Verloren filmscène met Stan Laurel teruggevonden

Medewerkers van het Fries Film Archief in Leeuwarden hebben een unieke vondst gedaan: zij hebben filmmateriaal teruggevonden van de wereldberoemde komiek Stan Laurel, onderdeel van het komische duo Laurel en Hardy. Lange tijd wordt aangenomen dat het fragment niet meer bestaat, maar niets blijkt nu minder waar.

Bijzondere ontdekking

Terwijl een medewerker van het archief bezig is met een digitaliseringsproject, stuit hij opeens op een zeer oude filmrol die er kwetsbaar uitziet. “De perforatie begon al af te breken”, aldus Jurjen Enzing, de man die de rol als eerste in handen krijgt, tegenover de NOS. Hij besluit de zogenoemde nitraatfilm af te spelen en ziet tot zijn verbazing de grote Stan Laurel. Na wat uitzoekwerk blijkt het te gaan om een fragment uit de film Detained uit 1924, voordat Laurel een samenwerking met Oliver Hardy aangaat.

Veel uitzoekwerk

Als deze ontdekking wordt gedaan, is het begin 2017. Nu is het begin 2018 en is het stukje film pas beschikbaar voor het grote publiek. Syds Wiersma, coördinator van het Fries Film Archief, legt aan MAX Vandaag uit waarom het zo’n tijd heeft geduurd: “Toen wij de ontdekking deden, moesten we natuurlijk eerst achterhalen of het inderdaad een verloren fragment van Stan Laurel is. Verschillende Amerikaanse deskundigen zeiden dat het zo was, maar dat is geen garantie, dus dat was veel uitzoekwerk. Ook moesten we zien te achterhalen hoe de film bij ons terecht is gekomen, want dat is destijds niet goed genoteerd. Uiteindelijk blijkt het afkomstig uit een schenking die in 2007 is gedaan.”

Digitalisering

Als eenmaal wordt vastgesteld dat het daadwerkelijk om het verloren fragment gaat, moet de oude nitraatfilm een langdurige behandeling ondergaan om het te digitaliseren. “Het fragment met Laurel staat op een erg oude band die geschikt is om af te draaien in bioscopen. Omdat we het wilden digitaliseren, moest het een lange weg afleggen langs allerlei organisaties die iets bijdragen aan de bewerking. Zo moest er eerst een kopie worden gemaakt van de oude film. Net voor Kerst 2017 is de uiteindelijke versie bij ons afgeleverd, waardoor we het nu pas kunnen laten zien.”

Het eindresultaat

Het fragment van het Fries Film Archief is in de film Detained uit 1924 gemonteerd en hieronder te zien vanaf minuut 8.10 tot 8.50. Vermoedelijk is dit segment in de jaren 30 uit de film geknipt, toen de film opnieuw is uitgegeven.