Zo helpt en beschermt u (huis)dieren bij droogte en hitte
Publicatiedatum: 13 juni 2023
Bij warmte en droogte is er voor dieren minder water beschikbaar. Normale voedselbronnen, zoals wormen en slakken trekken zich bovendien terug, waardoor ook voedsel schaarser wordt voor veel dieren. Ook veel huisdieren hebben het zwaar. Er zijn een aantal zaken waarmee u ze kunt helpen en beschermen.
Egels
Het aantal doodgereden egels ligt tijdens hete en droge zomers hoger. Dat komt doordat zij vaker wegen oversteken in hun zoektocht naar voedsel en water. Ook egelopvangcentra kunnen dat merken aan het aantal dieren dat zij binnen krijgen. Veel egels zijn dan verzwakt of uitgedroogd. Niet alleen water is schaarser, ook hun voedselbronnen, waaronder slakken, wormen en insecten. Om hen door een aanhoudende droge periode heen te helpen kunt u schotels water neerzetten. Doe dit op een schaduwrijke plek, zodat het niet zo snel verdampt. Ook extra voer kunnen zij nu goed gebruiken. Niet geschikt zijn gezouten voedsel of brood. Wel geschikt zijn bijvoorbeeld kattenvoer, vogelpindakaas, meelwormen of gedroogde insecten. Zet geen schoteltje melk neer, want daar kunnen egels niet tegen en zorgt ervoor dat zij ernstige darmklachten krijgen.
Lees ook: hoe om te gaan met zieke egels in de tuin?
Vogels
Niet alleen egels helpt u met het neerzetten van bakjes of schotels water, ook de vogels zijn erbij gebaat. Zet de schalen voor hen echter liefst wel op een veiliger (hogere) plek, zodat katten niet meteen bij ze kunnen als zij zitten te drinken. Omdat vogels er ook graag in badderen is een wat grotere, ondiepe schaal het meest geschikt, met lage zijkanten. Ververs het water liefst dagelijks.
Vijver in de tuin
Voor veel dieren is het nu ideaal als u een vijver in de tuin heeft, maar zorg er dan wel voor dat zij veilig bij het water kunnen. Dat doet u door (een deel van) de vijverwanden glooiend te maken. Is dit niet mogelijk, plaats dan een uitloopplank in de vijver, zodat in het water geraakte dieren een mogelijkheid hebben om er weer uit te komen, of om vanaf de plank te drinken.
Voor de dieren/vissen die in de vijver zelf leven is het belangrijk dat er genoeg zuurstof in het water blijft. Dit bereikt u met een pomp die ook meteen voor extra circulatie zorgt. Let er daarnaast op dat er niet teveel algen in het water ontstaan en zorg als een vijver vol in de zon ligt voor extra schaduw, door bijvoorbeeld een parasol te plaatsen. Verdampt er erg veel water, vul dit dan aan, maar doe dit niet met ijskoud water.
Bijen
Bloemen en planten produceren door de droogte minder nectar, waardoor bijen en hommels in de problemen komen. Honingbijen hebben het geluk dat ze in een kast een voorraad honing voor handen hebben, maar wilde bijen en hommels moeten elke dag op pad om hun dagelijkse portie bij elkaar te krijgen. U helpt mee door geschikte bloeiende planten in uw tuin te plaatsen en geen gif tegen insecten te gebruiken.
Lees ook: zorg voor blije bijen.
Zwijnen
Veel verschillende dieren gaan op zoek naar regenwormen en andere ondergrondse diertjes zoals larven, duizendpoten en kevers. Ook zwijnen en hun biggen kunnen bij hitte minder makkelijk bij ondergrondse dieren komen en schakelen daarom over op larven uit dode boomstroken. Toch is dat niet genoeg en veel wilde zwijnen kunnen daardoor verzwakken. De Partij voor de Dieren (PvdD) heeft de regering in 2018 daarom opgeroepen tot een jachtverbod op de Veluwe. In de hoop vooral jonkies te kunnen redden. Volgens PvdD-Kamerlid Femke Merel van Kooten kunnen de moederdieren dat jaar door de droogte nauwelijks melk geven. “In dergelijke noodsituaties moet er onmiddellijk een algemeen jachtverbod komen, zoals dat ook gebruikelijk is in een strenge winter.” De partij heeft zich ook sterk gemaakt voor extra drinkplaatsen voor dieren op de Veluwe.
Honden
Tijdens hoge temperaturen moeten hondenbezitters met een aantal zaken rekening houden als zij met hun dier naar buiten gaan. Niet alleen mogen honden (of welke levende wezens dan ook) natuurlijk niet in de auto achter gelaten worden. Honden kunnen al binnen 15 minuten gevaar lopen. Ook met uitlaten moet worden opgelet. Asfalt kan bijvoorbeeld ontzettend heet worden, waar honden flink last van kunnen hebben aan hun poten. Helemaal uit den boze is fietsen met de hond. Dit is sowieso al een enorme belasting voor dit dier dat daar eigenlijk helemaal niet op ingesteld is. Zij kunnen er hartproblemen en ademhalingsmoeilijkheden van krijgen. Bij warmte kan een hond daarnaast zelfs al binnen een kwartier oververhit raken. De Dierenbescherming waarschuwt daarom om zeker niet bij hitte met de hond te gaan fietsen. Honden zweten niet, maar raken warmte kwijt via de poten en door te hijgen. Tegenover RTL Nieuws zegt Dik Nagtegaal van de Dierenbescherming: “Maar omdat de lucht zo warm is heeft dat hijgen geen zin en het asfalt waarop de hond rent is vaak zo warm, dat ook dat niet helpt om af te koelen. Sterker nog: vaak verbranden honden hun poten door het hete asfalt.”
