Dit zeggen de markeringen over het lot van de boom

Wie recent een boswandeling heeft gemaakt zal vast bomen met gekleurde markeringen hebben gezien. Waarom zijn deze bomen gemarkeerd? En wat betekenen de verschillende kleuren? 

Houden of kappen?

Momenteel zijn beheerders door heel Nederland bezig met het onderhouden van de bossen. Omdat het geen doen is voor de beheerder om mondeling uit te leggen wat er met alle bomen in het gebied moet gebeuren, gebruiken zij een markeringssysteem. Dit markeren wordt ook wel blessen of smetten genoemd. Het dankt zijn naam aan vroegere tijden, waarin bosbeheerders met een zogenoemd blesmes op de stam aangeven wat zij willen dat er met de boom gebeurt. Inmiddels heeft het mes dus plaats gemaakt voor de verf.

Oranje of rode stippen of schuine strepen

Tijdens een boswandeling passeren waarschijnlijk meerdere markeringen de revue. De Unie van Bosgroepen, de overkoepelende organisatie van de verschillende Nederlandse bosgroepen, legt in een artikel op natuurwebsite Nature Today uit dat een boom met rode of oranje strepen of stippen betekent dat de boom gekapt kan worden. Deze boom wordt vervolgens weggetakeld, zodat er hout van gemaakt kan worden. Natuurlijk worden deze bomen niet zomaar uitgekozen; hun lot is vastgelegd in het beheerplan.

Deze boom mag gekapt worden.

Blauwe of witte stippen of strepen

Ook zijn er bomen met blauwe strepen of stippen. Dit zijn de zogenoemde toekomstbomen. Dat wil zeggen dat de boom mag blijven groeien ten kosten van sommige andere bomen, omdat deze bijvoorbeeld erg bijzonder is of later veel mooi hout zal opleveren. Het is dus absoluut niet de bedoeling dat toekomstbomen gekapt worden.

Golvende markeringen

Ook habitatbomen (meestal gemarkeerd met een golvende blauwe of witte lijn, een afbeelding van een specht of de letter ‘h’) mogen tijdens de uitdunning van een bos blijven staan. Habitatbomen zijn vaak al heel erg oude en dienen vaak een hoger ‘doel’. Dat komt omdat er op habitatbomen vaak vervormingen groeien, waardoor dieren en andere organismes die in het bos leven er veel aan hebben.  Ook kwaliteitsbomen (gekenmerkt met een blauwe of witte ring) mogen blijven staan tijdens het uitdunningsproces. Ook deze bomen zijn belangrijk voor het ecosysteem.

Rode ‘X’ of ‘V’

Dan zijn er ook nog bomen die een rode ‘v’of ‘x’ meekrijgen. Deze bomen gekapt worden en kunnen vervolgens blijven liggen. Deze bomen zijn meestal ziek, beschadigd of bijna dood en worden dicht bij de grond afgezaagd. Van deze bomen wordt geen hout meer gemaakt en kunnen dienen als een belangrijke voedingsbron voor dieren en planten.

Deze boom mag weg.

Rode ‘R’ met rode band

Soms staan er in bossen soorten die de beheerder hier liever niet wil hebben. Denk aan exoten die zich razendsnel verspreiden. Deze bomen worden meestal dichtbij de grond gemarkeerd met een R en een rode band. Dat wil zeggen dat de bomen geringd moeten worden. Bij ringen wordt de bast van de boom met een mes en staalborstel onherstelbaar beschadigd en sterft de boom een trage dood.

Rode of oranje ‘I’ of verticale streep

Sommige bomen hebben een rode of oranje ‘I’ of een verticale op hun stam. Ook deze bomen mogen weg. Zij geven de zogenoemde dunningspaden aan, wat betekent dat alle bomen binnen die zone omgehakt mogen worden.

Witte of blauwe strepen aan 1 kant van de boom

Tijdens de bosbouw rijden er zware machines door het bos. Om beschadigingen te voorkomen mogen deze machines niet zomaar overal rijden. Om aan te geven waar zij wél mogen rijden, worden sommige bomen voorzien van dubbele witte of blauwe strepen aan 1 kant van hun stam. Deze bomen zijn er dus puur om de ‘weg’ te wijzen en mogen niet gekapt worden.

Blauwe ‘T’

Tot slot zijn er in een bos ook altijd bomen met een blauwe of witte ‘T’. Deze letter geeft aan dat het zogenoemde dunningspad na deze boom ten einde komt. Machines mogen niet voorbij deze boom rijden en er mogen zeker geen bomen gekapt worden in het gebied achter de boom met de T.

Aandachtspunt en meer informatie

Hoewel de tekens vrij universeel zijn in Nederland, is het volgens de Unie van Bosgroepen van belang dat uitvoerder en beheerder goed met elkaar communiceren tijdens de bosbouwwerkzaamheden. “Niet iedereen gebruikt dezelfde tekens”, aldus de Unie. Wilt u meer weten over de markeringen? De Unie van Bosgroepen heeft een overzicht gemaakt van de meest voorkomende markeringen in ons land.

(Bron: landschap Zuid-Holland, Ecopedia.be, Nature Today)