Laag water in de Rijn: wat betekent dat voor ons?

Dat hoog water een potentiële bedreiging is voor ons land, weten veel mensen al, maar veel minder Nederlanders zijn op de hoogte van het feit dat laag water ook nare gevolgen kan hebben. Weerman Reinier van den Berg legt het uit met de rivier de Rijn als voorbeeld.

Gletsjers smelten

Laag water, we hebben er in Nederland (nog) niet zo vaak last van. Meestal staat het water ons bijna letterlijk tot aan de lippen na een periode van flinke regenval, maar door de klimaatverandering is het niet ondenkbaar dat wij binnen afzienbare tijd ook de gevolgen van laag water gaan merken. Het wordt immers steeds warmer, waardoor onder meer de gletsjers in het Alpengebied smelten. Met name die aan de oevers van de Rijn, een rivier die van Zwitserland naar Nederland stroomt. “Ik denk dat het geen gekke gedachte is als ze rond het jaar 2050 allemaal weg zijn. En dan komen ze niet meer terug”, vertelt weerman Reinier van den Berg.  Als dit gebeurt, dan moet de Rijn het in het vervolg hebben van de regen die er valt in het stroomgebied. In periodes waarin er heel weinig regen valt, kan het dan voorkomen dat de Rijn een zeer lage waterstand heeft. En dat heeft ook gevolgen voor ons.

Slecht nieuws voor transportsector

De Rijn is voor Nederland namelijk een zeer belangrijke aanvoerroute voor allerlei grondstoffen, zoals steenkool. “Wie langs de Waal gaat zitten (een vertakking van de Rijn, red.) ziet bijna constant containerschepen voorbij komen. Dat gaat dag en nacht door”, legt Van den Berg uit. Ook worden er nieuwe auto’s over deze rivier naar Nederland vervoerd. Voor deze vrachtschepen is de lage waterstand zeer slecht nieuws, want: “Het is nu al zo dat schepen met een halve of kwart lading kunnen varen door de lage waterstand.” De weerman vertelt dat de rest van de lading nu over de weg of over het spoor naar Nederland wordt gebracht. “Dat betekent onder andere meer vrachtverkeer op de weg, en dat is natuurlijk helemaal niet goed voor het milieu.”

Zoetwater en vissen

Een lage waterstand is overigens niet alleen maar nadelig voor de handel. Het heeft ook effect op de zoetwatervoorziening in Nederland én op de waterstand in het IJsselmeer, dat bestaat uit dit type water. “Wij zijn gewend dat er in Nederland altijd genoeg zoet water is, maar als de Rijn weinig aanvoert, dan is dat niet meer zeker”, laat Van den Berg weten. Ook dieren zijn absoluut niet blij met laag water in de Rijn. “De waterkwaliteit gaat achteruit als de waterstand laag is, waardoor vissen er minder goed kunnen leven.”

En hoe zit het met de Rijnreisjes?

“En hoe zit het dan met de Rijnreizen, als de waterstand in de Rijn in de toekomst laag blijft?”, horen wij u denken. Dat hebben we gevraagd en de meteoroloog heeft triest nieuws:  “Het kan best dat die in de toekomst soms afgelast moeten worden.” Maar, zo stelt hij gelijk weer gerust: “Ik denk dat er voor dit type vervoer over de Rijn altijd wel regelingen getroffen kunnen worden. Bijvoorbeeld dat de reis op een ander moment wel door kan gaan. Of dat mensen hun geld terugkrijgen.”

Met dank aan Reinier van den Berg.