Een warme uitlaatsessie achter de rug? Laat uw hond afkoelen op de koelste plek in huis en geef eventueel een lichte verkoeling op de borst en buik (niet op de rug), door hem bijvoorbeeld op een natte handdoek te laten liggen of te laten zwemmen. En geef hem geen ijskoud water te drinken.
Katten
De meeste katten passen hun gedrag zelf voldoende aan op warmte. Ze zoeken meer de schaduw op en bewegen zich minder intensief (lees: ze slapen nog wat meer). Zorg er bij een buitenkat voor dat die altijd naar binnen kan als hij dat wil en zet voldoende vers water mee, zodat uw kat genoeg blijft drinken. Stel intensief spelen verder even uit tot een koeler moment. Oogt uw kat suf, hijgt hij of laat hij zijn tong uit zijn bek hangen, dan kan dat wel duiden op oververhitting. Neem in dat geval altijd contact op met de dierenarts.
Verder is vooral bij witte katten en katten met een dunne vacht de zon een risicofactor. Sommige katten zijn echte zonaanbidders, maar hun minder bedekte huid, zoals de oren en neus kan dan wel verbranden. Overleg met uw dierenarts hoe u uw dier hier tegen kunt beschermen. Het kan raadzaam zijn uw kat in elk geval tussen 10.00 en 16.00 uur binnen te houden en / of een speciale zonnebrandcrème voor katten te gebruiken op de onbedekte delen. Zelfs door hele dagen voor het raam in de zon te liggen kunnen katten verbranden.
Konijnen
Konijnen leven van nature in koele holen onder de grond en een temperatuur boven de 24 graden is zwaar voor ze. Zet ze daarom tijdens hitte op de koelste plek van het huis, bijvoorbeeld de badkamer en in elk geval nooit in de volle zon. Een koelelement omwikkeld met een handdoek in het hok kan ook voor de nodige verkoeling zorgen. Ook andere knaagdieren, zoals cavia’s en ratten zijn hierbij gebaat. Zit uw konijn in een hok in de tuin, plaats die dan nooit op het zuiden en zorg dat hij een uitloop heeft waarin hij in de schaduw kan liggen. Zorg voor extra verkoeling door een gedeelte nat te houden, door bijvoorbeeld een paar tegels neer te leggen en die met een tuinslag te besproeien of leg ook hier een koelelement in een handdoek neer. Ook een nat laken over het hok hangen (niet over het ventilatiegedeelte) zorgt voor wat koelte. Soms is het echter het beste het dier tijdelijk naar binnen te halen. Zorg voor zowel konijnen binnen als buiten dat zij altijd de beschikking hebben over vers drinkwater.
Heeft u het idee dat het konijn oververhit is, laat hem dan afkoelen door zijn kop, oren, hals en poten met lauw water (zeker geen koud water!) nat te maken. Verbetert zijn situatie niet of vertrouwt u het niet, neem dan contact op met uw dierenarts.
Let bij konijnen ook op de dodelijke huidmadenziekte, veroorzaakt door vliegjes, die eitjes leggen in de keutels of de vacht. Bij warm weer is daar een extra risico op, dus let extra goed op de hygiëne in het hok en vooral ook van het konijn zelf.
Meld hitteleed veedieren
Voor dieren in de vee-industrie is hitte een groot probleem. Ziet u dieren in de stal, wei, of vrachtauto die hijgen of zweten? Dan adviseert Wakker Dier om dit door te geven via de NVWA. Zorg dat u belangrijke details doorgeeft, zoals de locatie en de situatie waarin de dieren staan. Foto’s en video’s zijn ook handig voor de handhavers. De NVWA heeft helaas niet de capaciteit om bij alle meldingen in actie te komen. Bij ernstige gevallen van hitteleed kunt u dan ook beter direct 112 bellen. Op de website van de NVWA kunt u ook zien hoe u hittestress kunt herkennen.
Teken
Waar we met zijn allen minder wakker van zullen liggen is dat teken zich door aanhoudende droogte vaak terugtrekken. Het aantal meldingen van tekenbeten kan daarom tijdens erg warme periodes opeens afnemen, maar blijf alert.
Ratten in het riool
Ratten hebben elke dag water nodig en als putten droogvallen komen zij uit het riool omhoog op zoek naar water en voedsel. Afval op straat kan het probleem erger maken, dus het is zaak geen afval te laten rondslingeren. Wat ook helpt is emmers water in de putten gooien.
(Bron: ANP, rtvdrenthe.nl, rtlnieuws.nl, egelbescherming.nl, animalstoday.nl, konijnen.nl, dierenbescherming.nl, Quest, dierenapotheek.nl, Wakker Dier, NVWA. Foto: )
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Hebben jullie ook tips voor konijnen die normaal in een hok buiten staan?
Beste Eleonora, bedankt voor uw bericht. We hebben het artikel nu aangevuld met tips voor zowel konijnen die binnen verblijven als buiten.
Jullie beginnen met een leuke foto van een kat die water drinkt en verder geen info over wat te doen bij warmte voor de kat. Ik kan natuurlijk hetzelfde doen als bij zwijnen en bijen en egels…..!
Beste Peter Riedel, bedankt voor uw opmerking. Ja dat is niet handig hè? We hebben de informatie over katten inmiddels toegevoegd.