Slim: Eekhoorns luisteren vogels af om te weten of de kust veilig is

Het leven van een eekhoorn gaat niet altijd over rozen. Het diertje heeft verschillende natuurlijke vijanden, maar gelukkig hanteert de eekhoorn een slim systeem om te achterhalen of er gevaar dreigt. De essentie van dit systeem? Zij luisteren het gezang van vogels af, zo blijkt uit recent Amerikaans onderzoek. 

Eekhoorn lift mee op vogelgeluiden

Eekhoorns en vogels leven vaak -hetzij onbewust- in hetzelfde gebied. De nabijheid van vogels kan erg voordelig uitpakken voor eekhoorns. Uit het onderzoek van de universiteit van Oberlin in de Amerikaanse staat Ohio komt naar voren dat eekhoorns geluiden van zangvogels gebruiken om te achterhalen of er gevaar in aantocht is. Sommige dieren proberen door middel van geluid soortgenoten te waarschuwen voor gevaar, zo ook de vogel. In principe is het geluid alleen bedoeld voor vogels, maar eekhoorns kunnen dit ook oppakken én interpreteren.

Afluisteren

De onderzoekers hebben dit vast kunnen stellen door in 2 verschillende leefgebieden van de grijze eekhoorn geluiden af te spelen van roofdieren. Hier reageren de diertjes volgens de wetenschappers heel alert op. Vervolgens spelen zij in beide omgevingen andere geluiden af. In omgeving 1 zetten zij omgevingsgeluiden zonder geluid van vogels op en in omgeving 2 omgevingsgeluiden mét vogelgezang. De eekhoorns in het gebied waar de omgevingsgeluiden met vogelgeluiden te horen zijn, worden vervolgens minder alert. In het andere gebied blijven de beestjes op hun hoede. Dit experiment herhalen zij een aantal keer. Elke keer is de conclusie hetzelfde, waardoor de wetenschappers vaststellen dat de grijze eekhoorn vogels afluistert om te bepalen of de kust veilig is.

Gezamenlijke vijanden

Dit afluisteren is een heel handige genetisch ingebouwde techniek die eekhoorns veel tijd schelen. Omdat het diertje meelift op de waarnemingen van de vogels, hebben zij zelf meer tijd om voedsel of een partner te zoeken. Vermoedelijk zijn er nog veel meer kleine zoogdieren die het geluid van andere kleine zoogdieren gebruiken om gevaar te ontwijken. Dat komt omdat zij bijna allemaal dezelfde natuurlijke vijanden hebben. De vos of de marter zijn bijvoorbeeld een bedreiging voor een grote groep kleine gewervelden.

Stress door de mens

De mens heeft overigens een belangrijke rol bij het in stand houden van dit systeem. Als mensen te veel lawaai maken in de leefomgeving van deze dieren, bestaat de kans dat de beesten elkaars geluiden minder goed kunnen oppikken. Dit veroorzaakt een voortdurende staat van alertheid, ook als hier geen aanleiding voor is. De dieren kunnen hierdoor gestrest raken.

(Bron: Vroege Vogels, Unversity of Oberlin)