Silvia Bromet over Onkruid in het paradijs: ‘Het is belangrijk om met elkaar te blijven praten’

Voor de MAX-podcast Onkruid in het paradijs duikt documentairemaker Silvia Bromet in de fascinerende wereld van volkstuinencomplex Tuinpark Buitenzorg. Wat in eerste instantie op een idyllische ontsnapping lijkt, blijkt gaandeweg een gemeenschap vol tegenstellingen en discussie te zijn. Terwijl de behoefte aan gemeenschapszin groeit, sluipen verharding en polarisatie van buitenaf langzaam als onkruid de tuinen binnen. We spreken Silvia over het maken van deze podcast.

Het ontstaan van Onkruid in het paradijs

Silvia komt op het idee voor de podcast wanneer ze met haar man en hond een wandeling maakt in Amsterdam-Noord. Ze lopen er gewoon tegenaan. Ze besluiten even ‘binnen’ te kijken. “Het is een soort intuïtie. Ik liep rond en dacht: hier moet ik een podcast over maken. Het is een beetje een excentriek park. Met wilde tuinen en gekleurde huisjes. ‘Wat is dit voor gemeenschap?’ vroeg ik me af. Toen ben ik meer gaan uitzoeken.”

Wie zijn de mensen in Tuinpark Buitenzorg?

Op het volkstuinencomplex heerst een bepaalde vrijheid. Het is een bijzondere manier van samenleven. Vooral mensen die eerder in het oude, gekraakte Ruigoord zaten, hebben nu een tuintje in Buitenzorg. Het zijn voornamelijk kunstenaars en hippies. “Het zijn bijzondere mensen en hele goede vertellers. Ik heb echt aan hun lippen gehangen, om ze te spreken, te interviewen en te volgen. Het zijn ongelofelijk leuke en inspirerende mensen.”

Donkere wolken pakken zich samen

Daarover wil Silvia in eerste instantie een podcast maken. Maar zodra ze meer tuinders spreekt en wil gaan opnemen, ontdekt ze de andere kant. Ze komt terecht in het dieptepunt van de vereniging. “Iemand was doorgeslagen en heeft meerdere tuinders bedreigd. Daaruit voort kwamen allemaal problemen. Die heb ik opgenomen.”

‘Je gaat het toch niet hebben over de problemen die we hier hebben?’

Ze wordt daardoor niet door alle tuinders met open armen ontvangen. “Sommigen zijn een beetje sceptisch, maar de meeste zijn wel vriendelijk en nieuwsgierig. Er zeiden wel een hoop mensen: je gaat het toch niet hebben over de problemen die we hier hebben? Dan zei ik: we gaan het wel hebben over waar ik op stuit. De problemen werden steeds groter. Hoe kom je er dan uit met zo’n gemeenschap? Het bestuur raakt in een grote crisis, dat zijn allemaal vrijwillige tuinders. De stemming was helemaal naar de filistijnen. Zij vonden het heel moeilijk als ik het daarover zou hebben. Maar dat heb ik wel gedaan.”

Recht doen aan het verhaal

Uiteindelijk vinden de meeste mensen dat Silvia een goed beeld schetst in haar podcast. “Niet iedereen, maar de meeste wel. En dat is heel belangrijk, voor mij als documentairemaker. Die mensen delen hun verhalen, hun zorgen en problemen. Je wilt recht doen aan hun verhaal.”

Blijven praten met elkaar

Wat Silvia het meest is opgevallen tijdens het opnemen van de podcast en vooral de problemen die er ontstaan zijn, is hoe belangrijk het is om te blijven praten met elkaar. En dan vooral in het echt met elkaar praten en niet via mail en WhatsApp. “Ik wist niet hoe groot de impact daarvan kan zijn op mensen. Dat is natuurlijk ook steeds moeilijker, omdat het zo makkelijk is om even een berichtje te sturen of een klacht. En dat dat voor een vrijwillig bestuur heel heftig is. Dat komt ook wel in de podcast terug.”

De podcast Onkruid in het paradijs, 6 afleveringen, is hier te beluisteren en via NPO Luister en andere podcastplatforms. 

(Foto’s: Jeroen Bos)