Hoe zit het? Waarom trekken meeuwen steeds vaker van de kust naar de stad?
Publicatiedatum: 22 augustus 2023
Ogenschijnlijk simpele vragen zijn vaak het moeilijkst om te beantwoorden. In de rubriek Hoe zit het? proberen wij elke week het antwoord te vinden op zulke vraagstukken. Deze keer: waarom trekken meeuwen steeds vaker van de kust naar de stad?
Hoeveel meeuwen zijn er in Nederland?
Volgens de Vogelbescherming zijn er van de kleine mantelmeeuw 75.000 à 90.000 broedparen in Nederland, al gaat het wel om cijfers uit 2019. De meest recente cijfers over de zilvermeeuw zijn van een jaar later en spreken van 35.000 tot 41.000 broedparen. Zowel de zilvermeeuw als de kleine mantelmeeuw is in Nederland een beschermde diersoort. Wel gelden er op meerdere plekken in Nederland speciale ontheffingen, bedoeld om nestvorming tegen te gaan.
In welke Nederlandse steden zijn de meeuwen te vinden?
Dat u tijdens een dagje strand uit moet kijken voor meeuwen, is al langer bekend. Maar overlast door meeuwen in de stad komt ook steeds vaker voor, met name in de Randstad. Dat is zo in Den Haag, dat nog dichtbij de kust ligt. Maar dat geldt ook voor steden landinwaarts, onder meer Amsterdam, Utrecht, Rotterdam, Leiden, Haarlem en Alkmaar. Verder zijn er in 2023 steeds meer waarnemingen bij het Leikeven, een natuurgebied net buiten Tilburg.
Waarom trekken meeuwen van de kust naar de stad?
Deskundigen wijzen op de aanwezigheid van vossen, een natuurlijke vijand van de meeuwen, in de duingebieden. Bovendien hebben zeevissers tegenwoordig te maken met strengere regels. “Vroeger konden de meeuwen op zee nog veel voedsel vinden doordat vissers ondermaatse vangst overboord gooiden. Maar dat mag niet meer, die moet je nu meenemen naar de wal”, vertelt Albert de Jong, woordvoerder bij kenniscentrum Sovon Vogelonderzoek, aan NU.nl. Het is voor meeuwen dus gevaarlijker geworden aan de kust, terwijl er ook minder voedselresten te vinden zijn.
Waarom blijven meeuwen in de stad hangen?
En dus zijn steeds meer meeuwen uitgeweken naar de stad. Want daar is voedsel in overvloed te vinden, bij viskramen of in afvalcontainers. De vogels zijn bovendien zo intelligent dat ze de plekken onthouden waar ze aan voedsel kunnen komen, is uit Engels onderzoek gebleken. Ze kunnen bovendien onderscheid maken tussen wat wel en niet eetbaar is. En als er mensen in de buurt zijn, laten de meeste meeuwen zich er niet door tegenhouden. Een meeuwenechtpaar uit Katwijk gaat zelfs door het leven als Bonnie en Clyde, vernoemd naar de beroemde Amerikaanse bankovervallers. De mannelijke meeuw vliegt op de mensen af, om ze te laten schrikken. Als het eten dan op de grond valt, is het vrouwtje er als de kippen bij om ermee weg te vliegen.
Waarom krijsen meeuwen soms zo hard?
Een bijkomend nadeel is de herrie die meeuwen met hun gekrijs kunnen veroorzaken. In 2021 zijn er ruim 1.000 meldingen geweest en verreweg de meeste daarvan hebben te maken met geluidsoverlast. Volgens Maria-Elisa Hobbelink van het Vogelhospitaal Haarlem is dat vooral zo in de zomer en lente. Dan krijgen de Nederlandse zilvermeeuwen gezelschap van kleine mantelmeeuwen, die hun broedgebied in Nederland hebben. “En die 2 meeuwensoorten hebben elkaar nogal veel te vertellen”, vertelt Hobbelink aan NH Nieuws. Dat zijn overigens niet altijd gezellige gesprekken. “Veel van het gekrijs van de meeuwen komt voort uit geschreeuw van het ene nest naar het andere; dat de buren van hun jongen af moeten blijven.”
Hoe kunt u zichzelf beschermen tegen meeuwenoverlast?
Als u een afvalbak buiten heeft staan, zorg dan dat deze goed is afgesloten. Bent u thuis op de dagen dat huisvuil wordt opgehaald? Zet uw vuilniszak dan zo laat mogelijk aan de straat, zodat meeuwen minder tijd hebben om erop te duiken. En als u weet dat er meeuwen in de buurt zijn, kijk dan extra goed uit als u net boodschappen heeft gedaan of bij de viskraam of snackbar bent geweest. In dit artikel vindt u meer tips om uzelf te beschermen tegen agressieve vogels.
(Bron: Archief, NU.nl, NH Nieuws, NRC, Vogelbescherming, Dierenbescherming. Foto: Zivko Trikic/Shutterstock)