Goudjakhals in 5 Nederlandse provincies gezien: wat weten we over het neefje van de wolf?

Over de opmars van de wolf in Nederland is al veel te doen geweest. De goudjakhals, ook wel rietwolf genoemd, komt ook steeds vaker voor in Nederland, maar is minder bekend. Tijd voor een nadere kennismaking. Waarin lijkt de goudjakhals op de wolf en waarin verschillen deze 2 dieren juist van elkaar?

Wat zijn de overeenkomsten tussen de goudjakhals en de wolf?

Dat de goudjakhals ook wel bekendstaat als rietwolf, is niet geheel toevallig. De wolf en de goudjakhals zijn namelijk verre verwanten van elkaar. “Hij lijkt qua kleur enorm op een wolf, maar is een stuk kleiner. Hij heeft een korte, borstelige staart en hij is maar ietsje groter dan een vos”, vertelt ecoloog Joliene Wennink, tevens betrokken bij de organisatie Wolven in Nederland, in Vroege Vogels. Zowel de wolf als de goudjakhals leeft in roedels is een beschermde diersoort in Nederland. Als een van beiden uw dieren aanvalt, kunt u in beide gevallen een schadevergoeding aanvragen. Bij een aanval door een vos is dat bijvoorbeeld niet het geval.

Wat zijn de verschillen tussen de goudjakhals en de wolf?

De goudjakhals is in feite het kleine neefje van de wolf. Maar niet alleen qua lengte zit er verschil tussen beide soorten. Zo is de vacht iets lichter dan die van de wolf, met goudbruine en rossige accenten. Verder is het geen vleeseter zoals de wolf, maar een alleseter. Het komt soms voor dat hij een schaap aanvalt, maar zijn eetpatroon hangt vooral af van wat hij tegenkomt. Dat kunnen kleine zoogdieren zoals muizen zijn, maar ook vruchten, insecten of zelfs afval. Daarnaast probeert de goudjakhals zijn grotere neef te vermijden. Als ze wel een wolf tegenkomen, is de kans groot dat ze dit met de dood moeten bekopen.

Lees ook: Wolf geen bezoeker meer, maar vaste gast?

Hoe lang verblijft de goudjakhals al in Nederland?

Begin 2023 treffen onderzoekers in het Noord-Friese Lioessens DNA van de goudjakhals aan, bij een doodgebeten schaap. Naast Friesland zijn er in de voorbije jaren meldingen in Gelderland, Drenthe, Groningen en Utrecht geweest. “Sinds 1980 komt hij vanaf de Balkan een beetje verder Noordwest-Europa binnen. Hij is in 2016 hier in Nederland voor het eerst gezien en langzaam maar zeker komen er telkens meer meldingen”, vat Wennink samen. De goudjakhals voelt zich thuis in bosrijke omgevingen, maar ook in moeras- en landbouwgebieden. De Veluwe en het Friese waddengebied zijn dus logische uitvalsbases.

Vestigt de goudjakhals zich hier definitief?

Misschien zijn er goudjakhalzen in Nederland die al voor nakomelingen hebben gezorgd, maar dat is lastig te zeggen. “Het dier is enorm schuw, net zo schuw als de wolf. Maar ze hebben een enorm klein territorium, dus je kan ze heel moeilijk vinden”, benadrukt Wennink. Hoeveel roedels van goudjakhalzen er in Nederland zijn, is begin 2023 nog niet bekend. Ter vergelijking: wolvenexperts sluiten niet uit dat het aantal wolvenroedels van 4 naar 8 gaat, in de loop van 2023. Zo’n rodel bestaat meestal uit 8 tot 10 wolven.

Lees ook: Dierensporen in de sneeuw: zo herkent u verschillende afdrukken

Wat moet u doen als u een goudjakhals tegenkomt?

De goudjakhals is niet gevaarlijk voor mensen, zeker als u ze met rust laat. De kans is dus klein dat ze u opzoeken, als u bijvoorbeeld in het bos wandelt. Mocht u toch een exemplaar tegenkomen, dan kunt u dit doorgeven aan het Wolvenmeldpunt. Zeker als u ook foto’s of filmopnames van de goudjakhals heeft.

(Bron: Vroege Vogels, Omrop Fryslân, ANP, BIJ12, Zoogdiervereniging, Rijksoverheid, Wolven in Nederland, Omroep Gelderland. Foto: Ondrej Prosicky/Shutterstock)