Op welk tijdstip hoort u welke vogel fluiten?

In het voorjaar en de zomer fluiten de vogels erop los. Maar waarom fluiten vogels eigenlijk en hoe laat fluit welke vogel?

Flirten door te fluiten

Hoort u ’s morgens vroeg een vogel fluiten? Dan kunt u er bijna altijd vanuit gaan dat dit een mannetjes vogel is. Zij willen met hun gezang namelijk de aandacht van vrouwtjes vogels trekken. Daarnaast maken ze met hun gefluit aan andere mannetjes duidelijk dat dit gebied al is ingenomen. Eigenlijk fluiten vogels de hele dag door, maar in de vroege ochtend is er vaak weinig wind en is het rustiger, waardoor het gezang beter is te horen.

De zangklok

’s Nachts fluiten vogels echter niet, waardoor zij elke ochtend weer opnieuw beginnen te zingen. Maar dit doen de vogels niet op een willekeurig tijdstip, in de loop van de evolutie zijn de verschillende vogelsoorten namelijk na elkaar beginnen te fluiten. Dit doen de vogels om energie te besparen, want ze hoeven dan niet steeds luider tegen elkaar op te zingen. Elke vogelsoort heeft dus zijn eigen moment in de ochtend om te beginnen met fluiten. Maar hoe weten vogels dan hoe laat ze moeten beginnen met zingen? Vogels kunnen dan wel niet klokkijken, maar ze oriënteren zichzelf wel slim op de zonnestralen, nog voor zonsopgang. Aan de helderheidsgraad kunnen de vogels vervolgens zien wanneer het hun beurt is om te zingen, dit wordt ook wel de zangklok genoemd.

Wanneer fluit welke vogel?

Er bestaan natuurlijk heel veel vogelsoorten, die allemaal op een ander tijdstip beginnen te fluiten. Wij hebben enkele veelvoorkomende soorten en het tijdstip waarop u ze kunt horen op een rij gezet.

Roodstaart

De roodstaart is letterlijk en figuurlijk een vroege vogel. Het mannetjes begint namelijk al zo’n anderhalf uur voor zonsopgang te fluiten. Staat u vaak vroeg op? Grote kans dat u de roodstaart hoort, maar mooi rustgevend ochtendgezang is het helaas niet. Het gefluit van de roodstaart is kort, helder, luid en niet melodieus. Op de website vogelgeluid.nl, kunt u de zang van de roodstaart en vele andere vogelsoorten gratis beluisteren.

Veldleeuwerik

Ook de veldleeuwerik is er ’s ochtends vroeg bij. Deze vogel start ongeveer 80 minuten voor zonsopgang met fluiten. Het bijzondere aan deze vogel is dat hij niet in een boomstop of op een paal hoeft neer te strijken om te fluiten, de veldleeuwerik kan dit namelijk gewoon vanuit de lucht. Ze laten hun gezang horen terwijl ze stil blijven hangen in de lucht, omdat dit soms op grote hoogte is, is het gezang tot ver in de omtrek te horen.

Zanglijster

Zo’n 10 minuten later, circa 70 minuten voor zonsopgang kunt u de zanglijster horen. Deze vogelsoort dankt zijn naam aan het feit dat het gezang vrolijk, luid en gevarieerd klinkt.

Merel

Een uur voor zonsopgang ontwaakt ook de merel, maar dat is niet het enige moment van de dag waarop u deze vogelsoort duidelijk kunt horen. Ook in de avond laten merels nog een keer van zich horen, hierbij zitten ze het liefst hoog op een dak.

Winterkoninkje

Weer iets later, zo’n 55 minuten voor zonsopgang is het de beurt aan het winterkoninkje. De zang van deze vogelsoort is duidelijk te onderscheiden van andere soorten, door de luidheid en de hoge triltonen. Het winterkoninkje kunt u echter niet het hele jaar door horen, enkel tussen februari en juli.

Pimpelmees

Ongeveer 3 kwartier voor zonsopgang beginnen de pimpelmeesjes te fluiten. Wilt u het gezang van de pimpelmees horen? Dan moet u uw oren goed openhouden, de roep van deze vogel klinkt namelijk vrij zacht.

Tsjif-tsjaf

De tsjif-tsjaf dankt zijn naam aan hoe de roep van deze vogelsoort klinkt. Het typische ’tjiftjaf-tjiftjaf-tjiftjaf’ kunt u horen vanaf ongeveer een half uur voor zonsopgang.

Spreeuw

Dan zijn er ook nog enkele vogelsoorten die van uitslapen houden. De spreeuw begint bijvoorbeeld pas een kwartier voor zonsopgang te fluiten. Maar het gezang van deze vogel is het wachten waard, het kan namelijk heel gevarieerd zijn. Soms doen spreeuwen zelfs andere dieren of mensen na. Andere vogelsoorten die pas rond zonsopgang van zich laten horen zijn onder andere de Vlaamse gaai, de kneu, de bonte specht en de groenling.

(Bron: Tuinadvies.nl, Vogelgeluid.nl, Vogelbescherming)