Hoe zit het? Waarom is de astronomische lente nu pas begonnen?
Publicatiedatum: 22 maart 2022
Ogenschijnlijk simpele vragen zijn vaak het moeilijkst om te beantwoorden. In de rubriek Hoe zit het? proberen wij elke week het antwoord te vinden op zulke vraagstukken. Deze keer: waarom is de astronomische lente nu pas begonnen?
2 lentes
De lente is officieel begonnen. Let wel, we hebben het niet over de astronomische lente. De meteorologische lente is al op 1 maart 2022 van start gegaan. Hoe komt het dat de astronomische lente bijna 20 dagen later volgt? En wat is het verschil tussen meteorologische en astronomische seizoenen?
Stand van de aarde
Dat de astronomische lente nu pas is begonnen, heeft alles te maken met hoe de aarde zich verhoudt tot de zon. De aarde draait in een elips-vormige baan om de zon, dus niet in een perfect ronde cirkel. Soms is de aarde hierdoor verder van de zon verwijderd dan op andere momenten. Op zich heel logisch om te denken dat de afstand tot de zon bepaald welk seizoen het op aarde is, maar zo werkt het niet. De seizoenen worden vooral beïnvloed door de schuine stand van de aarde en het feit dat deze planeet ook om de eigen as draait. Hierdoor krijgt het noordelijk halfrond in de zomer bijvoorbeeld meer zon dan in de winter, waardoor het dan ook warmer is.
Door dit mechanisme begint de lente meestal op 20 maart, maar dat is niet altijd zo. Het kan ook zijn dat de aarde een dag langer nodig heeft om het rondje vol te maken, waardoor de lente een dag later start.
Meteorologische lente
Naast de astronomische seizoenen, zijn er ook meteorologische jaargetijden. De meteorologische lente is bijvoorbeeld al op 1 maart begonnen. Dat de meteorologische lente eerder begint, heeft niets te maken met de stand van de zon, maar met internationale afspraken. In de 18e eeuw is door weerkundig instituut Societas Meteorologica Palatina besloten om steeds 3 opeenvolgende maanden te beschouwen als 1 seizoen. Daardoor begint volgens de meteorologische kalender de lente op 1 maart, de zomer op 1 juni, de herfst op 1 september en de winter op 1 december.
Handig systeem
Deze klimatologische indeling wordt ook aangehouden door weerkundigen over de hele wereld. De afgebakende periodes maken het voor meteorologen makkelijk om seizoensgeboden statistieken op te bouwen en die vervolgens te gebruiken als vergelijkingsmateriaal. Dit is niet alleen handig voor meteorologen, maar biedt ook houvast voor beroepsgroepen die afhankelijk zijn van het weer. Denk bijvoorbeeld aan mensen die in de agrarische sector werken.
(Bron: KMI, KNMI, Quest, NCEI. Foto: Shutterstock)
