Plotseling een gat: zo ontstaat een sinkhole in de weg en op andere plekken
Publicatiedatum: 23 januari 2024
Als er een sinkhole in het nieuws is, gaat het vaak om enorme gaten in het wegdek in het buitenland. Maar ook in Nederland komen zinkgaten voor. Hoe ontstaan ze en wat is er tegen te doen?
Sinkhole na vele regenval
In januari 2024 ontstaan er opvallend veel sinkholes in Nederland. Sommige daarvan zijn vrij klein, maar er zitten ook hele grote zinkgaten tussen. Eén van de redenen daarvoor, is de vele, aanhoudende regenval in 2023 en het begin van 2024. Daardoor spoelt de grond steeds verder weg. Dit proces kan jaren in beslag nemen, maar ook snel verlopen. Er ontstaat zo een instabiele holte, die opeens kan instorten. In het buitenland levert dat weleens gevaarlijke situaties op. Zo’n zinkgat, ook wel verdwijngat genoemd, kan hele huizen of auto’s opslokken, zoals op onderstaande foto het geval is.
Foto: Gareth_Bargate / Shutterstock.com
Gelukkig zal dat in Nederland niet zo snel gebeuren. Hier blijft het meestal beperkt tot een klein gat of een gat van enkele meters in omvang. Toch kunnen ook die voor schade of letsel zorgen.
Sinkhole in Dordrecht veroorzaakt flinke schade: 'Gelukkig geen gewonden'https://t.co/GAInwOyDws pic.twitter.com/JcTFAXv1JD
— RTV Dordrecht (@rtvdordrecht) January 11, 2024
Sinkhole na waterleidingbreuk of verzakken rioolbuizen
Naast regenval, kan ook een waterleidingbreuk de oorzaak van een sinkhole zijn. Bij een lekkage wordt de bodem namelijk ook weggespoeld. Er is dan geen draagkracht meer en er ontstaat uiteindelijk een zinkgat. Dat geldt ook voor het verzakken van rioolbuizen, die bezwijken onder het gewicht van het water dat ze afvoeren. Het risico daarop is het grootst bij hevige regenval en dan vooral in het geval van zandgrond.
Sinkhole verhelpen
Om een sinkhole te dichten, moet de grond die weggespoeld is, weer aangevuld worden. Bij hevige regenval, kan dit pas plaatsvinden nadat het weer droog is. Ook moet worden gekeken naar de afwatering, in het geval van regenoverlast. Of moet een leiding gerepareerd en in sommige gevallen verbeterd worden. Daarnaast moeten oude rioolbuizen worden gecontroleerd en zo nodig worden vernieuwd. Regenwater op andere manieren opvangen, zodat het minder in het riool terechtkomt, is ook een (duurzame) optie. Hiervoor kan bijvoorbeeld gebruik worden gemaakt van meer groen, zoals groene daken en geveltuinen, een wadi of bijvoorbeeld meer regentonnen.
Is een sinkhole te voorspellen?
Een breuk van een waterleiding laat zich moeilijk voorspellen, al kan onderhoud en een goede controle er wel aan bijdragen dat een sinkhole beter kan worden voorspeld. Tegenover RTL Nieuws vertelt Ramon Hanssen, hoogleraar geodesie aan TU Delft, daarnaast dat onderzoekers in Delft zinkgaten proberen te zien aankomen met satellieten. Zo worden onder andere de kades in Amsterdam in de gaten gehouden. Ook hele hevige regenval is zichtbaar via de satellieten.
Wat moet u doen wanneer u een sinkhole ontdekt?
Een sinkhole ontstaat vooral binnen de bebouwde kom. Dit, omdat er een stevige bovengrond nodig is en dat is bijvoorbeeld minder het geval in een veld of bos. Ziet u een (beginnend) zinkgat, neem dan contact op met de betreffende gemeente. Dan kan die gemeente maatregelen nemen, zoals bijvoorbeeld het oplossen van een lekkage of de afwatering verbeteren.
(Bron: RTL Nieuws, Hart van Nederland, Omroep Brabant. Foto’s: Shutterstock)
