Lente doet typische Friese stinzenplanten leven
Publicatiedatum: 20 april 2018
De lente laat de bloemen bloeien en zorgt voor blaadjes aan de bomen. In Friesland ontwaken tijdens dit seizoen een aantal bijzondere planten: de zogenoemde stinzenplanten. Wat zijn dit precies en waarom komen ze voornamelijk in Friesland voor?
Historie
Lang geleden, zo rond de 15e eeuw, maakt Friesland kennis met allerlei nieuwe plantensoorten: de stinzenflora. De bollen en zaden worden naar alle waarschijnlijkheid door rijke handelaren meegenomen van hun reizen door Europa, Japan en Noord-Amerika en geplant in de schaduwrijke gebieden rondom Friese landhuizen en burchten, de stinzen. In de 19e eeuw komt de verwildering van deze planten op gang en inmiddels zijn ze onderdeel van het Friese erfgoed. Typerend voor deze soorten is dat ze alleen goed kunnen groeien op beschutte plekken, anders overleven zij het niet.
Welke planten zijn stinzenplanten?
Hoewel ze al heel lang groeien bij de stinzen, nabij boerenhoeves en rondom kerken, is er nog steeds wat onduidelijkheid over welke planten er wel tot de stinzenflora behoren en welke niet. Over het algemeen wordt het volgende lijstje gehanteerd:
Winterakoniet
Sneeuwklokje
Lenteklokje
Vingerhelmbloem
Holwortel
Boerencrocus
Gele Anemoon
Bosanemoon
Blauwe Anemoon
Wilde Narcis
Breed Longkruid
Bostulp
Daslook
Haarlems Klokkenspel
Knikkende Vogelmelk
Gevlekte Aronskelk
Italiaanse Aronskelk
Adderwortel
Bekend, maar toch typisch Fries
Hier staan ook soorten tussen die niet alleen in Friesland voorkomen, waaronder het sneeuwklokje. Die groeit in elke provincie van ons land, maar Friesland is de enige waar het sneeuwklokje vergezeld wordt door zoveel andere stinzenplanten. Daardoor ontstaat er jaarlijks prachtige bloementapijten van stinzenflora, waar ook de sneeuwklok een rol in speelt.
App om stinzenplanten te herkennen
Wilt u meer weten over stinzenplanten? Dan kunt u in de Google Playstore de app Stinzenflora downloaden. Deze app bevat beeld en uitleg over de soorten én is tweetalig: Fries en Nederlands. Let op! U kunt de app alleen downloaden als u een Android-telefoon heeft. De app is niet beschikbaar voor iPhone.
Hallo Nederland besteedt op 20 april 2018 aandacht aan de bloeiende stinzenplanten in Friesland. U ziet Hallo Nederland elke werkdag om 18.30 uur op NPO 2.
(Bron: redactie Hallo Nederland, stinzenflorafryslan.nl, Fries Landschap)
