstroom is een langgerekte, smalle band in de atmosfeer met hoge windsnelheden. Omdat door de klimaatverandering t de poolgebieden sneller opwarmen dan de evenaar, is het temperatuurverschil tussen deze gebieden kleiner geworden. Dit temperatuurverschil zorgt voor enorme luchtverplaatsing waardoor de snelheden van de straalstromen vertragen.

Wisselvallige weer

Dit heeft grote invloed op de hoge- en lage luchtdrukgebieden en de temperatuur van de onderliggende luchtlagen. En ook al lijkt dit ver bij ons vandaan, het heeft ook alles te maken met het wisselvallige en extreme weer in Nederland.

(Bron: npokennis, KNMI, Dries de Bock-youtube, Duurzaamnieuws)