Lalique vaas

Glaskunstenaar. Zo wordt René Lalique genoemd. De Franse Lalique geldt als één van de pioniers van de Art Nouveau en vergaarde vooral bekendheid door zijn luxueuze parfumflesjes. Maar behalve parfumflesjes maakt hij ook juwelen en vazen. In Nederland is het werk van René Lalique minder bekend geworden. En voor de parfumflessen, die vaak werden gemaakt in een vrouwelijke vorm, waren de Nederlanders te preuts.

Glaskunstenaar

René Jules Lalique (1860-1945) is een Franse edelsmid en glaskunstenaar. Zijn vroege werk wordt tot de Art Nouveau gerekend, zijn latere werk tot de Art Deco. In 1882 begint hij als freelance ontwerper voor onder andere Chartier, maar gaat al snel voor zichzelf aan de slag. Rond 1890 geldt hij als één van de belangrijkste juwelenontwerpers van de Franse Art Nouveau. Flora, fauna en vrouwelijke vormen zijn voor hem inspiratiebronnen. Hij maakt sieraden gebaseerd op pauwen, libellen, bloemen en slangen. Lalique gebruikt materialen die tot op dat moment ongebruikelijk zijn; glas, emaille, leer, hoorn en schelpen. Hij kiest zijn materialen uit op basis van kleur, glans en vorm terwijl daarvoor juist naar de kostbaarheid werd gekeken. Bij Lalique staat het ontwerp op de eerste plaats. Grote bekendheid krijgt Lalique door het ontwerpen van parfumflessen.

De fabriek waarin Laliques glaswerk werd gemaakt stond in Combs-la-Ville, ten zuidwesten van Parijs. Hij werd geopend vlak voor de Eerste Wereldoorlog in 1909. De productie van zijn werken is dan nog laag. Tijdens de Eerste Wereldoorlog moet de fabriek onder dwang de glasproductie omvormen van kunstvoorwerpen naar het maken van glazen spuiten en ampullen. Zodoende zijn er tijdens de Eerste Wereldoorlog maar weinig kunstzinnige ontwerpen van Lalique geproduceerd.

Lutteursvaas

De Lutteursvaas die wordt aangeboden in Van onschatbare waarde is gemaakt in 1914, net voor het uitbreken van de oorlog. Lutteurs betekent ‘worstelaars’ en de voorstelling op de vaas stelt de mens voor die de wereld draagt. De vaas is malgeblazen (soufflé moulé) en uit 2 delen samengesteld waarbij de bodem door ‘application collées a chaud’ (fuseren onder verhitting) aan de vaas is gehecht. Dit is een techniek die Lalique hoofdzakelijk heeft toegepast vóór 1914. Hij gebruikte hem in het bijzonder bij het produceren van parfumflacons. Het onderste gedeelte is gekleurd en gebrandschilderd in een soort bruinbeige. Het bovenste gedeelte is gesatineerd (verzadigd) met waterstoffluoride (etsvloeistof) waardoor het een matte oppervlakte krijgt. Het signatuur R.LALIQUE is te zien in verhoogd reliëf. Strikt genomen valt dit ontwerp qua periode nog net binnen de art Nouveau (1890-1914) maar de opzet doet denken aan Art Deco.

Dit model vaas is gemaakt tot 1925.  Aan de signatuur aan de onderzijde valt op te maken dat dit exemplaar na de oorlog, tussen 1919 en 1925, is gemaakt. Het ontwerp komt niet veel voor. Waarschijnlijk is deze vaas in zeer kleine oplage is geproduceerd.

Benieuwd naar de experts? Bert Degenaar, Ilse Daatselaar, Ebert Roest en Arnold Wegh stellen zich graag aan u voor?

De Lalique vaas is aangeboden aan de experts in aflevering 3 van  Van onschatbare waarde op 16 maart 2017, 21.30 uur op NPO 1.