Erben Wennemars presenteert Het Boerenleven

In het nieuwe MAX-programma Het Boerenleven volgt Erben Wennemars drie Nederlandse boerengezinnen tijdens een belangrijke periode in hun leven. Waar het ene boerenbedrijf op het punt staat om de capaciteit flink op te schalen, stapt het andere over op 100% biologische teelt. En wat drijft iemand om juist nu nog een boerenonderneming te starten?

Buffels, varkens en biologische teelt

Donderdag 15 december 2016 om 21.25 uur op NPO 1 ziet u de eerste uitzending van Het Boerenleven. Erben gaat op bezoek bij boer Arjan. Hij heeft zijn kantoorbaan opgezegd om fulltime waterbuffelboer te worden. Zijn 39 waterbuffels staan op de oude boerderij van zijn vader in Brabant. Zijn doel: zelf buffelyoghurt en -ijs maken en die ook zelf verkopen. Maar waterbuffels zijn geen ‘gewone’ koeien en Arjan is ook geen ‘gewone’ boer. In de tweede uitzending is Erben op een varkensboerderij. De Nederlandse varkenssector verkeert in zwaar weer. Het vlees brengt weinig op en het imago van varkensboeren is op z’n zachtst gezegd niet best. Varkensboeren Mareille en Rense bouwen dit jaar een nieuwe biggenstal om te kunnen groeien van 800 naar 1900 biggen. Zo hopen ze ook op de lange termijn het familiebedrijf rendabel te kunnen houden. In de laatste aflevering is Erben bij Gerrit en Christa, die het akkerbouwbedrijf van Gerrits ouders hebben overgenomen. Op zoek naar een nieuwe uitdaging besloten ze om te schakelen naar biologische teelt. Na twee jaar voorbereiding gaan ze dit jaar voor het eerst volledig biologisch zaaien en oogsten. Het hele gezin leeft en werkt mee. Wat betekent zo’n omschakeling in een boerenleven?

Bijna-boer Erben

Presentator van het programma Erben Wennemars komt zelf uit het boerenleven. Hoe kijkt hij terug op dit programma? We belden hem op:

Erben, jij bent vanaf jongs af aan een sportman. Maar je vader was boer. Wat heb jij zelf met het boerenleven?

Ik ben dus opgegroeid op een boerderij, daar heb ik altijd gewoond. Ik ben de tweede zoon dus ik moest vroeger gewoon meewerken in de boerderij: koeien melken, noem maar op. De eerste zoon neemt de boerderij in principe over, en dat is bij ons ook gebeurd. Mijn broer heeft de boerderij nu. Ik woon er maar 500 meter vandaan dus dat is heerlijk.

Hoe vond je het om voor Het Boerenleven mee te draaien op de boerderij?

Heel erg leuk, ik herkende heel veel situaties van thuis, van hoe dat vroeger ging. Ik kon daardoor heel makkelijk levelen met de boeren. Ik begreep het ook. Ik denk ook dat dat een van de redenen is dat ik het programma mocht presenteren. Ik kon me makkelijk in hun levens verplaatsen. Ik wil niet zeggen dat elke boer hetzelfde is, maar het zijn allemaal grote ondernemers. Dat blijft hetzelfde, bij welk boerenbedrijf je ook komt. Ze lopen allemaal tegen dezelfde problemen en dezelfde vooroordelen aan.

Wat viel je het meest op, bij de verschillende boerenbedrijven waar je bent geweest?

Het zijn stuk voor stuk bijzondere boeren, ieder verhaal is een verhaal op zich. Daarin viel me niet een specifiek ding op, maar ik vond het heel leuk om een kijkje te nemen binnen al die verschillende disciplines, om dat te kunnen zien en het is ontzettend mooi om daar onderdeel van te mogen zijn.

Bijzonder is wel hoe alle boeren in het begin moeite hebben met de camera’s. Ze vragen zich allemaal af: “Hoe gaan ze ons neerzetten.” Daar zijn ze een beetje huiverig voor. We hebben zoveel mogelijk geprobeerd een programma vanuit de kracht van de boeren te maken. En niet vanuit het Hilversumse, zo van: “Wij komen even met de camera de boerderij op.” En dat is volgens mij heel goed gelukt.

Er was laatst in het nieuws dat er maar weinig opvolgers zijn voor agrarische bedrijven met een ouder bedrijfshoofd, hierdoor zouden er de komende 10 jaar ruim 15.000 boerderijen moeten verdwijnen, of er moet een andere oplossing komen. Hoe zie jij dat?

Er zullen sowieso boerderijen moeten verdwijnen, deel van die boerenbedrijven is gewoon niet meer rendabel. Er zijn zoveel grote bedrijven waar niet tegenop te boksen valt. Maar ja, het is ontzettend lastig. Je moet als boerenzoon of dochter de boel maar overnemen. Het ‘boeren’ moet in je bloed zitten. Je begint ook niet zomaar een nieuwe boerderij. Dat gaat om heel veel land, en dat is duur. Dat is ook het grote probleem voor de boeren zonder opvolger. Dat is niet te betalen, dus zullen de boerderijen hun deuren moeten sluiten.

Hoe moeilijk is het volgens jou, het boerenleven?

Het boerenleven lijkt van buitenaf gezien heel moeilijk, maar zo zien de boeren dat niet. Het is een vanzelfsprekendheid. Het overgrote deel van de boerderijen zijn familiebedrijven, iedereen in het gezin leert van jongs af aan dat het bedrijf altijd moet blijven draaien. Je weet niet beter. Je groeit op met het idee: ik ga hier later ook mijn ding van maken. Boeren leven en werken tegelijk. Er is geen sprake van een scheiding tussen werk en privé. Dat loopt allemaal door elkaar heen. En dat is natuurlijk ook wel weer leuk om te zien.

Heb je zelf nog de ambitie om ooit Het Boerenleven in te gaan?

Ik woon prachtig, op nog geen 500 meter van de familieboerderij. Maar mijn oudere broer heeft de boerderij overgenomen van mijn vader. Maar als hij het niet gedaan had, had ik het overgenomen. Die keuze hoefde ik gelukkig niet te maken. Het is wel echt ontzettend fijn dat de boerderij in de familie kon blijven. Zo voelt het ook: het is de boerderij van onze familie.

Erben Wennemars is op woensdag 14 december 2016 te gast in Tijd voor MAX, 17.10 uur op NPO 1.

Het Boerenleven, vanaf donderdag 15 december 2016 om 21.25 uur op NPO 1.