Prinsjesdag 2020: anders dan anders, maar niet de eerste ‘ongewone’ editie

Geen hordes mensen langs de kant van de weg, geen ritje met de koets, geen hoedjesparade in de Ridderzaal en geen traditionele balkonscène bij paleis Noordeinde. Kortom: Prinsjesdag 2020 wordt een bijzondere editie. Het is echter niet de eerste keer dat de tradities noodgedwongen opzij worden gezet. Een kort overzicht.

Sobere aankleding na de oorlog

Door de coronacrisis kan Prinsjesdag op 15 september 2020 niet doorgaan in de normale vorm. Dat betekent onder andere dat de koning en koningin geen rijtoer door het centrum van Den Haag zullen maken in de koets. Ook in 1945, 1946 en 1947 wordt er door koningin Wilhelmina geen tocht door de stad gemaakt met de koets. “In die jaren waren er geen paarden om de koetsen te trekken en werd het uiterlijk vertoon ook niet gepast gevonden”, zegt Paul Rem, conservator van Paleis Het Loo tegen de redactie van Tijd voor MAX, het programma waar hij op 15 september 2020 te gast is.

De koningin wordt in die jaren met de auto naar het Binnenhof vervoerd, iets wat zij naar verluidt helemaal niet erg vindt. Hieronder ziet u haar aankomst op het Binnenhof in 1946.

Gijzeling

Ook in 1974 rijdt de koets niet door de hofstad. In dat jaar is er op de 3e dinsdag van september een gijzeling aan de gang in de Franse ambassade. 3 Japanse gijzelnemers van het Japanse Rode Leger eisen de vrijlating van hun landgenoot en kameraad, die in Frankrijk wordt vastgehouden. Door deze situatie is de sfeer grimmig in de stad en is de aankleding van Prinsjesdag sober. Zo gaat koningin Juliana met de auto en draagt zij geen jurk, maar een mantelpakje.

In 2001, het jaar van de aanslag op de Twin Towers en het Pentagon in Amerika, is de invulling van Prinsjesdag ook enigszins aangepast. De Gouden Koets rijdt wel in dat jaar, maar de stoet stopt voor de Amerikaanse ambassade en er is geen tromgeroffel of muziek.

Overslaan kan niet

Hoewel Prinsjesdag dus al eerder is aangepast, is editie 2020 veruit de meest ‘afwijkende’ in de geschiedenis. Of de koning niet beter een jaar had kunnen overslaan? Dat is geen mogelijkheid. “In de Grondwet staat namelijk dat jaarlijks op de derde dinsdag van september, in een vergadering van de Tweede en de Eerste Kamer samen, de Koning een uiteenzetting geeft van het beleid dat de regering gaat voeren”, zegt Carla van Baalen, hoogleraar parlementaire geschiedenis tegen RTL Nieuws.

Op 15 september is Paul Rem te gast in Tijd voor MAX om te vertellen over de bijzondere edities van Prinsjesdag. Op deze dag komt Tijd voor MAX live vanuit de Eerste Kamer.