Het weer: wat is ‘normaal’?

Vorige week heb ik in mijn weersverwachtingen op tv vaak gesproken over de normaal geldende temperaturen voor die week. Met name dat het weer koud zou worden ‘voor de tijd van het jaar’.

Zo gold vorige week als normaal een gemiddelde maximumtemperatuur van rond 14,5 graden in het noorden en tussen 15 en bijna 16 graden elders. Met maximumtemperaturen van 11 en 12 graden was er eind vorige week sprake van een behoorlijke afwijking van gemiddeld 3 of 4 graden. Een afwijking van 1 of 1,5 graden vind ik normaal en zal ik ook niet direct nadrukkelijk noemen.

De normalen voor het weer worden berekend door het KNMI. Het betreft normalen van temperatuur zoals de minimum-, de maximum- en de gemiddelde temperatuur. Per dag, per periode van 10 jaar en per maand, per seizoen en over het gehele jaar. Andere normalen zijn die van het aantal zonuren, de hoeveelheid neerslag, de windsnelheid, sneeuw, hagel, onweer en nog veel meer. Niet alle normalen zijn per dag aan te geven. De berekening van alle normalen gaat over een periode van 30 jaar. We noemen dit een ‘klimaatperiode’. Immers, de normalen zijn een uiting van hoe het weer in ons klimaat verloopt. De periode van 30 jaar wordt om de 10 jaar weer bijgesteld.

We werken dit jaar 2020 nog met de normalen van 1981 tot en met 2010. Volgend jaar worden de normalen herrekend over een nieuwe klimaatperiode van 30 jaar, dus die van 1991 tot en met 2020. Er zijn wetenschappers die pleiten voor een korter durende klimaatperiode en wel één van 10 jaar. Dan komen we met de normalen dichter bij de werkelijkheid uit. Dit vanwege de effecten van de opwarming, maar het geldt ook voor jaren van bijvoorbeeld afkoeling.

Bron: MAX Magazine – Editie nr. 43 2020