Pas op voor afgewaaide nesten van de eikenprocessierups

Het aantal eikenprocessierupsen is in 2019 enorm toegenomen en daar is na de storm Ciara extra overlast door te verwachten. Door de harde wind is er het risico op afgewaaide oude nesten en dat betekent dat er weer flink wat brandharen vrij komen.

Storm Ciara zorgt voor afgewaaide nesten

Door een verdubbeling van de aantallen nesten in 2019, ten opzichte van 2018, zijn lang niet al die nesten verwijderd en dus achtergebleven in vele eikenbomen. Oude eikenprocessierupsnesten zijn door regen en wind gedurende de laatste maanden sowieso al wat losser komen te hangen en de storm Ciara kan net het laatste zetje zijn om de nesten op de grond te doen belanden. Veel mensen herkennen de hoopjes op de grond niet als nest, met alle gevolgen van dien. Verse nesten in bomen zien er wit/grijs uit en de spinsels zijn duidelijk te herkennen. Afgevallen nesten zijn echter veelal bruinzwart van kleur, door uitwerpselen die aan het verteren zijn.

Gezondheidsklachten mensen

Per rups kunnen zo’n 700 brandharen in de nesten achter gebleven zijn en die kunnen nog jarenlang gezondheidsklachten geven. De grote haren zijn onschuldig, maar de kleine veroorzaken jeukende bultjes. Hoeveel bulten er ontstaan, hangt af van de hoeveelheid haren waarmee de persoon in kwestie in aanraking is gekomen. Wie de haartjes in mond of ogen krijgt, moet extra alert zijn. Als ze niet goed worden weggehaald, kunnen ze voor serieuze problemen zorgen. Wie de situatie niet vertrouwt doet er dan ook verstandig aan de huisarts te raadplegen.

Gezondheidsrisico’s honden, katten en paarden

Er zijn de afgelopen dagen al verschillende honden in aanraking gekomen met de brandharen in de nesten. Die haren veroorzaken zwellingen van de tong en als een dierenarts zo’n hond niet snel behandelt, kan die stikken. Daarnaast kunnen zich forse ontstekingen van tongweefsel en mondslijmvlies ontwikkelen. In ernstige gevallen kan de tong zelfs afsterven. Hetzelfde geldt overigens voor katten die brandharen binnen krijgen. Ook paarden lopen risico. Naast ernstig letsel in hun mond kunnen zij er ook dusdanige kolieken aan overhouden dat zij eraan kunnen overlijden.

Hoe ga je om met door storm afgewaaide oude eikenprocessierupsnesten? https://t.co/5Bi0RQq8Bi pic.twitter.com/asCpCvtKwq

— NatureTodayNL (@NatureTodayNL) February 10, 2020

Wat te doen als u een nest ziet?

Wie een eikenprocessierupsennest aantreft op de grond doet er goed aan de boomeigenaar te waarschuwen. Dat is in veel gevallen de betreffende gemeente. Probeer het nest in geen geval zelf te verwijderen. Er zijn strikte beschermende richtlijnen voor het verwijderen en als u zich daar niet aan houdt vergroot u de kans dat de brandharen zich verspreiden. Begraven is een optie, maar brandharen kunnen ook dan 5 tot 7 jaar overleven, dus de kans dat de haren ooit weer opduiken als ze te ondiep begraven zijn is reëel. Het beste kan een gespecialiseerd bestrijdingsbedrijf het nest opruimen. Is dat niet op korte termijn te realiseren, dan is het belangrijk het nest en de directe omgeving af te schermen. Zet er bijvoorbeeld een kruiwagen of grote plantenpot overheen.

Gevaren bij snoeien of maaien

Bij het opruimen van afgewaaide takken of complete bomen, door uzelf of door de gemeente, moet men ook bedacht zijn op restanten van nesten. Aangetast hout mag nooit in de takkenversnipperaar verwerkt worden, om verspreiding van de brandharen te voorkomen. Bij het maaien van bermen of grasvelden moet ook rekening gehouden worden met oude nesten.

Lees ook: natuurlijke bestrijding eikenprocessierups hoopgevend.
Eikenprocessierups-plaag 2019: veel overlast, maar ook lichtpuntjes.

(Bron: Nature Today, Wageningen University, archief)